ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını delmekle suçlanan Reza Zarrab’ın, küresel para akışı için kurduğu ağa ilişkin çarpıcı bilgiler deşifre oldu. ABD Mali Suçları Araştırma Ağı’ndan sızdırılan belgelere göre, BAE Merkez Bankası, İngiliz Standard Chartered Bankası ve Alman Deutsche Bank aracılığıyla milyarlarca dolarlık kaynağı belirtilmeyen para transferi yapıldı. Bu işlemler, Zarrab’ın tutuklanmasından sonra da devam etti.
Mart 2016’da ABD’de tutuklanan Reza Zarrab’la ilgili belgeler, 88 ülkeden 108 basın kuruluşunun yer aldığı araştırmacı gazetecilik dosyasıyla paylaşıldı. ‘FinCEN’ denilen ABD Mali Suçları Araştırma Ağı’nın belgelerine göre, Zarrab cezaevindeyken de şüpheli işlemler devam etti. BAE Merkez Bankası, Zarrab’ın paravan şirketlerinden biri olan Gunes General Trading’in 2011-2012’deki 142 milyon dolarlık transferini engellemedi.
9 YILDA 5.8 MİLYAR DOLAR PARA AKIŞI
Standard Chartered da 2007-2016 arasında Sarraf ve ağı için 5.8 milyar doları aşan para akışında rol oynadı. İngiltere merkezli banka, Türkiye’deki soruşturmaların başlaması ve Zarrab’ın tutuklanmasından sonra da işlemleri sürdürdü. Almanya merkezli Deutsche Bank ise Zarrab’ın şirketi için 29 milyon dolarlık para nakli gerçekleştirdi. Belgelerin sızmasının ardından kırmızı dosyada adı geçen bankaların hisseleri çakıldı.
Savcılıkla anlaşarak sahtecilik ve kara para aklama suçlamalarını kabul eden Zarrab’ın İstanbul’daki ofisinde çektirdiği ve ABD’de eski Halkbank yöneticisi Hakan Atilla’ya karşı açılan davanın dosyasında yer alan fotoğraf.
ZARRAB'IN YARGILANDIĞI SÜREÇTE TEZGAH TIKIR TIKIR İŞLEMİŞ
ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımların delinmesiyle suçlanan iş adamı Reza Zarrab’ın küresel para akışının gerçekleşmesi için kurduğu ağda, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Merkez Bankası ile İngiltere merkezli Standard Chartered ve Almanya merkezli Deutsche Bank’ın da rol aldığı ortaya çıktı. Zarrab’ın kurduğu ağın bir parçası olan Gunes General Trading adlı şirket, sızdırılan belgelere göre 2011-2012 arasında BAE finansal sisteminde 142 milyon dolar değerinde şüpheli işlemin gerçekleşmesinde rol aldı. Standard Chartered bankasının ise 2007-2016 yılları arasında Zarrab ve ağı için toplamda 5.8 milyar doları aşan 37 bin 533 adet para transferi gerçekleştirilmesinde rol oynadığı ortaya çıktı.
Deutsche Bank’ın da ABD’de faaliyet gösteren bir iştirakinin Mart 2017’de, Zarrab ile ilişkili olduğu 2013 yılında kamuoyuna yansıyan bir şirket için yaklaşık 29 milyon dolar para transferi gerçekleştirdiği belirtildi. Standard Chartered, 2013 yılında Türkiye’deki soruşturmaların başlaması, 2015’te ABD’de Zarrab aleyhine kara para aklama ve İran yaptırımlarından kaçınma suçlamasıyla iddianame hazırlanması, Zarrab’ın Mart 2016’da ABD’de tutuklanmasından sonra da bu işlemlere bir son vermedi. Banka, Ocak-Eylül 2016 arasında Zarrab ile bağlantılı olduğu belirlenen 24 şirket ve kişi için toplamda 133 milyon doları aşan 715 transfer yaptı.
FinCEN kayıtlarına göre bankanın Ocak-Eylül 2016 arasında şüpheli para transferlerini aktardığı kişiler arasında Reza Zarrab’ın kuryesi olmakla suçlanan Halil Akkaya, Murat Yılmaz, eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın özel kalemi Onur Kaya ve eski İçişleri Bakanı Muammer Güler de yer alıyor. Aynı rapora göre Standard Chartered, Reza Zarrab’ın kardeşi Mohammad Zarrab’ın sahibi olduğu Lord Metal İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd Şti adlı şirket için de para transferi yaptı. FinCEN kayıtlarına göre Nargis Uluslararası Dış Ticaret Ltd Şti de Zarrab ile ilişkili olduğu için para transferleri incelenen şirketler arasında yer aldı. Nargis Uluslararası Dış Ticaret, 2013’te yürütülen soruşturma kapsamında Türkiye’de mal varlıklarına el koyulan şirketler arasında yer alıyordu.
AKTİF BANK İLE ŞÜPHELİ PARA TRANSFERİ
DW Türkçe’nin aktardığına göre, SAR raporlarında Çalık Holding’e bağlı Aktif Bank (Aktif Yatırım Bankası) belirgin bir şekilde yer aldı. ABD merkezli The Bank of New York Mellon (BNY Mellon) ve Bank of America, muhabir banka olarak birlikte çalıştıkları Aktif Bank’a ilişkin dört kez SAR raporu hazırladı. FinCEN kayıtlarına göre Çalık Holding bünyesindeki Aktif Bank, 6 Haziran 2013 ile 1 Temmuz 2014 arasında BNY Mellon ve Bank of America muhabir hesapları üzerinden toplam 91.6 milyon dolarlık ‘şüpheli’ para transferi aktardı. Para transferleri aktarılan şirketler arasında Taliban’a destek olmak ya da İran yaptırımlarını delmekle suçlanan şirketlerin yanı sıra pornografi ve online kumar siteleri de bulunuyor.
