Önümüzdeki yıllarda en çok konuşacağımız şeylerin başında sağlık gelecek demiştik. Sağlığın en önemli gerekliliklerinden biri de sağlıklı beslenme diyen Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü; tarhanayı, sarımsağı, zencefili, kara lahanayı ve zerdeçalı süper besin olarak tanımlarken her birinin önemini ve çeşitli tariflerini de alt alta sıraladı.
Dünyanın etkisi altında olduğu koronavirüs (Kovid-19) sonrası sağlıklı beslenmenin önemi daha da arttı. Sağlıklı ve zinde bir yaşam için beslenme önerilerinde bulunan Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü, KARAR.COM'a anlattı. En önemli besinler denebilecekleri okuyucular için anlattı. Önümüzdeki yıllarda en çok konuşulacak şeylerin başında sağlık gelecek diyen Ünlü, sağlığın en önemli gerekliliklerinden biri de sağlıklı beslenme diyor.
Sağlıklı beslenmek için eski insanların neler yediklerine bakmanın yeterli olduğunu söyleyen Ünlü, çocukluktan beri bilinen birçok yiyeceğin birer 'süper besin' olduğunu vurguladı.
Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü
'NE YERSEN O SENSİN'
Uzman Diyetisyen İlksen Sena Akın Ünlü, 'Ne yersen o sensin (You are, what you eat) mottosu akılların her an her köşesinde durmalı, beslenmede yer verilen besinlerde seçici olunmalı' sözleri ile sağlıklı beslenmeye dair önerilerde bulunduğu şu sözleri kaydetti:
''Son yıllarda süper besin kavramını çok duyuluyor. Bazı besinlerin neden süper olduğuna dair; sağlık ve sağlıklı yaşam için özellikle faydalı olduğu düşünülen vitamin, mineral, lif, antioksidan gibi bazı besin ögelerinin yoğun olarak bulunduğu besinler olduğu için bu şekilde bir tanımlama yapılıyor. Süper besin tabiri hastalıkların artmasıyla birlikte insanların ilaçtan çok koruyucu tıbba yönelmesi üzerine türedi. Yüzlerce süper besin var fakat bu yazımda en rahat ulaşabileceğiniz, en ucuz beş süper besine değinmek istiyorum:
TARHANA
Süper besinlerin başında 'fermente' olanlar geliyor. Bu besinler uzun yıllardır hem daha sağlıklı oldukları hem de raf ömürleri daha uzun olduğu için tüm dünyada tüketiliyorlar; Kore’de kimchi, Rusya’da kvaas, Japonya’da miso, Çin’de kombucha, biz de ise tarhana fermente besinler arasında en iyi ve lezzetli örneklerden biri.Tarhana, Anadolu’da yüzyıllardır tüketilen bir süper besin. Büyükşehirlerde çok üretilmese de hepimizin babaannelerimizden öğrenmesi ve gelecek kuşaklara aktarması gereken çok önemli bir miras besin. Üretim metodu ve içeriğindeki malzemeler yöreden yöreye değişse de genel olarak; un veya buğdayın, yoğurt, baharat ve çeşitli sebzeler ile karıştırılıp hamur haline getirilmesi ve bu hamurun fermente edilmesiyle yapılıyor. Harika bir bağırsak dostu probiyotik besin. İçinde bulunduğumuz kış mevsiminde bağışıklığınızı güçlendirmek ve hastalıklardan korunmak için bol bol tüketin ve tükettirin.''
SARIMSAK
Sarımsak, mutfaklarımızda en çok kullandığımız besinlerin başında geliyor. Sarımsağın süper besin olmasındaki en önemli etken içeriğindeki ‘allicin’ isimli bileşiktir. Bu bileşiğin etkisinden tam olarak faydalanmak için sarımsağı ezerek, çiğ olarak tüketmemiz gerekir. Sarımsak pişirildiğinde allicin bileşiğinin etkisi azalmaktadır. Sarımsak; anti-kanserojen, anti-oksidan ve kan basıncını ve kan kolesterol seviyelerini dengeleyen çok önemli bir besindir. Aynı zamanda antimikrobiyal, antiviral ve antifungal özelliklerinden dolayı hastalıklar ve enfeksiyonlar ile savaşmak için harika bir besindir.
ZENCEFİL
Zencefili süper besin yapan, içeriğindeki 'gingerol' isimli biyo-aktif maddedir. Doğal bir yağ olan 'gingerol', antioksidan ve anti-inflamatuvar etkileri sayesinde kronik hastalıklara karşı koruyucu bir maddedir.
Zencefil, midenin boşaltım hızını artırarak sindirim problemlerine karşı etkin bir rol oynar.
Zencefil mide bulantısını engeller. Gebe kadınlarda, kemoterapi ve anestezi alanlarda, mide bulantılarını azalttığı birçok çalışmada kanıtlanmıştır.''
Uzman Diyetisyen Ünlü sözlerine besin önerilerinin yanı sıra beyin fonksiyonları üzerinde olumlu etkileri olan bir bitki çayı tarifi de verdi:
''Antioksidan biyo-aktif bileşikleri sayesinde beyin fonksiyonları üzerinde olumlu etkileri vardır. Tarifini vereceğim bu basit çayı kış mevsiminde bol bol tüketin; 10 g zencefil kökü, 2 su bardağı su, Yarım limonun suyu ve 1 tatlı kaşığı bal. Zencefil kökü ile suyu birlikte 5 dakika kadar kaynatın. Kapattıktan sonra limon ve balı ekleyerek tüketin.''
KARADENİZ'İN BAŞTACI KARALAHANA
Önerilerine Karadeniz'den bir besin ile devam eden Uzman Diyetisyen Ünlü, karalahananın besin değerinden detaylı bahsederken şu sözleri kaydetti:
''Karadeniz’in baştacı sebzemiz ‘karalahana’. C ve A vitaminleri başta olmak üzere, E, K ve birçok B vitaminini bulunduran karalahana; magnezyum, demir, bakır ve yüksek oranda kalsiyum içermektedir. 100 gram karalahana, günlük C Vitamini ihtiyacımızı karşılamak için yeterli. Ayrıca, antioksidan özellik gösteren; ß-karoten, provitamin A, lutein ve zeaksantin için iyi bir kaynaktır. Bu özellikleri sayesinde karalahana; göz, cilt ve solunum sistemi için çok faydalı bir besindir. Filizleri iyi bitkisel protein ve lif kaynağı olan karalahana; iyi bir prebiyotik olarak, bağırsaktaki faydalı bakterilerin çoğalmasını sağlar. İçerisindeki ‘glukosinolat’ vücutta parçalanarak kanser hücrelerinin gelişimini baskılayan bileşenleri oluşturur. Fenolik bileşenleri ise; obezite, tip 2 diyabet, metabolik sendrom, ateroskleroz ve kansere karşı koruyucu etki gösterir.
ZERDEÇAL
Zerdeçal, doğadaki en güçlü antienflamatuar etkiye sahip besinlerdendir. Bunun nedeni, kökünde bulunan ve zerdeçala rengini veren bileşik kurkumindir. Antikanserojendir. Yapılan çalışmalar kurkuminin kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlattığı, özellikle kanser hücrelerinin yaşamasını sağlayan enzimin aktivitesini azalttığını ortaya koymuştur. Antiseptik ve antimikrobiyaldir. Yaralanma durumunda iyileşme sürecini hızlandırır. Son zamanlarda yapılan araştırmalar; zerdeçalın Alzheimer hastalığına karşı koruyucu özellikleri olduğunu da ortaya koymuştur. Zerdeçalı tüm çorbalar, sebze ve et yemeklerinizde, evde yaptığınız tüm unlu mamüllerde ve çaylarda kullanabilirsiniz. Kullanım alanının bu kadar geniş olması sayesinde en çok tüketilen süper besinlerin başında gelir. Zerdeçalın etkinliğini arttırmak için karabiber ile birlikte kullanmayı unutmayın.''
