Tehlikeli kıvılcım

ABD Başkanı Donald Trump’ın, İran’la yapılan nükleer anlaşmadan çekilme kararının ardından, Suriye’de sular ısındı. Uzun süredir ‘İran hedeflerini vurma’ gerekçesiyle Suriye’ye saldırılar düzenleyen İsrail, önceki gece en kapsamlı operasyonunu gerçekleştirdi. Gerilim, İsrail’in salı günü Şam’ın güneyindeki bir askeri üsse hava saldırısı düzenlemesiyle başladı. İranlı personelin de öldüğü saldırıya karşılık olarak önceki gece Suriye’den çok namlulu roketatarla 20 füze Golan’a atıldı. Bunun üzerine karşı saldırıya geçen İsrail, dört saat boyunca Suriye’nin güneyindeki çeşitli hedefleri vurdu. Tel Aviv yönetimi, Golan’a yapılan saldırının İran tarafından düzenlendiğini iddia etti. Öte yandan İsrail’in, Suriye’nin güneyindeki Kuneytra iline bağlı Baas ve Hadar bölgelerine tank atışları ve hava akınları düzenlediği belirtildi. Suriye’nin Kuneytra ilindeki yerel kaynaklardan edinilen bilgilere göre, İsrail güçleri işgal altında tuttuğu Golan’dan Suriye’nin güneyinde yer alan Beşşer Esed rejiminin kontrolündeki Kuneytra iline bağlı Baas ve Hadar kentine tank atışları düzenledi. Rejim güçlerinin çoklu roketatarlar ile karşılık vermesinin ardından İsrail savaş uçakları Baas kentinin çevresindeki bölgelere ve Kuneytra ilinin kuzey kırsalındaki Tel Ahmar bölgesine saldırlar düzenledi.

İsrail Ordu Sözcüsü Jonathan Conricus, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Suriye’ye düzenlenen hava saldırıları öncesinde İsrail’in Rusya’yı bilgilendirdiğini söyledi. Conricus, İsrail ile Rusya ordusunun Suriye’de karşı karşıya gelmesini önlemek amacıyla 2015’de kurulan mekanizma aracılığıyla saldırıdan önce Moskova yönetiminin bilgilendirildiğini belirtti. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise İsrail’in 28 uçakla toplam 60 füze attığı belirtildi. Suriye resmi ajansı SANA “Suriye hava savunma sistemleri İsrail’in yeni roket saldırılarına karşı koyuyor, onlarca İsrail füzesini Suriye hava sahasında birer birer düşürüyor” ifadeleri kullanılan haberinde, bazı füzelerin hava savunma sistemleri tarafından etkisiz hale getirilme görüntülerini yayınladı.

Saldırıların, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin’in Moskova’daki görüşmesinden saatler sonra gerçekleşmesi dikkat çekti. İsrail basınında yapılan yorumlarda, Tel Aviv yönetiminin İran’ın faaliyetlerini sınırlamak için Rusya’yı etki altına almaya çalıltığı yorumları yapıldı. Rusya’dan ise İran ve İsrail’e itidal çağrısı geldi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, “Taraflarla irtibat kurduk. Hepsini gerçekten itidalli olmaya çağırıyoruz” dedi. Bogdanov, İsrail ve İran arasında artan gerilimin Rus tarafını endişelendirip endişelendirmediği sorusuna, “Elbette endişelendiriyor. Olanlar çok korkutucu” yanıtını verdi.

GOLAN TEPELERİ NEDEN ÖNEMLİ?

Suriye’nin güneyindeki İsrail sınırında bulunan Golan Tepeleri, 1967’deki Altı Gün Savaşı’nda İsrail güçleri tarafından işgal edilmişti. Onbinlerce Suriyeli buradan göç ederken, İsrail bölgeye Yahudi yerleşim birimleri inşa etmişti. 1973’teki Yom Kippur Savaşı’nda, Suriye Golan Tepeleri’ni tekrar ele geçirmeye çalıştıysa da başarısız olmuştu. Savaşın sonunda yapılan anlaşmada ise İsrail, Golan topraklarının yaklaşık yüzde 5’inin Suriye’ye devredilmesine onay vermişti. İran destekli milisler, daha önce ‘Golan’ı özgürleştireceğiz’ açıklamasını yapmıştı. Bölgede önceki gece yaşanan çatışmalar, Yom Kippur’dan bu yana en şiddetli çatışmalar olarak kayda geçti.

AVRUPA'DAN TAHRAN'A KINAMA

İsrail’in, ‘İran saldırısı’ iddiasıyla Suriye topraklarını vurmasının ardından, Avrupa ülkelerinden Tahran’a kınama geldi. İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, “İngiltere, İsrail kuvvetlerine karşı İran’ın roket saldırılarını en güçlü şekilde kınıyor. İsrail’in kendini savunma hakkını en güçlü şekilde destekliyoruz” açıklamasını yaptı. Fransa Dışişleri Bakanlığı da konuyla ilgili açıklama yaparak “Fransa İran’ın tüm askeri provokasyonlardan kaçınmasını talep etmekte ve bölgesel egemenlik girişimlerine karşı uyarıda bulunmaktadır” dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise “İran ile İsrail arasındaki gerilimin tırmanması çok endişe verici bir eğilimdir.  Bütün sorunların diyalog yoluyla çözülmesi gerekir” diye konuştu.

İSRAİL UÇAKLARI SURİYE HAVA SAHASINA GİREMEDİ

İsrail ordusunun, 28 uçak kullandığı saldırılarla Suriye hava sahasına girmediği, Lübnan hava sahasını kullandığı belirtildi. İsrail’in, şubat ayında Suriye’ye düzenlediği hava saldırısında bir F-16 uçağı Suriye hava savunma sistemleri tarafından düşürülmüştü. İsrail, o günden sonra Suriye’ye yönelik saldırılarını bu ülkenin hava sahasına girmeden sürdürdü. Önceki akşam düzenlenen saldırılarda, Suriye hava savunma bataryalarının hedef alındığı kaydedildi. Bu gelişme, İsrail’in operasyonlarını Suriye hava sahasında sürdürmesine hazırlık olarak yorumlandı.

İRAN: BİZ VURMADIK TEK YOL DİRENİŞ

İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Üyesi Muhammed Cevad Cemali, Suriye’den İsrail’e düzenlenen roket saldırısının İran güçleri tarafından yapıldığı iddialarını yalanladı. Cemali, İran’ın Suriye’de üssünün bulunmadığını öne sürerek Devrim Muhafızları’nın bu ülkeden İsrail’e yönelik roket saldırısı düzenlediği iddialarını reddetti. İsrail ordusu İran güçlerinin Suriye’den İsrail’e doğru yaklaşık 20 roket attığını açıklamıştı. İran Devrim Muhafızları’nın iki numarası General Hüseyin Selami ise yaptığı açıklamada “İran’ın düşmanlarına karşı koymanın tek yolu direniştir, dipomasi değil. İran nerede düşmanlarına karşı koymuşsa ilerlemiştir. Gücümüzü zorlu savaşlarla kazandık” diye konuştu.