Tesadüfen bir doktora öğrencisi tarafından keşfedildi! 750'li yıllara dayanan Antik Maya kenti bilim dünyasını şaşkına çevirdi...
Meksika’nın güneydoğusundaki Campeche bölgesinde, M.S. 750 yılına tarihlenen büyük bir Maya şehri şans eseri keşfedildi. “Valeriana” adı verilen bu antik kent, Amerikan doktora öğrencisi Luke Auld-Thomas tarafından, çevresel etki incelemesi amacıyla kullanılan Lidar teknolojisi ile ortaya çıkarıldı. Bu dev keşif, Valeriana’yı Latin Amerika’nın en büyük Maya yerleşimlerinden biri haline getiriyor.
VALERİANA: 30-50 BİN KİŞİLİK BİR MAYA ŞEHRİ
En yoğun döneminde 30 ila 50 bin kişiye ev sahipliği yaptığı düşünülen Valeriana, geniş yapıları, piramitleri, spor sahaları, amfitiyatroları ve bağlantı yollarıyla dikkat çekiyor. Yaklaşık 100 kilometre uzaklıktaki ünlü Calakmul kentinin ardından bölgedeki en büyük antik yerleşim olarak öne çıkan Valeriana, Maya uygarlığının karmaşık ve gelişmiş kent yapısını gözler önüne seriyor.
LİDAR TEKNOLOJİSİ İLE GİZEMLİ KENT ORTAYA ÇIKTI
Valeriana, Lidar teknolojisinin desteğiyle gün ışığına çıktı. Bu teknoloji, lazer ışınları kullanarak orman ve toprakla kaplı bölgeleri üç boyutlu haritalandırıyor. Doktora öğrencisi Auld-Thomas, çevresel etkileri incelemek amacıyla yapılan bu haritalandırma sırasında Valeriana’nın kalıntılarını fark etti. Lidar’ın sunduğu görüntüler sayesinde daha önce yalnızca sahada yapılabilen keşifler hızla genişledi ve Maya uygarlığının daha önce bilinmeyen detayları gün yüzüne çıktı. Son 10 yılda Mesoamerika’da yapılan haritalandırmalar, önceki 100 yılda yapılan çalışmalardan 10 kat daha fazla bilgi sağlamış durumda.
MAYA UYGARLIĞININ BÜYÜK VE ZENGİN BİR MERKEZİ
Arkeologlar, Valeriana’nın büyüklüğünü 16 kilometrekare olarak ölçtü. İki büyük merkezi yapı arasında 2 kilometre mesafe bulunan kentte, antik bir spor sahası ve kalabalık nüfusa yetecek kapasitede bir su havzası da tespit edildi. Tespit edilen kalıntılar arasında toplamda 6 bin 764 bina olduğu, bu binaların farklı büyüklüklerde olduğu belirtildi. Çalışmaya katılan Prof. Marcello Canuto, tropikal bölgelerin uzun zamandır antik medeniyetler için tercih edilmediğine inanıldığını, ancak bu keşfin tropikal bölgelerde büyük ve karmaşık kültürlerin var olduğuna işaret ettiğini vurguladı.
Maya medeniyeti M.S. 800’lü yıllarda çöküş dönemine girdi. Valeriana gibi büyük kentlerin çöküşünde, nüfus yoğunluğu ve iklim değişikliğinin etkili olduğu düşünülüyor. Özellikle kuraklıklar, kitlesel göçlere ve şehirlerin boşalmasına yol açtı. 16. yüzyılda İspanyolların gelişi ise bu çöküşü hızlandırdı.
VALERİANA'NIN ETRAFINDA YERLİ HALK HALEN YAŞIYOR
Valeriana antik şehri, bölgedeki ana yola yalnızca 15 dakika mesafede. Bu bölgede hala kökleri Mayalara uzanan yerli halklar yaşıyor. Arkeologlar, şehrin bugüne kadar keşfedilmemesinin temel sebebinin yapıların toprak ve bitki örtüsü altında kalması olduğunu belirtiyor.
