Daha önce bu sütunlarda kripto paralara dair bir çok bilgi paylaştık. Bunların tarihsel gelişimleri, Dünya ekonomisinde sahip oldukları konum vs. Aynı şekilde kripto para ile dijital para kavramlarının farkını da gündeme getirmiş ve özellikle devletlerin çıkaracakları dijital paralarla kripto paraların karıştırılmamalarını belirtmiştik.
Geçtiğimiz günlerde Digicoin adlı kripto paranın kurucusu ve geliştiricisi Jackson Palmer, kripto paraları bir mesajla eleştirdi. Palmer, Twitter hesabından, "Yıllarca üzerine çalıştıktan sonra, kripto paranın vergiden kaçınma, düzenleyici denetimi azaltma ve yapay olarak dayatılan bir ihtiyaç duygusu bileşimiyle esasen onu yaratanların zenginliğini artırmak için inşa edilmiş, özü itibarıyla hiper-kapitalist bir teknoloji olduğuna inanıyorum" diye bir mesaj paylaştı.
Kendisi aynı mesajında kripto paralarla ilgilenen -özellikle genç kesimi- kısa yoldan ve emek harcamadan para kazanmaya çalışmakla itham etti. Kripto paraların bir kültürü varmış ve o kültür de hızlıca zengin olma hayalini beslemekte imiş.
Bu mesajı ve deyim yerinde ise itirafı samimi görmek mümkün mü? Bizce zor. Zira bu tarz kripto para geliştiricilerinden ya da yatırımcılarından benzer sözleri çok duyduk. Hem o kripto ürünler aynen işlem görmeye devam etti, hem de bu sözleri sarf eden insanlar iş görmeye devam ettiler. Dolayısı ile sadece sözler işittiğimiz ama hiçbir aksiyon görmediğimiz durumlar bunlar.
Hatırlarsınız daha evvel de Elon Musk bazı kripto para türlerinin lehine ya da aleyhine bir çok ifade sarf etmiş ve bu tarz spekülasyonlar aracılığı ile ciddi gelirler elde ederek bir çok kişiyi de mağdur etmişti. Benzer sözleri Türkiye’de birisi sarf etse ve aynı operasyonları yapsa başı ciddi belaya girer, SPK’dan ağır cezalar alırdı. Ancak ABD’de işler farklı yürüyor.
Biz açıkçası kripto paraların da dijital paraların da gelecekte hayatımıza daha çok katılacağını düşünüyoruz. Hatta nakitsiz topluma giden yolda bu tarz paralar ciddi bir yer tutmaktalar. Dolayısı ile ekonominin dışında da siyasi, toplumsal işlevleri var. Giderek hayatın her alanında daha çok yer alacaklar.
Zaten bu yüzdendir ki başta ABD olmak üzere bir çok ülkenin yetkilileri kripto paraların terörün finansmanı, kara para aklanma gibi konularda kullanımının önüne geçmeye çalışıyor. Bu alanlarda çeşitli kanun ve yönetmelikleri yürürlüğe koymaktalar. Kripto paraların yasaklanması ya da kullanımına engel getirilmesi değil tam tersine yasal işlerde kullanımının teşvik edilmesine yönelik uygulamalar bunlar.
Ancak öte yandan kripto paraların çok ciddi mağduriyetlere ve haksız kazançlara yol açtıkları da bir gerçek. Elon Musk gibi ünlü kişilerin tamamen manipülasyon amacı ile sarf ettikleri sözlerden etkilenen küçük yatırımcılar oldu. İnternette bunların mağdur sayfaları bile var.
Buna bir de bizim ülkemizde, özellikle Twitter’da yorumlar yazan üstatları(!) ekleyin. Borsadan, altına, kripto paralardan, dövize kadar her konuda yatırım danışmanlığı yapan bu kişiler insanları yönlendirmekteler. Son derece muğlak, her anlama gelebilecek yorum ve tavsiyelerle piyasayı manipüle etmeye çalışıyorlar.
Bunların da bazıları cezalar aldı. Ancak Twitter halen bunlarla dolu. Üstelik bazıları takma isimlerle, geçici hesaplarla işlem yapmaktalar. Bugün büyük tüyolar veren o üstadın(!) hesabı bir bakarsınız yarın ortadan kaybolur. Zarar ettiğinizle kalmayın.
Özetle ne Dünya’da ne Türkiye’de kripto paralarda henüz taşlar yerine oturmuş değil. Ciddi zararların yüksek ihtimal olduğu bir mecra. Çok dikkatli olunmasını tavsiye ederiz.
