ABD’de Trump’ın kabinesine ‘şahin’ isimlerin katılımı sürüyor. Müstakbel Başkan, son olarak Savunma Bakanlığı’na emekli General James Mattis’i getirdiğini açıkladı. Irak ve Afganistan işgallerinde bulunan ‘kuduz köpek’ lakaplı general, seçim sürecinde ‘neocon’ların başkan adayı’ olarak gündeme gelmişti.
ABD’nin müstakbel Başkanı Donald Trump, kabinesinde yer alacak isimleri açıklamaya devam ediyor. ABD’de başkan seçilen adayın geleneksel olarak yaptığı ‘teşekkür turlarına’ Cincinnati kentinden başlayan Trump, buradaki mitinginde Savunma Bakanı olarak emekli General James Mattis’i belirlediğini duyurdu. ABD’nin Irak ve Afganistan işgallerinde üst düzey görevlerde bulunan ‘kuduz köpek’ lakaplı Mattis, Trump tarafından İkinci Dünya Savaşı’nın efsanevi komutanı George Patton’a benzetildi. Trump, iki hafta önce Mattis’le yaptığı görüşmenin ardından, emekli komutan için ‘generallerin generali’ ifadesini kullanmıştı.
Dış politikada ‘şahin’ tutumuyla bilinen Mattis, Ortadoğu’da istikrara yönelik en büyük tehdit olarak İran’ı görüyor. Obama döneminde Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) başına getirilen Mattis, Ortadoğu politikasını ‘yumuşak’ bulduğu hükümetle ters düşerek görevinden ayrılmıştı. İran’la yapılan nükleer anlaşmaya karşı çıkan Mattis, Suriye’de de Tahran’ın müttefiki Beşar Esad yönetiminin devrilmesinden yana. Mattis, 2012’de yaptığı bir açıklamada Esad rejimini devirmenin, İran’a darbe vurmak için büyük bir fırsat olduğunu söylemişti.
44 yıl boyunca ABD ordusunda görev yapan Mattis’in ABD ordusundaki bir başka lakabı ise ‘Savaşçı Keşiş’. Bu lakabın sebebi, Mattis’in hiç evlilik yapmaması ve çocuk sahibi olmaması. ABD’nin Soğuk Savaş sonrasındaki en büyük üç askeri harekatı olan Körfez Savaşı ile Irak ve Afganistan işgallerinde yer alan Mattis, 2005 yılında yaptığı bir konuşmada “Bazı insanları vurmanın eğlenceli olduğunu” söyleyerek büyük tepki çekmişti. Mattis, Afganistan’da peçe takmadıkları için kadınları dövenleri vurmaktan keyif aldığını belirtmişti. Mattis’le ilgili bir başka ilginç nokta ise, adının ön seçimler döneminde Trump’a rakip olarak geçmesi. Trump, Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı olmak için yarıştığı dönemde, partinin neocon kanadına yakın medya organlarında Mattis’in Trump’a rakip olarak çıkarılması yönünde yayınlar yapılmıştı. Ancak Trump’ın seçilmesinden sonra barış ilan eden neocon’lar, yeni hükümette konum elde etme yarışına girmişti.
Trump’ın 22 kişiden oluşacak kabinesinde, Mattis’in açıklanmasıyla birlikte dokuz koltuğun sahipleri belli oldu. Dış politikayla ilişkili görevlere getirilen üç ismin ‘şahin’ duruşu dikkat çekiyor: Ulusal Güvenlik Danışmanı olacak Mike Flynn, CIA Başkanı olarak seçilen Mike Pompeo ve müstakbel Savunma Bakanı James Mattis. Dışişleri Bakanı’nın kim olacağı ise henüz belirsizliğini koruyor. Bu konum için yine Irak’ta görev yapan emekli general ve eski CIA Başkanı David Petraeus ve eski New York Belediye Başkanı Mark Giuliani en çok adı geçen isimler.
NEOCON’LARDA BAYRAM HAVASI ESİYOR
Cumhuriyetçi Parti’de George W. Bush döneminde etkili olan ‘neocon’ kesimler, Mattis’in Savunma Bakanı olarak atanacağı haberini memnuniyetle karşıladı. ABD’de 1970’lerden bu yana etkili olan ve müdahaleci bir dış politikayı savunan neocon kesimin medya organlarında, Mattis’ten övgüyle bahsedildi. Weekly Standard dergisinin editörü Bill Kristol, Mattis’i ‘en iyi seçim’ olarak niteledi. Washington Free Beacon kuruluşu ise Donald Trump’ın seçim sloganı olan “Amerika’yı yeniden büyük yapalım”a göndermede bulunarak “Mattis Amerikan ordusunu yeniden büyük yapacak” ifadesini kullandı. Front Page dergisi ise “Trump Pentagon’un başına ‘Kuduz Köpek’ Mattis’i getirdi” başlığıyla verdiği haberde, Demokratların bu karar nedeniyle öfkeden ‘dişlerini sıktığını’ yazdı.
67 YIL SONRA İLK ASKER KÖKENLİ BAKAN
Mattis Savunma Bakanı olduğu takdirde, 67 yıl sonra bu göreve gelen asker kökenli ilk kişi olacak. ABD’nin ordudan gelen son savunma Bakanı, Harry Truman döneminde bu görevi yapan General George Marshall’dı. Pentagon’u teamül olarak sivil kökenlilerin yönettiği ABD’de bu durum tartışmalara neden oluyor. Ayrıca Mattis’in göreve gelmesi için Kongre’den onay alması gerekiyor. Zira ABD kanunlarına göre bir ordu mensubunun, siyasete girebilmesi için emekliliğinin üzerinden yedi yıl geçmesi gerekiyor. Mattis’in yanısıra Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak Mike Flynn de yedi yıl kotasını doldurmamış bir isim. Demokrat Partili Senatör Kirsten Gillibrand, konuya ilişkin “Ordunun sivil kontrolü Amerika’nın temel prensiplerindendir” diyerek Mattis için onay vermeyeceğini açıkladı.
‘BAŞKANLIK SANDIĞIMDAN ZORMUŞ’
Trump’ın geçiş hükümetinin başkan yardımcısı ve eski Temsicliler Meclisi Sözcüsü Newt Gingrich, ABD’nin önde gelen gazetelerinden USA Today’e bir video röportaj verdi. Gazeteye yaptığı açıklamalarda Trump’ın sosyal medyayı kullanma biçimini, “Birleşik Devletler’in Başkanı, kontrol eden biri olmadan rasgele tweet atamaz” sözleriyle eleştiren Gingrich, ekibinin sürekli Trump’ın ne yaptığını düşünmek zorunda kaldığını söyledi. Twitter’da 16 milyondan fazla takipçisi bulunan Trump, platformu en aktif kullanan siyasetçilerden biri olarak biliniyor. Gingrich ayrıca Trump’la ilgili ilginç bir ayrıntıyı da gün yüzüne çıkardı. Gingrich, başkanlık seçimlerinden önce siyasi tecrübesi bulunmayan Trump’ın, kendisine “Başkanlık düşündüğümden daha büyük bir işmiş” dediğini söyledi. Eski Sözcü, Trump’ın bunu fark etmesini ‘olumlu’ bulduğunu belirtti.
