5G’ye geçişte yaşanan sorunlar hâlâ devam ediyor. İhalenin ne zaman yapılacağının belli olmadığını ifade eden Vodafone Türkiye CEO’su Aksoy, ihale yapılana kadar 700 MHz frekansın boş durduğunu söyledi. Bunun deprem felaketi sürecinde kullanıldığını anlatan Aksoy “5G için hazırlık yapılacaksa en azından o süreç başlayıncaya kadar kullanalım. Aslında yol hazır. Her şey tamam. Sadece önümüzde barikat var. Onu kaldırırsalar biz gaza basmaya hazırız. Sektöre bir nefes olur." dedi.
ALİ YILDIRIM
Türkiye’nin dijitalleşme performansını inceleyen Vodafone, Cumhuriyet’in 100’üncü yılında kamu politikası için yeni bir araştırmaya imza attı. İstanbul’da düzenlenen basın toplantısında konuşan Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy ‘Dijital Türkiye 2030 Raporu’nun çıktıları paylaştı. Toplantıda soruları cevaplayan Aksoy, 5G sorununa değinerek “Burada yapacak işimiz daha çok. İhalenin ne zaman yapılacağı belli değil” dedi.
İhale yapılana kadar var olan frekans boşluğundan bahseden Aksoy, 5G’ye geçiş sürecinde, 700 MHz’lik boş frekansın kullanıma açılması gerektiğini ifade etti. Aksoy konuşmasına şöyle devam etti:
“700 MHz frekans boş duruyor. Bu alan boş durmasın en azından buna yatırım yapalım. Bugün bu frekansı açarsalar biz buna anında tek düğme ile adapte oluruz. Mobil internet hızında 60’ıncı sıraya düştük. Eğer bu 700 MHz alanı açarsalar anında daha üst sıralara çıkabiliriz. Hatta deprem felaketi sürecinde bunu bütün operatörler olarak kullandık. Bir deneme yapmış olduk. Oldukça iyi sonuç aldık. Ama sonrasında kapandı. 5G için hazırlık yapılacaksa en azından o süreç başlayıncaya kadar kullanalım. Aslında yol hazır. Her şey tamam. Sadece önümüzde barikat var. Onu kaldırırsalar biz gaza basmaya hazırız. Böylece şebekelerde kısılma oranı da azalacak. Sektöre bir nefes olur. 700 MHz açılırsa ne olur? İnternet hızımız artacak. Kapsama alanı hızla genişleyecek. Erişim daha hızlı olacak.”
Mobil trafiğin şu anda sıkışmış durumda olduğunu anlatan Aksoy “Bu sadece Vodafone için değil, herkes için geçerli. Bizim istediğimiz her şey kamu yararı içeriyor. Her istediğimiz kamu menfaati içeriyor. Vodafone Türkiye’nin istediği her şey kamu menfaati içindir. Bahsettiğimiz tüm konuların hükümetin radarında olması lazım ve adım atılması lazım. Aslında bu konular devlet ve hükümet planında var ama somutlaşma konusunda adım atılmalı. Bizim söylediğimiz ortak altyapı, fiber gibi politika ve söylemler devletin de söylediği, tüm eylem planlarının içine koyduğu şeyler” dedi.
‘KİRALAMADA YAPARIZ YATIRIM DA’
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel “700 MHz 5G gelene kadar kiralama modeline de varız. Bu frekansı kullanıma açabilirler. Ya da karşılığında para değil yatırım yapın derseler o yola da varız. Mesela bunun karşılığında kırsala yatırım yapın desinler onu da yaparız” ifadelerini kullandı.
‘FİBER YATIRIMLARI ADİL DEĞİL’
Hasan Süel “Fiber yatırımlarının sektörde tüm paydaşlarla aynı seviyede yapılması lazım. Ama bunun olmadığı bir noktadayız. Eğer bu gerçekleşirse işler değişir. Mobilde olduğu gibi sabitte de teşvik gerekiyor. Süel “Net talebimiz 3’G’nin 4,5 G ile güncellenmesi ve bunun için net bir haritanın belirlenmesi. Aynı talebimiz 5G için de geçerli. Ne zaman ihalenin olacağını bilmek yatırımlarımızı planlamamız için çok önemli. 4,5G’den 5G’ye geçişte atıl duran frekansların kullanılabileceğinin, bunların sektöre tahsis edilmesinin önemli olduğunu düşünüyorum. Fiber yatırımların sektörde her oyuncuya eşit şekilde sağlanması gerekiyor. Mobilde olduğu gibi sabitte de teşvik modellerinin oluşturulması çok önemli” değerlendirmesinde bulundu. Engin Aksoy ise “Uluslararası yatırımlar hiç bir zaman durmuyor, ülkeler bundan pay almaya çalışıyor. Fiber yatırımlara imkan verilmezse, Türkiye’ye yapılacak fiber yatırım başka bir ülkeye gidiyor” diye konuştu.
‘İKİ YILDAN BU YANA HİÇBİR ŞEY DEĞİŞMEDİ’
Fiber alt yapı konusunda da Vodafone olarak sorun yaşamaya devam ediyoruz diyen Engin Aksoy, 2 yıldır devam eden konu hakkında sorduğumuz soru üzerine “2 yıldır hiçbir şey değişmedi” dedi. Aksoy “Alt yapı tarafında özel sektörün önünün açılması gerekiyor. Biz bu konuda karşı taraftan yatırım beklemiyoruz. Yatırımı yapmaya zaten biz hazırız. Adil rekabet ortamı olsun yeter. Sektörde yönetimi kamu olmayan tek şirket biziz. Özel sektörün önünün açılması ve ortak altyapı şirketinin kurulması gerek. Adil rekabet ortamının sağlanmasını bekliyoruz.” dedi.
‘BİR PUANLIK DİJİTALLEŞME 26 MİLYAR DOLAR KAZANDIRACAK’
Engin Aksoy, Türkiye’de internet kullanan firma oranının AB ortalamasını yakalamış olsa da firmaların ancak yüzde 60’ının hızlı internete erişebildiğine dikkati çekerek, analizlerin, tüm firmaların hızlı internete eriştiği durumda GSYİH’de ilave yüzde 0,5 artış olabileceğini, başka bir deyişle 4,2 milyar dolarlık ilave gelir etkisi sağlanacağını gösterdiğine vurgu yaptı.
Raporda, şirketlerin temel dijitalleşme göstergelerindeki performansını değerlendirmek ve burada sağlanacak gelişimin ekonomik etkisini ölçmek üzere bir dijitalleşme endeksi oluşturduklarından bahseden Aksoy, “Bu endekse göre ülkemizdeki KOBİ’lerin yüzde 15’i orta seviyede dijital iken, sadece yüzde 4’ü yüksek seviyede dijital. Büyük şirketlerde ise bu oranlar sırasıyla yüzde 39 ve yüzde 25 düzeyinde. 10 üzerinden puanlanan dijitalleşme endeksindeki 1 puanlık artış şirketlerin verimliliğinde yüzde 6 oranında artış sağlıyor. Türkiye’deki tüm şirketlerin ortalama endeks skorunun 1 puan yukarı çıkması, ülke genelinde yüzde 3’lük ilave GSYİH artışı, yani 26 milyar dolarlık bir artış sağlayabilecek” ifadelerini kullandı.
‘5G GECİKMESİNİN YILLIK KAYBI 120 MİLYAR TL’
Engin Aksoy, 2022 hesaplamasına göre, 5G’nin gecikmesinin, ülke adına her yıl 120 milyar TL gelirden feragat edilmesi anlamına geldiğine dikkati çekerek, takvimin belirlenmesi gerektiğinin altını çizdi. “Uluslararası yatırımda ülkeleri kıyaslarken dijitallik seviyesi fark yaratan unsurlardan oldu” diyen Aksoy, sektörün teşvik konusunda çalışma beklediğine dikkati çekti.
