Bursa'da kurak geçen kış mevsimi ile hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde geçmesi normalde yumurtlama dönemi mart ve nisan aylarında olan deve kuşlarının dengesini şaşırttı. Deve kuşlarının kış mevsiminde yumurtladığını söyleyen Prof. Dr. İbrahim Ak, "Biz sezon dışında döl oranının fazla olması için dişi ve erkekleri ayırıyoruz ve farklı bölmelerde tutuyoruz. Havanın sıcaklığına aldanan deve kuşları yumurtlamaya başladı. Bu istediğimiz bir durum değil" dedi.
Türkiye genelinde kurak geçen kış mevsimi doğanın dengesini alt üst etti. Sıcak geçen havalar ayıları uyutmadığı gibi kovandan çıkmaması gereken arılar da bahar aylarında olduğu gibi kovanlarını terk etmeye başlamıştı.
Hayvanların 'saatini' şaşırtan sıcak havaların etki ettiklerinden biri de deve kuşları oldu. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü’nde 1997 yılında kurulan deve kuşu çiftliğinde 8 dişi ve 3 erkek olmak üzere toplam 13 damızlık deve kuşu ile üretim yapılıyor.
Çiftlikte, yağ ve kolesterol düzeyi düşük kırmızı et verimi, fil ve timsah derisi kadar değerli derisi ile ihraç değeri yüksek hayvansal ürünler üretilirken, ayrıca deve kuşu konusunda araştırma, eğitim ve uygulamalar yapılıyor.
Deve kuşları hava şartlarının mevsim normallerinde seyrettiği dönemlerde ilkbaharda yumurtlamaya başlıyor ve sonbahara kadar yumurtlamaya devam ediyor. Bir deve kuşu 42 günde yumurtadan çıkıyor.
DEVE KUŞLARI HAVANIN SICAKLIĞINA KANDI
Türkiye’nin deve kuşu yetiştiriciliği için uygun bir iklime sahip olduğunu, ancak iklim değişikliği ile hava sıcaklıklarının mevsim normalleri üzerinde seyretmesi sebebiyle, deve kuşlarının kış sezonunda da yumurtladığını söyleyen Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ak, “Maalesef iklim değişikliği tüm hayvan türlerini etkiliyor. Deve kuşlarının yumurtlama sezonu kuzey yarım kürede, mart ve nisan aylarında havaların ısınmasıyla başlar. Yaz bitiminde, ekim ayında biter. Biz sezon dışında döl oranının fazla olması için dişi ve erkekleri ayırıyoruz ve farklı bölmelerde tutuyoruz. Havanın sıcaklığına aldanan deve kuşları yumurtlamaya başladı. Bu istediğimiz bir durum değil” ifadelerini kullandı.
‘YAZ DÖNEMİNDEKİ YUMURTA VERİMİMİZ OLUMSUZ ETKİLENECEK’
Deve kuşlarının kış mevsiminde yumurtlamasının, yaz döneminde yumurta kalitesini düşüreceğini belirten Prof. Dr. İbrahim Ak, şöyle konuştu:
Kışın yumurtlanan yumurtalarda döllülük oranı düşük olduğu gibi, doğal kuluçka da mümkün değil. Yapay kuluçkada çıkardığımız yavruların da yaşama şartları kış döneminde iyi olmuyor. Çünkü dışarıda hava güzelken otlama, dolaşma, bunların bacak problemlerini engellediği gibi daha sağlıklı gelişmelerini sağlıyor.
Normal sezonun dışında yumurtlama bizim istediğimiz bir şey değil. Bu normal yumurta sezonunda verimi de olumsuz yönde etkiliyor. Her şeyin normal seyrinde gelişmesi daha önemli olan ama maalesef iklim değişikliği bu hayvanları olumsuz etkiliyor.
Bu süreçteki yumurtaları damızlık olarak değerlendirmiyoruz, zaten erkek ve dişiler ayrı duruyor. Bu yumurtalar muhtemelen yemeklik olarak değerlendirilecek. Kış sezonunda çok fazla yumurta olmuyor. Böyle havaların güzel olduğu zamanlarda 5-10 yumurta olabiliyor. Şu an 6 yumurtamız var, böyle devam ederse yaz dönemindeki yumurta verimimiz düşecek.
