Pandemi ve bakım arasıyla birlikte üretimde vites düşüren otomotiv sektöründe kayıp 200 bin adedi aştı. OSD verilerine göre, yılın ilk 8 ayında geçen yıla oranla yüzde 23 azalan üretim, 712 bin adede düştü. Pandemi etkisini en aza indirmek için kısa süren bakım aralarına rağmen, kapasite kullanımı da yüzde 53 olarak gerçekleşti.
Türkiye otomotiv sanayisi koronavirüs salgınıyla birlikte zor bir sınavdan geçti. Birçok ülkeye göre oldukça iyi bir performans sergilemeye çalışan sektör, iç pazarda da tedarik sorunu yaşasa da satış problemi yaşamadı. Bu dönemde pandemi etkisiyle fabrikaların kapılarına kilit vuruldu. Üretim neredeyse durdu. Buna bir de yıllık gerçekleşen bakım araları eklendi. Böylece üretimde sert kayıplar yaşandı.
Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) paylaştığı verilere göre, Ocak-Ağustos 2020 dönemine üretim yüzde 23 azalarak 712 bin 98 adede geriledi. Otomobil üretimi yüzde 21 düşerek 485 bin 314 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 731 bin 901 olarak gerçekleşti. Her yıl Ağustos ayında bakım/ onarım ve üretim planlamaları için üretime ara veren otomotiv üreticileri, bu sene daha kısa sürede hazırlıklarını tamamlayarak pandeminin negatif etkisini azaltmaya yoğunlaştı. Aylık bazda artış kaydedildi ama 8 aylık döneme göre kayıp büyük oldu. Pandemi ve tatilin de etkisiyle otomotiv üretiminde kayıp 209 bin 045 adedi buldu. Bunun 154 bin 908 adetlik kısmını ise otomobil üretimi oluşturdu. Otomotiv sanayisinin yılın ilk 8 ayında kapasite kullanım oranı yüzde 53 seviyesinde gerçekleşti. Araç grubu bazında kapasite kullanım oranları ise hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) yüzde 55, ağır ticari araçlarda yüzde 38, traktörde ise yüzde 40 oldu.
OSD verilerine göre Ocak-Ağustos döneminde ticari araç üretimi bir önceki yıla kıyasla yüzde 27 daralırken, ağır ticari araç grubu üretimindeki daralma yüzde 13, hafif ticari araç grubunda ise yüzde 28 oranında kaydedildi. Bu dönemde, toplam ticari araç pazarı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 85, hafif ticari araç pazarı yüzde 86 ve ağır ticari araç pazarı yüzde 75 arttı. Baz etkisi dikkate alındığında ise Ocak-Ağustos döneminde ticari araç pazarı 2017 yılının yüzde 35 gerisinde kaldı. Yalnızca Ağustos ayına bakıldığında yük ve yolcu taşıyan ticari araç üretimi 30 bin 130 adet, traktör üretimi ise 2 bin 968 adet oldu.
İHRACAT 14 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ
Ocak-Ağustos döneminde ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 35 azalarak 523 bin 288 adet olarak gerçekleşti. Otomobil ihracatı yüzde 32 oranında azalarak 360 bin 118 adet olurken, ticari araç ihracatı ise yüzde 42 azaldı. Traktör ihracatı ise 2019 yılına göre yüzde 20 azalarak 8 bin 376 adet olarak gerçekleşti. Düşüşe rağmen liderliğini korudu. Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı dolar bazında yüzde 27, euro bazında ise yine yüzde 27 oranında azaldı. Bu dönemde, toplam otomotiv ihracatı 14,7 milyar dolar olarak gerçekleşirken, otomobil ihracatı yüzde 27 azalarak 5,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Euro bazında otomobil ihracatı ise yüzde 26 azalarak, 4,8 milyar Euro oldu. Aynı dönemde, dolar bazında ana sanayi ihracatı yüzde 31 oranında, tedarik sanayi ihracatı da yüzde 20 oranında azaldı.
