Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için şart tablosu yenilendi. 1999 öncesi 2000 arası 2008 sonrası tek tek hesaplandı. Kadın, erkek prim, yaş ve gün tablosu belli oldu. En son tamamlanan şarta göre belirlenen yaş koşulları ise kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşına işaret ediyor. İşte, kadın-erkek emeklilik yaş çizelgesi...
Bazı sigortalılar için kısmi yani yaştan emeklilik imkanı bulunuyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan SSK'lı EYT'lilerde kısmi emeklilik için üç şart bulunuyor. Bunlar; 3600 gün (10 yıl) primi tamamlamak, 15 yıllık sigortalılık süresi ve kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşını da doldurmak. Bu şartlardan üçünün de tamamlanması gerekiyor.
Şartlardan hangisi en son tamamlanmışsa şu anki mevzuata göre onun tamamlandığı tarihe göre kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşı bulan bir yaş şartı da bulunuyor. Ancak yeni düzenlemeyle bu şartları değiştirebilir.
A Haber'de yer alan habere göre, eğer yasa 8 Eylül 1999 öncesindeki şartlara düzelmesini sağlarsa SSK'da 5000 gün ile gerçekleyen tam emeklilik 3600 günle de kısmi emeklilik sağlayacak. Bu durumda yaş şartı kadınlarda 50 erkeklerde 55 olacak. yani 3600 günü tamamlayan kadın 50 erkekler ise 55 yaşında emekli olabilecek.
MEVCUT YASAYA GÖRE ŞARTLAR
15 YIL 3600 GÜN İLE EMEKLİLİK
Tamamlama tarihi - Erkek yaş - Kadın yaş
24.05.2002 23.05.2005 - 56 - 52
24.05.2005 23.05.2008 - 57 - 54
24.05.2008 23.05.2011 - 58 - 56
24.05.2011 23.05.2014 - 59 - 58
24.05.2014 sonrası 60 - 58
5400 GÜN GEREKİYOR
BAĞ-KUR'da kısmi emeklilik ise farklı olarak uygulanıyor. Burada 15 yıl yani 5400 gün prim kısmi emeklilik için yeterli oluyor.
Burada hesaplama yapılırken önemli bir tarih ortaya çıkıyor. O da 1 Ekim 1999. Bu tarihe göre yaş şartı da belirleniyor.
KISMI EMEKLİLİK FORMÜLÜ: 55 YAŞ, 5400 GÜN PRİM
Kısmi emeklilik için 01.10.1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan erkek sigortalılar, 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemiş olması ve 55 yaşını doldurması halinde emekliliğe hak kazanıyor.
1 Ekim 1999 tarihinde 55 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli olarak emeklilik yaşı değişiyor.
1 Ekim 1999'dan itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan kadın sigortalılar, 15 yıl (5400 gün) prim ödemek ve 50 yaşını doldurmak şartıyla emekliliğe hak kazanıyor.
1 Ekim 1999 tarihinde 50 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli emeklilik yaşı uygulanıyor.
Burada da eğer SSK'da olduğu gibi bir yaş indirimi uygulanırsa 15 yılı dolduranlardan kadınlar 50 erkekler 55 yaşında emekli olabilecek.
KADINLAR KISMİ EMEKLİLİK (BAĞ-KUR)
1 Ekim 1999 tarihi itibariyle;
KALAN SÜRE - PRİM YILI - YAŞ ŞARTI
2 yıldan az - 15 - 50
2 yıldan fazla 4 yıldan az - 15 - 51
4 yıldan fazla 6 yıldan az 15 - 52
6 yıldan fazla 8 yıldan az 15 - 53
8 yıldan fazla 10 yıldan az 15 - 54
10 yıldan fazla 15 - 56
08.09.1999 30.04.2008 arası 15 - 60
ERKEKLER KISMİ EMEKLİLİK (BAĞ-KUR)
1 Ekim 199 tarihi itibariyle;
KALAN SÜRE - PRİM YILI - YAŞ ŞARTI
2 yıldan az 15 - 55
2 yıldan fazla 6 yıldan az 15 - 56
6 yıldan fazla 10 yıldan az 15 - 57
10 yıldan fazla 15 - 58
08.09.1999-30.04.2008 arası 15 - 62
YAŞI TAMAM PRİMİ EKSİK OLANLAR
Burada bir başka kesim ise belli bir yaşa gelmiş , yani kısmi emeklilik için yaş şartını doldurmuş ama primini tamamlayamamışlardan oluşuyor. Bu sigortalılar 58-60 yaşlarına gelmelerine rağmen primleri eksik duruyor. Çalışma ve borçlanma imkanları da bulunmuyor. Bu sigortalılar kendileri için bir kereliğine 3600 güne tamamlamak için prim borçlanma imkanı getirilmesini istiyor.
Küçük esnaf ve çiftçi gibi 1 milyon BAĞ-KUR'luya emeklilik priminde 5 yıl kazandıracak çalışmada kapsam üzerinde hazırlıklar sürüyor. 9000 günü tamamlayamayan EYT'li erkek esnaf, beklenen olursa 7200 gün ile hemen emekli olabilecek.
Yaklaşık 4.7 milyon kişiyi kapsayan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinin ardından ikinci reform için hazırlıklar devam ediyor.
Küçük esnaf ve çiftçi gibi BAĞ-KUR'luların emeklilik için prim gün şartını SSK'lı çalışanlarla eşitleyecek düzenlemeye yönelik çalışma yapılıyor. Bu kapsamda 1 milyon BAĞ-KUR'luya prim müjdesi verilecek.
KİMLER FAYDALANACAK?
Yapılacak düzenlemeden öncelikle küçük esnaf ve çiftçiler yararlanacak. Burada öncelikli olarak düzenlemenin kapsamı belirlenecek.
Küçük esnaf tespitinin yapılmasında işyerinde çalışan işçi sayısı ile basit usulde vergilendirme ve vergiden muaf esnaf olma gibi çeşitli alternatifler üzerinde değerlendirme gerçekleştirilirken, bu konu üzerindeki çalışmalar devam ediyor.
Düzenlemede çerçevenin çizilmesiyle belirlenen kapsama giren BAĞ-KUR'lular bundan böyle 9000 prim gün yerine 7200 prim günüyle emekli olabilecek.
EYT'LİLER YARARLANACAK MI?
EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlarda yaş şartı kaldırılırken, BAĞ-KUR'lu kadınlardan 20 tam yılı (7200 gün), erkeklerde 25 tam yılı (9000 gün) dolduranlar emekli olabiliyor.
Düzenleme tüm süreleri kapsarsa, BAĞ-KUR reformu kapsamına giren EYT'li erkek sigortalıların da yaşlılık aylığına hak kazanma koşulu 7200 güne düşecek. Böylece kadın ve erkek sigortalılar eşitlenecek.
EYT'li olup 9000 günü tamamlayamayan erkek esnafa erken emeklilik yolu açılmış olacak. 7200 günü tamamlayan hemen emekli olabilecek.
NASIL UYGULANACAK?
Yapılacak indirim, 8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olan ve reform kapsamına giren BAĞ-KUR'lularda ise hem kadınlarda hem erkeklerde prim gün şartını 9000'den 7200'e çekecek.
7200 prim gününü tamamlayanlar sigortalılık başlangıç tarihine göre belirlenen yaşı (9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arası başlangıçta kadınlarda 58, erkeklerde 60, sonrasında 65'e varan) sağlıyorsa emekli olabilecek.
Prim şartını tamamlayıp yaşı bekleyenlerin, faaliyetleri devam ediyorsa, sigortalılık durumunun da devam etmesi gerekiyor.
3.5 YIL KURALI SON BULACAK MI?
1 Ekim 2008'den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu, son 3.5 yıldaki çalışmaları belirliyor. Son 7 yıllık sigortalılık süresinin yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse o statüden emekli olunuyor.
1 Ekim 2008 sonrasında sigortalılığı başlayanlar ise hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse, onun şartlarıyla emekli oluyor.
SSK'lılardan 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlar 5000 ile 5975 arasında, 9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar 7000, 1 Ekim 2008'den sonra sigortalı olanlar 7200 prim günüyle emekli olabiliyor.
Yapılacak düzenlemeyle BAĞ-KUR'lular da 7200 günle emekli olabilecek. Daha az prim ödemek için 1261 gün SSK'lı çalışma durumu büyük ölçüde ortadan kalkacak.
