Microsoft'un Avrupa, Ortadoğu, Asya ve Afrika bölgelerinden sorumlu güvenlik direktörü Osman Ulukuz, yeni güvenlik tehditleriyle ilgili Karar.com'a çarpıcı açıklamalarda bulundu: "Artık internet de bir cinayet silahı!"
Osman Ulukuz, Microsoft’un Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgeleri ile Asya’nın bir bölümünden sorumlu güvenlik direktörü. Marakeş’ten Capetown’a, Pakistan’dan Nijerya’ya, Fransa’dan Sibirya’ya kadar 120’den fazla ülkenin güvenlik stratejilerinden sorumlu. Arap baharında da, Afrika’daki iç savaşlarda da, Ukrayna olaylarında da Microsoft çalışanlarını tahliye planlarını yapan oydu. Microsoft’un İstanbul binasında bir araya geldiğimiz Ulukuz, Karar.com’a güvenlik stratejileriyle ilgili çarpıcı açıklamalar da bulundu.
Microsoft’taki göreviniz tam olarak nedir?
120’den fazla ülkenin güvenlik stratejilerini belirliyorum. Mesela Irak’ta nerede Microsoft ofisi açmak güvenli olur, acil bir durumda Suudi Arabistan’dan çalışanlarımızı nasıl tahliye edebiliriz gibi sorunlara çözüm buluyorum. Bölgemdeki ülkeleri sürekli takip ediyorum. Nadiren İstanbul’dayım. Devamlı o ülkeden o ülkeye seyahat halindeyim.
Ülkelerdeki sabit şirket çalışanları haricinde, seyahat halinde olan çalışanlardan da sorumlu musunuz?
Elbette. Mesela Avrupa’dan Afrika kıtasına seyahat eden Microsoft çalışanı sayısının tek bir saat içinde 4.500’ü bulduğu oluyor. Biz o çalışanların güvenliklerinden de sorumluyuz. Adım adım takip de edebiliyoruz. Gasp ve iç savaş gibi güvenlik problemlerine karşı politikalar geliştiriyoruz.
En kritik ülkeler Suudi Arabistan, Yunanistan ve Fransa
Her ülkenin kendine has dinamiklerini devamlı takip etmek durumundasınız öyleyse...
Evet, bunun için bazı ülkelerde yerel danışmanlık şirketlerinden yararlanıyoruz. Mesela Ramazan ayı gelirken bölgeye gidecek olan Avrupalılar Ramazan hassasiyetlerini bilemeyebilirler. Biz şu an Müslüman ülkelerde böyle bir hassasiyet var diye uyarıyoruz. Bir Suudi Arabistan ile Kenya’daki Ramazan duyarlılıkları da birbirinden farklı. Ülkenin kültürel ve sosyolojik yapısına göre önlemler alıyoruz.
Şu an en çok hangi ülkeler üzerinde yoğunlaşmış bulunuyorsunuz?
Charlie Hebdo saldırısından sonra Fransa’ya, Yemen müdahalesinden sonra Suudi Arabistan üzerine yoğunlaştık. Özellikle Fransa’yı çok önemsiyoruz. Fransa’da ciddi bir Müslüman nüfus var ve laiklik konusundaki çizgileri İngiltere ve Almanya gibi diğer ülkelerle kıyaslanamayacak kadar keskin. Bu sebeple terörün odağı haline gelmiş durumda. Ayrıca Yunanistan’da da lokal anarşist gruplar ön planda olduğu için burayı da çok önemsiyoruz. Anarşist gruplar artık sadece lokalde aktif değiller. Ukrayna’daki olaylarda sosyal medya üzerinden Yunanlı gruplarla bilgi alışverişi yoğundu mesela. Bunları da takip ediyoruz.
Osman Ulukuz, cinayet silahı olarak internetin kullanılabildiği bir çağda,
güvenlik stratejilerinin de çok daha kapsamlı ve kritik bir hale geldiğini belirtiyor.
İnternetten cinayet işlenebiliyor! Güvenlik kavramı çok değişti
Siber dünyadan gelebilecek tehlikelere yönelik de strateji geliştiriyor musunuz?
Artık insan hayatı için internet de bir güvenlik tehdidi oluşturabiliyor. 4 yıl önce Kanada’da internet üzerinden cinayet bile işlenmişti. Açık kalp ameliyatı olan ve yoğun bakımda yatan bir hastanın hasmı, hasta kayıtlarının bulunduğu yazılımı hack’leterek hastanın sayfasına ölümcül dozda bir ilaç yazmıştı. Hemşire sistemde yazanı yapıp ilacı vermiş, sabahına hasta hayatını kaybetmişti. Bu yazılım ülkemizde de çoğu hastanede kullanılan bir yazılım. Bu olay bireysel bir husumetti. Ama bu ve bunun gibi olayları terör örgütlerinin de yapabileceğini göz önünde bulundurmak gerek artık. Artık güvenlik kavramı çok değişti. Herkesin aynı yazılımı kullanması ucuz ama tehlikeli bir şey. Bugün dünyanın öbür ucunda robotla internet üzerinden ameliyat yapan cerrahlar var. Artık yeni dünyada bireysel teröre karşı da uyanık olmalıyız, önlem almalıyız. Tek bir manyak sistemleri hack’leyerek yüzlerce kişiyi öldürebilir. Bu tehlike sadece hastaneler için geçerli de değil.
Kendinizi en çok baskı altında hissettiğiniz olay veya ülke ne oldu şimdiye kadar?
Arap baharında Mısır. Beklenmeyen şeyler oldu. Devlet internet altyapısını hatta cep telefonu şebekelerini bile kapattı. İtiraf ediyorum biz cep telefonunun bile bütün ülkede uzun süreli kapanacağı senaryosu üzerine bir tatbikat planı kurmamıştık. Olaylar sırasında tek hedefimiz öncelikle çalışanlarımıza ulaşmaktı. Elimizdeki listeye bir baktık ki sadece bir avuç kişiye ait ev telefonu var. Geri kalan hepsinin cep telefon numarası vardı. Bunu öngörememiştik. Eski usul gittik. Üç günün sonunda herkese karasal telefon üzerinden ulaşmıştık.
Arap baharında faksı keşfettik
O üç gün içinde neler yaşadınız?
İnanır mısınız o üç gün içinde dialup faks makinesini keşfettik. Bir de dialup interneti… Eskiden internete bir numara girerek bağlanırdınız hatırlarsanız. Dağın başında bile olsanız dialup ile internete girebilirdiniz. Hatta kendi ülkenizin değil başka ülkenin servis sağlayıcısı ile bile internete bağlanabiliyordunuz. Ama artık dünyada böyle bir servis sağlayıcı bile kalmadı. Mısır olayları sırasında Avrupa’daki birkaç gönüllü kuruluş bize eski usul dialup internet servisi sağlamaya başladı ve bize Mısır’daki çalışanlarımızın internete bağlanabilmeleri için bir numara verdiler. Ancak sorun şuydu ki artık Mısır’da bir tane bile dialup modem kalmamıştı. Çok zor günlerdi. Olayların ardından Bahreyn Microsoft ülke müdürüyle konuşurken “Mutlaka bir faks makinesi ve dialup modem bulundurun” diye uyarmıştım.
En tehlikeli bölgeler Afrika’da değil mi?
Gelecek Afrika’da. Nüfusun yüzde 50’si 25 yaş altında. Afrika’nın şehir hayatı Batı’nın şehirlerinden daha tehlikeli değil. Buna emin olabilirsiniz.
Osman Ulukuz, Pakistan'da bir yerel araçta seyahat ederken...
Osman Ulukuz kimdir?
1963 Ankara doğumlu olan Osman Ulukuz, 1991’den 2002’ye kadar emniyet teşkilatında çalıştı. 4 yıl Los Angeles’ta başkonsoloslukta güvenlik ateşesi olarak görev yaptı. Maltepe İlçe Emniyet Müdürü iken Türkiye’de Mobese’nin temellerini attı. 38 yaşında kendi isteğimle emniyetten emekli oldu. 2009 yılından bu yana Microsoft’un ABD ve Asya-Pasifik ülkeleri hariç tüm dünyadaki güvenlik stratejilerinden sorumlu.
