2001 yılında Varyag adında bir gemi geçti boğazlardan.
Büyük bir şeydi.
Uzunluğu 306 metre, genişliği 72 metre. Çarptığın zaman 22 dönümü geçiyor.
Koca bir platform aslında. Rusya yapmış, bitirememiş, Ukrayna’ya vermiş. Ukrayna da Çin’e satmış.
Çin, satın aldığı Varyag’ı haklı olarak memleketine götürecek.
Boğazlardan geçmesi lazım. Ama nasıl?
Koca gemi. Motoru yok. Dümeni yok. Büyük mesele.
(Meraklısı için hatırlatayım. Uzun müzakerelerden sonra Varyag’ın boğazlardan geçmesine izin verildi. Baştan ‘yüzen kumarhane yapılacak’ diyorlardı. Çin, Varyag’ı uçuk gemisi yaptı. Adını da Liaoning diye değiştirdi.)
2001’de Türkiye’nin ekonomisi berbattı. 28 Şubat siyasetin de kimyasını bozmuştu.
Rahmetli Muhsin Yazıcıoğlu’nun o günlerde Türkiye’nin durumunu anlatmak için yaptığı teşbih harikaydı.
“Türkiye Varyag gibi” diyordu Yazıcıoğlu.
Bunu, Türkiye’nin ekonomi yönetimi için söyleyebilir miyiz?
Merkez Bankası’nın resmi internet sitesinde enflasyon hedefleriyle ilgili bir çizelge var.
2002’de enflasyon hedefi yüzde 35’miş, yıl sonunda hedef fazlasıyla tutturulmuş. Yüzde 29,7’ye düşmüş.
2003’te hedef yüzde 20 gerçekleşen 18,4, 2004’te hedef yüzde 12 gerçekleşen yüzde 9,3.
İşler kontrol altında. Sonuçlar hedeflerden daha iyi.
2011’de ayarlar biraz bozuluyor. Hedeflenen yüzde 5,5, gerçekleşen yüzde 10,4.
2012’den bugüne kadar hedeflenen hep yüzde 5.
2017’den itibaren hedeflenen enflasyonla gerçekleşen enflasyon arasındaki makas sürekli açılıyor.
2017’de hedeflenen 5 gerçekleşen 11,9. 2018’de hedeflenen 5 gerçekleşen yüzde 20,30. 2019’da 5’e 11,84, 2020’de 5’e 14,60, 2021’de 5’e 36,8.
Şu halde 2017’den itibaren devlet enflasyonun kontrolünü kaybetmiş.
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu 2021 Ekim’inde yaptığı konuşmada “Enflasyonun 2021 yıl sonunda yüzde 18,4 olarak gerçekleşeceğini, 2022 yıl sonunda yüzde 11,8’e ve 2023 yıl sonunda ise yüzde 7,0 seviyesine geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını tahmin ediyoruz” diyor.
3 ay sonra gerçekleşen enflasyon küsuratıyla beraber Kavcıoğlu’nun tahmininin tam iki katı. Yüzde 36,8.
Yüzde 50 isabet mi dememiz gerekiyor yüzde 200 sapma mı?
Ekonomi güzel de enflasyon terbiyesiz!
Tahmini umursamıyor, hedeflere uymuyor.
Devlet büyüklerini dinlemiyor.
Piyasanın gerçeklerine göre hareket ediyor.
Büyüklerimiz de bir öğrenebilseydi piyasanın gerçeklerini…
Faizi indirdik.
Faiz inince enflasyonun inmesi gerekmiyor muydu?
Ekonominin ‘amentü’sünde öyle yazmıyor mu, öyle itikat etmiyor muyuz? Faiz sebep enflasyon netice?
Faizi kağıt üzerinde indirdik ama faiz de terbiyesiz.
Bizim aldığımız indirim kararlarını kaale almıyor.
Biz indiriyoruz, o çıkıyor.
Merkez Bankası yüzde 14 faizle borç veriyormuş fakat borçlanırken yüzde 22 küsur faiz ödüyormuş.
Bu nasıl ticaret?
Bankalar kredilere yüzde 24 faiz uyguluyormuş.
Bankalar akıllı. Karını zararını biliyor en azından.
Merkez Bankası ticaret bilmiyor ama kağıt üstünde kar üretebiliyor.
Yıl sonunda bilançosu 70 milyar zarar gösterirken 31 Aralıkta geceleyin kalem oyunuyla 60 milyar kara geçti.
Bilançoyu güzelleştiren 130 milyar lira nereden geldi?
O gece 130 milyar para mı bastı da kar etti MB?
Bilinmiyor. Herhalde hile-i şeriye.
MB, dünden itibaren olmayan karı temettü olarak hazineye vermeye başladı.
Demek ki para basacak.
TÜİK enflasyonu yüzde 48,69 olarak açıkladı.
Yükselmiş! MB’nin para bastığını anladı enflasyon!
MB Başkanı yıl sonu enflasyonunu yüzde 11,8 olarak tahmin ediyor.
Küsurat güzel.
İnşallah sapma yüzde 200’ü geçmez.
Bence iktisadımız biraz Varyag’a benziyor.
