Türkiye, Avrupa Birliği'nden Haziran sonuna kadar vizelerin kaldırılmasını, mevcut 3 milyar avroya ek 3 milyar avroluk yeni fon ve Türkiye'nin kabul edeceği her sığınmacı için AB'nin de Türkiye'den bir sığınmacı almasını istedi. Önerinin ardından AB Konseyi toplandı ama uzlaşı sağlanamadı.
[Karar]
Brüksel'da AB ile Türkiye arasında mülteci krizinin çözümü için yapılan görüşmelere ilişkin taslak metin basına sızdı.
'İhtiyatlı bir iyimserlik'
Brüksel'deki AB-Türkiye zirvesi öncesinde liderler mülteciler konusunda anlaşma ihtimali için 'ihtiyatlı bir iyimserliğe' sahipti. Zorlu konular masaya geldi. AB için Schengen'in geleceği sıkıntılı. Bazı üye ülkelerin mültecileri durdurmak için sınırlara pasaport kontrolünü devreye sokması Schengen'i fiilen geçersiz kılmış durumda.
AB liderleri, Türkiye ile anlaşıp mülteci akınını durdurmak ve mültecilerin Türkiye'de kalmasını sağlamak, aradan sızanları NATO gemileriyle engellemek, Yunanistan'da bulunan mültecilerin barınak sorununun giderilmesi için fon ayırmak gibi sorunlar müzakere konusu oldu.
Türkiye önerisini sundu
Anadolu Ajansı'nın zirveden geçtiği haberde Başbakan Davutoğlu'nun, zirvede yeni bir öneri getirerek düzensiz göç sorununa kalıcı çözüm istediği belirtildi. Avrupa Konseyi'nde, basına kapalı gerçekleştirilen Türkiye-AB Zirvesi, yaklaşık 1 saat 40 dakika sürdü. Başbakanlık kaynaklarından alınan bilgiye göre Davutoğlu, Avrupa Konseyi'nde gerçekleştirilen Türkiye-AB Zirvesi'nde, düzensiz göç meselesine kalıcı çözüm içeren Türkiye'nin önerisini sundu.
AB'den üç talep
Reuters'a konuşan bir AB diplomatın aktardıklarına göre Türkiye'nin göçmen akınını durdurma karşılığında AB'den üç talebi var. 3 milyar eurodan daha fazla AB fonu, AB üyelik sürecinin hızlandırılması ve vizelerin kaldırılması sürecinin öne çekilmesi.
Haziran sonunda vize muafiyeti
AB ise karşı teklif taslağında Türkiye'ye haziran sonunda vize muafiyeti ve 2018'e kadar 3 milyar euro daha önerdi. Reuters'ın geçtiği taslak metne göre Yunan adalarından Türkiye'ye gönderilen her Suriyeli mülteci karşılığında Avrupa Birliği 1 Suriyeli mülteci kabul edecek.
Vize muafiyeti için daha önce akim ayı konuşuluyordu.
Daha fazla şey yapmayı öneriyor
Reuters'a konuşan bir AB yetkilisi, Türkiye'den gelen yeni önerilerin zirveyi uzattığını söyledi. Yetkili, "Türkiye daha fazla şey talep ediyor ve daha fazla şey yapmayı öneriyor" dedi. Bu önerilerin ne olduğunu ise söylemedi.
Suriyeli olmayan göçmenlerde kabul edilecek
Türkiye tarafından bir Başbakanlık sözcüsü de yeni önerilerle ilgili olarak tam detay vermese de "Sadece göçmenleri konuşmak için burada bulunmuyoruz. Elbette ki Türkiye'nin AB'ye üyelik süreci de bizim için bir mesele. Yeni bir teklif var. Bu sürecin sonunda bir çözüm yolu bulmaya çalışıyoruz. Bu yüzden yeni teklif sunuldu. " dedi.
Türkiye ayrıca AB'nin iltica başvurusunu reddettiği Suriyeli olmayan göçmenleri de kabul edecek.
Liderler uzlaşamadı
Önerinin ardından AB Konseyi toplantıya geçti. Toplantı sonucunda Reuters'a konuşan bir AB yetkilisi, "AB liderleri Türkiye'nin göçmen planı üzerinde anlaşamadı, plan üzerinde çalışmaya devam edecekler" dedi.
Yetkiliye göre, birçok ülke planı beğendi ve Türkiye'nin "yüksek çabası"nı memnuniyetle karşılıyor ancak çok kısa hazırlık süresi nedeniyle bu gece bir anlaşma çıkmadı.
Süreye ihtiyacımız var
AB yetkilisi, bütün konuların ele alınamadığını ve bazı noktalara açıklık getirilmesi gerektiğini belirterek, ülkelerin daha fazla süreye ihtiyaç duyduğunu söyledi. Yetkili, ilerleyen günlerde teklif üzerinde yoğun bir şekilde çalışmaları sürdüreceklerini de ekledi.
İddialı ancak uygulanamaz değil
Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Martin Schulz, Türkiye-AB Zirvesi'nin ardından düzenlediği basın toplantısında, Brüksel’deki zirvede ele alınan konuları ve Avrupa Parlamentosu’nun görüşlerini değerlendirdi.
Schulz, AB-Türkiye eylem planında öngörülen adımların bir an önce hayata geçirilmesini desteklediklerini vurgularken, “Eylem planı oldukça iddialı ancak uygulanamaz değil” ifadesini kullandı.
AB üyelik sürecinden ayırın
Avrupa Parlamentosu olarak, sığınmacı krizinin çözümü kapsamındaki işbirliği ile Türkiye’nin AB üyelik süreci konularının birbirinden ayrılması gerektiğini düşündüklerini kaydeden Schulz, “Türkiye’nin AB’ye üyelik müzakere süreci ve yeni başlıkların açılmasıyla ilgili tüm konular, sığınmacı krizinden ayrı tutulmalı” görüşünü savundu.
AB-Türkiye eylem planı kapsamındaki vize serbestisi konusuna da değinen Schulz, bu alanda koşulların karşılanmasının önemli olduğunu, kendilerinin de parlamentodaki yasal süreçleri hızlandırmaya hazır olduklarını kaydetti.
