Dünyanın en zengin iş insanı Elon Musk'ın Twitter'ı satın almasıyla yeni sosyal medya platformları arayışları da başladı. Kullanıcılar Twitter'a alternatif olacak merkeziyetsiz sosyal platformları konuşmaya başladı. Twitter'a veya mevcut popüler uygulamalara benzeyen platformlar tanıtıldı. Twitter'a alternatiflerden en popüleri Mastodon. Facebook alternatifleri ise Minds ve MeWe Minds. YouTube alternatifleri de DTube, Theta ve LBRY.
Dünyanın en zengin iş insanı Elon Musk'ın Twitter'ı satın almasıyla yeni sosyal medya platformları arayışları da başladı. Kullanıcılar Twitter'a alternatif olacak merkeziyetsiz sosyal platformları konuşmaya başladı. Twitter'a veya mevcut popüler uygulamalara benzeyen platformlar tanıtıldı. Gazeteci Çağla Üren, sosyal medya kullanıcıları için mevcut popüler uygulamalara alternatif olacak platformları açıkladı ve tanıttı.
“Elon Musk, Twitter'ı mahvederse nereye gidebiliriz? Hayaller Elon gibi milyarderlerin kullanıcı üzerinden para kazanmayacağı bir yer bulmak. Ama henüz toplanıp gitmesek de aramızda konuştuğumuz ve hesap açtığımız bazı platformlar var. Sıralayalım.
En popülerleri: Mastodon 2016’da kurulan Mastodon’un arayüzü Twitter’a benziyor. https://mastodon.social/explore 500 karakterlik gönderilerin paylaşımına izin veren sosyal ağda gönderilere, 'tweet' yerine 'toot' adı veriliyor.
MASTODON 'MERKEZİYETSİZ TWİTTER' DİYE NİTELENİYOR
Mastodon, 'Merkeziyetsiz Twitter' diye niteleniyor. Çünkü açık kaynaklı ActivityPub protokolü üzerine kurulu. Bunun sayesinde veriler tamamen kullanıcının kontrolünde ve reklamsız. Blok zinciri tabanlı olmadığı için sıradan kullanıcının gözünü korkutmuyor.
Peki Mastodon nasıl bir yer? Bu dağıtık ağ, bir şirketin sağladığı tekil bir site değil. Platforma kaydolan kullanıcılar kendilerine ait bir sosyal medya ağı kurabiliyor. Buna sunucu deniyor. Örneğin Japonlar kendilerine bir sunucu kurmuş. Bu sunucuda tahmin edilebileceği üzere Japonlar takılıyor. Siz de girip bakabiliyorsunuz ve sunucudaki beğenilen gönderiler sizin time'ınıza düşebiliyor.
'TWİTTER'DAN KAÇANLAR' DİYE BİR SUNUCU KURULABİLİR
Mesela 'Twitter'dan kaçanlar' diye bir sunucu kurulabilir. Ancak blok zinciri tabanlı olmasa da kullanımı Twitter kadar basit değil. Ayrıca kâr hırsı olmayan bir yerde (eğer örgütlülük ve gönüllülük de yoksa) Twitter ve Instagram gibi her gün yeni bir özellik bekleyemezsiniz. Kullanıcı deneyimleri arasında fark olacaktır.
FACEBOOK ALTERNATİFLERİ
Facebook alternatifleri: Minds ve MeWe Minds, 2011’de Anonymous’ın desteğiyle kuruldu. Ethereum blok zincirinde işliyor. Ara yüzü Facebook'a benzeyen platform, video yayınlarına da elverişli olduğu için aynı zamanda YouTube alternatifi olarak da görülüyor.
MeWe ise özellikle Facebook’un reklam politikalarını eleştiriyor: "Verileriniz reklamverenlere ve pazarlamacılara satılık değildir." Platformun diğer özellikleri Facebook’a son derece benziyor. Hatta kimisi Facebook'u kopyaladığını bile söylüyor.
YOUTUBE ALTERNATİFLERİ
YouTube alternatifleri: DTube, Theta ve LBRY YouTube’un yapay zeka tabanlı sansür mekanizmasına karşı çıkan DTube, yine YouTube’a benzer 1 arayüze sahip. Blok zinciri tabanlı. Ancak kullanıcılara göre, içerik çeşitliliğinin YouTube kadar fazla olmaması en önemli dezavantaj.
Theta ise kendi blok zinciri üzerinde çalışıyor. THETA ve TFUEL adı verilen iki kripto para birimi mevcut. Platformun danışmanlar kurulu arasında YouTube'un kurucu ortağı Steve Chen ve Twitch'in kurucu ortağı Justin Kana da yer alıyor.
LBRY de blok zinciri ve BitTorrent teknolojisini kullanıyor. Şirketin kullanıcı gönderilerine müdahale edemediği platformda LBRY blok zinciri üzerinde müzik, fotoğraf, podcast'ler ve e-kitaplar dahil olmak üzere bir dizi dijital içerik kaydedilebiliyor.
Arayüzü dolayısıyla Facebook ve YouTube alternatifi diye saydığımız bu uygulamalar, Mastodon'dan farklı olarak blok zincir üzerinde. Bu da aslında paylaşımlarımızdan para kazanabileceğimiz anlamına geliyor.
BÜYÜK MARKALAR REKLAMLARINI GERİ ÇEKİYOR
Twitter'da gerçekten komik ve bilgilendirici içerikler var. Bunlardan YouTuberlar kadar para kazanamıyor olmamız üzücü. Elon aslında bunu değiştirmek istiyor. Reklam gelirlerinden bize de pay vermek istiyor. Bunu yaparsa güzel olabilir ama hiç güven vermiyor.
Şu anda büyük markalar hem enflasyon hem de belirsizlikten dolayı Twitter'dan reklamlarını çekiyor. Elon baştan "reklam gelirleri önemli değil" diye asıp kesti ama sonra geri bastı. Kullanıcılara para verme işinden de geri basabilir.
EN ÇOK ÖZGÜRLÜĞÜ DERSEY'İN BLUESKY'Sİ VEREBİLİR
Bu arada ilk başta Twitter'ın projesi diye duyurulan ama sonra Jack Dorsey'nin kendi işi olduğunu öğrendiğimiz Bluesky da çok konuşuluyor. Dorsey blok zinciri üzerinde çalışacağı düşünülen Bluesky adlı bu projeyi daha 2019’da duyurmuştu.
Bu Twitter’dan ayrı, kâr amacı gütmeyen bir girişim. Bluesky herkesin kullanabileceği bir protokol olacak. Böylece herkesin erişebileceği ve herkesin katkıda bulunabileceği çok daha büyük bir külliyatının üzerine çekici bir hizmet ve iş kurabiliriz.
Bluesky, tek bir uygulama kullanarak farklı platformlar arasında geçiş yapma olanağı da vaat ediyor. Uygulamanın kendisi halen kapalı modda test ediliyor ancak yakında halka açılacak.”
