Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya lideri Putin Soçi’de biraraya geldi. “Domates hariç bütün konularda tam mutabakat sağladık” diyen Erdoğan’a Putin yanıt verdi: Normalleşme süreci tamamlanmıştır. Bugün burada tüm kısıtlamaları kaldırdığımızı ilan edebiliriz.
Rusya’nın kıyı kenti Soçi dün tarihi bir zirveye ev sahipliği yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya lideri Putin ile bir araya gelerek ‘uçak krizi’nin ardından bozulan ilişkilerin yeniden rayına oturtulması içen başlatılanı ‘normalleşme süreci’nin tamamalandığını dünyaya duyurdu. Tarihi görüşme Devlet Başkanlığı Rezidansı’nda gerçekleşti. Baş başa görüşmeden sonra iki lider de kısa açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Üzerimizde önemli sorumlulukların olduğu bir dönemi yaşıyoruz. İnanıyorum ki Rusya ve Türkiye’nin burada atacağı adım, bölgenin kaderini değiştirecektir” dedi.
Daha sonra heyetler ile toplantıya geçen iki lider bu toplantının ardından birlikte kameraların karşısına geçti. Son iki ay içinde Rusya’ya ikinci kez geldiğine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rus lider Putin ile 2016 Ağustos ayından bu yana beşinci kez bir araya geldiklerini, sık sık telefonla görüşmelerinin de devam ettiğini ifade etti. Erdoğan, “Bu görüşmeler sayesinde siyasi ilişkilerimizde arzu edilen ivmeyi yakalıyoruz” diye konuştu. Erdoğan dünkü zirvede başta ekonomi olmak üzere Suriye gibi bölgesel meselelerin de masada olduğunu anlatarak şunları söyledi: “Ülkelerimiz için Suriye, 6 yıldır kanayan bir yara. Dostum Putin de bu drama son vermeyi samimi şekilde arzu ediyor. Türkiye, Rusya, İran garantörlüğünde uygulanan ateşkes veya yeni adıyla çatışmasızlık, siyasi çözüm çalışmalarının başarıya ulaşması için önemli bir fırsat penceresi oluşturmuştur.”
SÜRECİ SABOTE EDENLER VAR
Bazı çevrelerin bu süreci sabote etmeye çalıştığını belirten Erdoğan, Rusya ile bu konularda eş güdüm halinde olacaklarını vurguladı. Suriye’de çözümün ‘siyasi’ olduğunu kaydedip, tüm terör örgütleriyle mücadeleyi dünyanın huzuru bakımından gerekli gördüklerini belirterek, “Biz terör örgütleri arasında ayrım yapmadık. YPG, DEAŞ, El Kaide bizim nazarımızda aynıdır” diye konuştu. “Güney sınırımız boyunca milli birliğimizi, toprak bütünlüğümüzü ve güvenliğimizi tehdit eden düşman bir yapının oluşmasına izin veremeyiz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu tehdite karşı gereken önlemleri almaya devam edeceklerini de vurguladı.
İki ülke ilişkilerinde normalleşme sürecinin de artık tamamlandığını söyleyen Erdoğan “Bu çalışmanın neticesinde domates konusundaki bazı soru işaretlerinin dışında diğerlerinde mutabık kaldılar ve böylece normalleşme sürecinin artık ötesine geçiyoruz, yeni bir süreç başlıyor, hayırlı olsun” dedi.
UÇUŞA YASAK BÖLGE ADIMI
Rus lider Vladimir Putin de ‘normalleşme sürecinin tamamlandığı’ ifadesini kullanarak “Yakın geçmişte ilişkilerimiz bir dayanıklılık sınavından geçti, normalleşme süreci yaşadık. Ortaklık ve işbirliğine dönüyoruz. Türkiye’ye ilişkilerimizin normalleşme süreci tamamlandı. Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkiler tam formatta yüksek hızla yeniden inşa ediliyor” dedi. Görüşmelerin ana odağının Suriye ve ekonomi olduğunun altını çizen Rus lider “Bugün domates ve vizesiz seyahatler dışında diğer bütün ekonomik kısıtlamaların kaldırılması hakkında anlaştık. Ama bir süre sonra bu kısıtlamalar da gidecek” diye konuştu.
Suriye konusunda da ‘Çatışmasızlık’ meselesinde tüm tarafların hemfikir olduğunu söyleyen Putin “Biz garantörler olarak, Türkiye, İran ve Rusya, bu mekanizmaların ileride gelişmesini sağlamak için elimizden geleni yapacağız. Sayın Trump ile görüştüm. Anladığımız kadarıyla ABD yönetimi çatışmazlık bölgesi fikirlerini destekliyor” dedi. Putin, çatışmasızlık bölgesinin uçuşlara da kapalı olacağını, bu şekilde ülkenin toprak bütünlüğünü de temin edeceğini belirtti. -SOÇİ
DOMATES DIŞINDA TAM MUTABAKAT
Tarım ürünleriyle ilgili ihracat kısıtlamalarının kaldırılıp kaldırılmayacağıyla ilgili bir soruya Putin, “Türk dostlarımızdan şunu anlamalarını rica ettik. Malum trajik olaylardan sonra hayat yerinde durmadı. Mesela domates üretimi için bizim üreticilerimiz büyük miktarda kredi aldı. Hem teknik, hem altyapının oluşturulmasıyla ilgili süreç bu. Bununla ilgili kısıtlamalar devam edecek. Vizelerde de devam edecek. Fakat bu da bizim aramızdaki işbirliğinin ne derece koordineli olduğuna doğrudan bağlıdır” diye cevap verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise “Domates dışında bütün konularda, gıdada, tekstilde, zaten mutabık kaldık. Biz Türk domatesinin Rus pazarında olmasını arzu ederiz. Özellikle tavsiyemizdir. Şu anda bir geçiş süreci var” diye konuştu.
