Samsun'da geçtiğimiz günlerde bir kişinin yaşamını yitirmesine neden olan ve üç gün etkisini gösteren sağanakta metrekareye düşen yağış miktarı 68 mm olarak ölçüldü. Söz konusu rakamın son 93 yılın ortalamasının 1,5 katı olduğunu kaydeden MGM, 1929- 2022 uzun yıllar haziran ayı aylık toplam yağış ortalamasının metrekareye 46,2 mm olduğu belirtti. El Nino etkisinin bu sene çok dalgalı etki göstereceğini ifade eden uzmanlar ağustos ayına dikkati çekerek Karadeniz için sel riski uyarısı yaptı.
Baharda olması gereken yağışlar yaz başlangıcında kendisini gösterdi pek çok kent sağanak etkisiyle felaket manzaralarına sahne oldu. Geçtiğimiz günlerde Samsun'da da sağanak kendisini 3 gün boyunca gösterdi.
Sağanağın neden olduğu selde, bir kişi öldü, çok sayıda ev ve iş yerini su bastı, tarım arazileri su altında kaldı. Selin yaralarının sarılmaya başlandığı kentte Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, 4- 6 Haziran 2023 tarihleri arasındaki metrekareye yaklaşık 68 mm yağış düştü. Bu rakamın, son 93 yılın ortalamasının 1,5 katı olduğu belirtildi. 1929-2022 tarihleri arasında Samsun’da haziran ayı yağış ortalamasının metrekareye 46,2 mm olarak ölçüldüğü bildirildi.
'ANİ SEL UYARISI YAPMIŞTIK'
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, alınan yağış miktarının, tarımsal alanlarda olumsuzluğa yol açtığını, ekim, dikim, hasat ve bakım faaliyetlerinin aksadığını söyledi.
Karadeniz'de ani gelişen yağışların önceki yıllara göre bu yıl erken geldiğini söyleyen Prof. Dr. Demir, "Yaklaşık 1 ay önce, Karadeniz başta olmak üzere Türkiye'nin birçok bölgesinde yaz aylarında ciddi anlamda yağış rejimi değişimi ve buna bağlı olarak da ani sellerin yaşanabileceğini söylemiştik.
Ani yağış özellikle de Karadeniz Bölgesi'nde etkili oldu. Bu etki hem tarımsal hem de fiziki açıdan verdiği zarardan dolayı önemliydi. Tarımsal açıdan baktığımızda son 3 ayda, Türkiye'nin neredeyse 4'te 3'ünün nemli ve yağışlı geçtiğini gördük. Bu da ekim, dikim ve hasadı önemli derecede etkiliyor. Ayrıca ürünlerin sağlıklı elde edilmesi, verim düşüşü ve verim kaybı gibi ciddi sonuçlar da doğuruyor.
EL NİNO DALGALI ETKİSİNİ GÖSTERMEYE BAŞLADI
Vatandaşın ciddi gelir kaynağı olan çilek, dut, kiraz gibi meyveler; mevsimsel sebzelerin ekim ve dikimi ciddi anlamda etkileniyor. Bu süreç, El Nino dediğimiz iklim etkisi ve küresel iklim ile beraber bu sene çok dalgalı bir etki göstermeye başladı. Önümüzdeki dönemde de bu dalgalı sürecin devam edeceği tahmin ediliyor. Yapılan hesaplama ve modellemeler haziran ayının yağışlı ve serin geçeceğini, temmuz ayında ciddi bir kuraklık yaşanacağını, ağustos ayından itibaren ise tekrar bir soğuma ve yağış olacağı bekleniyor" dedi.
KARADENİZ'DE AĞUSTOS AYINA DİKKAT
Haziran ayı içerisinde yeniden ani yağışların görülebileceğini tahmin ettiklerini söyleyen Prof. Dr. Demir, "Ağustos ayı ortası ve sonrası Karadeniz Bölgesi için sel riski oluşturan tarihler. Bu tarihlerde alınan yağışlar, tarlaların ekim-dikim ve hasadını, meyvelerin kalite, tat ve olgunlaşmasını etkiliyor. Aynı zamanda da mücadeleyi zorlaştırıyor. Çünkü nemli ve yağışlı hava böceklerin artmasına, hastalıkların artmasına neden oluyor.
Hastalıkla mücadele zorlaşıyor ve mücadele sırasında kullanılan ilacın çevreye de etkisi var. Yani çok yönlü bir etkiden bahsetmek mümkün. Yaşanılan bu süreç tarımsal açıdan zorlu geçiyor. Mevsimler kaydığı için baharın başlangıcını yaşıyor gibiyiz. Yaz ayının ilk dönemine girmiş olmamıza rağmen henüz yazı göremedik. Çiftçilerimizin, üreticilerimiz ve yöneticilerimizin hazırlıklı olması lazım. Tarım ve Orman Bakanlığımızın Karadeniz özelinde özellikle de sel felaketinin yaşandığı bölgeler için tarımı masaya yatırıp ele alması lazım. Çünkü önümüzdeki süreç kolay geçmeyecek. Biz yağışları bahar ayında bekliyorduk fakat ani düşen yağış hiçbir zaman tarımsal üretime fayda etmiyor. Çünkü yüzey akışa geçiyor, selleri meydana getiriyor, fiziksel zararlar meydana geliyor ve bu şekilde dalgalanmalar, tarımsal deseninizi ve periyodunuzu etkiliyor" diye konuştu