Türkiye’nin Cumhurbaşkanlığı sistemine geçmesiyle birlikte TBMM Genel Kurulu’nun alışkın olduğumuz görüntüsü tarih olacak. Genel Kurul’daki oturma düzeni sil baştan değişecek. Başbakan ve bakanın oturduğu sıralar vekillere tahsis edilecek.
EROL METİN
Cumhurbaşkanlığı sisteminin hayata geçmesiyle Meclis’in hem işleyişi hem de fiziki yapısı değişecek. Halkın önüne götürülecek öneriyle parlamentoya 50 üye daha katılacak. Yeni sistemde milletvekilleri, kanun yapım sürecinde aktif rol oynayacak, cumhurbaşkanı tarafından Meclis’e sunulan bütçe ve kesin hesap kanunlarını, Cumhurbaşkanı’nın OHAL ilanını görüşüp karara bağlamada söz sahibi olacak. Yasamanın yürütmeyi denetleme yollarından olan güvenoyu ve gensoru kaldırılacak. Ancak TBMM; meclis araştırması, genel görüşme, meclis soruşturması ve yazılı soru yollarıyla bilgi edinme ve denetleme yetkisini kullanmayı sürdürecek. Cumhurbaşkanı, cumhurbaşanı yardımcıları ve bakanlar hakkında, bir suç işlendiği iddiasıyla 301 milletvekilinin imzasıyla soruşturma önergesi verilebilecek. 360 milletvekilinin oyuyla da soruşturma komisyonu kurulabilecek. Komisyon, soruşturma sonucunu belirten raporunu iki ay içinde Meclis Başkanlığı’na sunacak. Komisyon raporunun Genel Kurul’da görüşülmesi sonucu cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, 400 milletvekilinin gizli oyuyla Yüce Divan’a sevk edilebilecek.
Yeni dönemde TBMM Genel Kurulu’nun alışkın olduğumuz görüntüsü de tarih olacak. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanların atandıklarında yemin etme dışında Meclis’le bir fiziki bağları kalmayacağı için Genel Kurul’daki Bakanlar Kurulu sıraları anlamsız hale gelecek. Teamüllere göre oluşturulan Genel Kurul’un oturma düzeni sil baştan değişecek. TBMM Başkanlık kürsüsüne karşıdan bakıldığında sağ tarafta kalan, siyasi hayatımıza damga vuran birçok başbakan ve bakanın bir zamanlar oturduğu sıralar milletvekillerine tahsis edilecek. Genel Kurul’da 25’erlik komisyon ve Bakanlar Kurulu sıraları dışında 524 koltuk bulunuyor. Milletvekili sayısının 550’den 600’e çıkmasıyla koltuk ve masa eksikliği oluşacak. Bakanlar Kurulu bölümü ve milletvekilleri bölümününün birbirine eklenmesiyle yeni bir oturma düzenine geçilecek.
KULİS AYRIMI TARİH OLACAK
Referandumda halkın oylayacağı yeni düzenleme, cumhurbaşkanı tarafından cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan olarak atanan milletvekillerinin parlamento üyeliklerinin sona ermesini öngörüyor. Milletvekili seçilen ancak cumhurbaşkanının kabinesine aldığı kişiler, Meclis’le ilişiğini kesmek zorunda kalacak. Genel Kurul salonunu çevreleyen kulislere ilişkin, iktidar kulisi ve iktidar kulisi ayrımı da ortadan kalkacak. Cumhurbaşkanlığı sistemine uyum sağlamak amacıyla Meclis iç tüzüğünün değiştirilmesi de kaçınılmaz hale gelecek. Diğer yandan seçilecek 50 yeni milletvekili, TBMM’ye ekstra maddi külfet getirecek.
