2025 yılı itabariyle modern Türk öyküsünün usta kalemi Sait Faik'in eserlerinin telif hakkı serbest kaldı. Can ve Bilgi yayınevleri yazarın kitaplarını ilk basanlar arasında yerini aldı. Sait Faik okurları ise kitaplarının geliri bugüne kadar Darüşşafaka Cemiyeti’ne bağışlanan yazarın vasiyetini hatırlattı, yayıncılara bağış çağrısında bulundu. Yayınevleri peş peşe yaptıkları açıklamalarda Sait Faik’in eserlerinden elde edilecek gelirleri cemiyete bağışlama sözü verdi.
SALİHA SULTAN
2025 yılına girilmesiyle birlikte Modern Türk öyküsünün usta kalemi Sait Faik Abasıyanık’ın eserlerinin telif hakkı serbest kaldı. 11 Mayıs 1954 yılında vefat eden usta kalemin 5846 Numaralı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereği 70 yıldır telif hakkı korunan eserleri 1 Ocak 2025 itibari ile artık kamu malı. Abasıyanık’ın eselerinin telif hakkı 2011 yılından beri İş Bankası Kültür Yayınları uhdesinde bulunuyordu. Yeni yılın ilk günlerinde raflar hızla yeni Sait Faik baskılarıyla dolmaya başladı, Can Yayınları ve Bilgi Yayınları telif hakkının kalkması ile yazarın kitaplarını ilk basanlar arasında yerini aldı. İthaki ve Yapı Kredi Yayınları ise Sait Faik’in eserlerini basacaklar arasında.
DARÜŞŞAFAKA’DAN BAĞIŞÇISINA VEFA
Sait Faik’in eserlerinin kamu malı olmasıyla birlikte, alenileşen eserlerinin manevi hakları da gündeme geldi. Yazarın vasiyeti üzerine eserlerinden elde edilen gelirlerin tamamı vefatından beri Darüşşafaka Cemiyeti’ne bağışlanıyor, İş Bankası Yayınları da bu vasiyeti son 13 yıldır sürdürüyordu. Cemiyet, önemli bir gelir kaynağı olan eserlerin telif hakkının bitmesinin ardından yaptığı açıklamada, bağışçısına vefa göstermeye devam edeceğini, ‘Sait Faik Abasıyanık Hikâye Armağanı’nı sürdüreceğini ayrıca Burgazada’daki Sait Faik Abasıyanık Müzesi’nde de ziyaretçilerini ağırlamaya devam edeceğini duyurdu. Eserleri basmaya devam edeceğini belirten İş Bankası Yayınları da, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklama gelirini cemiyete bağışlamaya devam edeceklerini belirtti.
CAN, İTHAKİ VE BİLGİ YAYINEVLERİNDEN SEVİNDİREN AÇIKLAMALAR: Telif hakkının serbest kalmasına Sait Faik’in okurları ise sessiz kalmadı. Binlerce okurun sosyal medyada yaptığı paylaşımlarda, eğitimde fırsat eşitliği sağlayan Darüşşafaka’nın önemli bir gelirini kaybettiği vurgulanarak, bütün yayıncıların artık kitaplarını basmasının Sait Faik’in vasiyetine saygısızlık olacağı yönündeki kaygılar dile getirildi. Birçok okur da yazarın eserini basmaya hazırlanan yayıncılara yazarın vasiyetine uygun olarak Darüşşafaka’ya bağışta bulunma çağrısı yaptı.
Okurların çağrılarının ardından yazarın kitaplarını basan yayınevlerinden sevindiren açıklamalar ise peş peşe geldi. Sait Faik’in ‘Son Kuşlar’, ‘Semaver’, ‘Seçme Hikâyeler’ ve ‘Alemdağ’da Var Bir Yılan’ eserlerini yılın ilk günlerinde okurla buluşturan Can Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Cem Akaş, sosyal medya hesabından açıklama yaptı, “Can yayınları olarak yayımlayacağımız tüm Sait Faik’lerin telif gelirini Darüşşafaka’ya bağışlamaktan büyük mutluluk duyacağız” dedi. Sait Faik’in külliyatını kronolojik olarak yayımlamaya hazırlanan İthaki Yayınları’ndan Bilal Acarözmen de, sosyal medyadan “İthaki Yayın Grubu, Abasıyanık’ın aziz hatırasını ve vasiyetini yaşatmak için eserlerin telif gelirlerini Darüşşafaka Cemiyeti’ne bağışlayacaktır” açıklaması yaptı.
1970’lerde ‘Sait Faik Külliyatı’nı yayımlayan, telif hakkının kalkması ile eserlerini orijinal metinlerine sadık kalarak Ocak 2025 itibari ile yeniden okura sunan Bilgi Yayınevi de, okurların çağrısına kulak vererek, sosyal medya hesaplarından şu duyuruyu yaptı: “Bu kitaplarımızın satışından elde edilecek gelirden, Sait Faik Abasıyanık’ın vasiyetine uygun olarak Darüşşafaka Cemiyeti’ne bağış yapacağımızı ayrıca okurlarımızla paylaşmak isteriz.” Sait Faik’in eserlerinin telif hakkının serbest kalmasının ardından yaşanan bu sevindirici gelişmelerle birlikte Türkiye’de bir ilke de imza atıldı. Okurunun sahip çıkması ile birlikte, Sait Faik’in vasiyeti yasal korumasını yitirmesine rağmen yerde kalmadı.
DARÜŞŞAFAKA VE SAİT FAİK
Vefatından bir yıl önce, Fatih’te bulunan Darüşşafaka Lisesi’nin düzenlediği bir edebiyat matinesine katılan ve ardından okulu dolaşan usta yazar Sait Faik, gördüklerinden o kadar etkilenir ki, annesi Makbule hanıma kitaplarının telif hakkını ve mal varlıklarını Darüşşafaka’ya bağışlamayı önerir. Annesi de bu arzuya uyarak yazarın 48 yaşında vefatından altı ay sonra, 8 Kasım 1954 tarihinde düzenlediği vasiyetnameyle kitaplarının telif haklarını ve bazı gayrimenkulleri Cemiyet’e bıraktı. 1964’te kendisine intikal eden bu vasiyetnameye titizlikle sahip çıkan Darüşşafaka, yazarın pek çok öyküsünü kaleme aldığı evini 'müze' olarak korumaya aldı ve ölüm yıldönümü olan 11 Mayıs’ta o yıl içinde yazılmış en iyi öyküye 'Sait Faik Hikâye Armağanı'nı vermeye başladı. 1955 yılından bu yana verilen armağan, edebiyatımızın 'en uzun soluklu öykü yarışması' unvanını elinde bulunduruyor.