Yerel seçime İstanbul’daki belirsizlik damga vurdu. Oy oranları arasındaki fark on binlerle ifade edilir seviyeye gelince hem AK Parti hem CHP adayları kazandıklarını duyurdu. Veri akışının kesintiye uğraması da tartışmaları büyüttü. Kördüğüme dönen süreç Yüksek Seçim Kurulu Başkanı’nın açıklamasıyla aşıldı.
İstanbul 25 yıl sonra büyükşehir belediye başkanlığı koltuğunu yeniden CHP’ye verdi. Son yılların gerilim dozu en yüksek seçimlerinin sonuçlarının belirlenmesi de en az kampanya süreci kadar yüksek heyecan içinde geçti. Sandıkları kapandıktan 3 saat sonra yüzde sekseni bulan oy sayımı gece saat 11’den sonra dondu. İki aday arasında 0,06’ya kadar düşen farkın azlığı gerilimi de artırdı. Sabaha kadar 9 kez kameraların karşısına geçen CHP adayı Ekrem İmamoğlu ellerindeki ıslak imzalı tutanak sonuçlarını okudu ve YSK’dan sonuçları duyurmasını talep etti. AK Parti adayı Binali Yıldırım ise önce kısa bir zafer konuşması yaptı ardından partisinin il merkezinde sonuçları takip etmeye çekildi. Gece sabaha doğru kürsüye çıkan il başkanı Şenocak ise 3 bin 7 yüz oy farkla seçimi kazandıklarını duyurdu ama bu da gerilim dindirmedi. Ardı ardına iki parti merkezinden yapılan açıklamalarla zirveye çıkan tansiyon, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven’in açıklamasıyla yerine ‘Şimdi ne olacak’ sorusuna bıraktı. Güven, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimine ilişkin “Şu an itibarıyla Ekrem İmamoğlu 4 milyon 159 bin 650 bana gelen rakam. Binali Bey’in 4 milyon 131 bin 761 oyu sisteme tanımlanmış vaziyette. İtiraz süreçleri devam ediyor” dedi.
Güven, YSK binası önünde gazetecilere yaptığı açıklamada, seçim sonuçlarında bu aşamadan sonra itiraz sürecinin başladığını ifade etti. Salı günü saat 15.00’e kadar ilçe seçim kurullarına itirazların yapılabileceğini belirten Güven, ilçe seçim kurullarının 2 günlük bir karar verme sürecinin olduğunu dile getirdi. İlçe seçim kurullarına karşı il seçim kurullarına itiraz edilebileceğini vurgulayan Güven, il seçim kurullarına itiraz sürecinin de 1 gün olduğunu aktardı. Sadi Güven, il seçim kurullarının 2 gün içerisinde karar vereceğine dikkate çekerek “Bazı kararlar illerde kesinleşiyor. Bazı kararlara karşı Yüksek Seçim Kuruluna gelinebiliyor. Yüksek Seçim Kuruluna itiraz için gelme süreci de 3 gün. Bu süreç işleyecek” diye konuştu.
Bir veri karmaşasının olduğuyla ilgili soruya Güven, şu cevabı verdi: “Anadolu Ajansı benim müşterim değil. Benden veri almıyor. Nereden alıyor bilmiyorum. Anadolu Ajansı akşam 90’ları gösterdiğinde ben sisteme yeni daha tarayıp girmeye başlamıştım. Dolayısıyla ben Anadolu Ajansına herhangi bir bilgi servisi yapmıyorum. Benim üzerimden bir polemik yaratılmasın. Biz tarandığı andan itibaren sisteme elverişli tüm siyasi partilerle sonuçları tarayarak veriyoruz. Şu an itibarıyla yüzde 80’in üzerinde sandık sonuç tutanağını, sayım döküm cetvelini, ilçe birleştirme tutanaklarını siyasi partilerle paylaştık. Bugün öğleye doğru da büyük oranda itiraza uğramayanları paylaşırız. İstanbul da bu kapsamda”
Güven, YSK verilerine göre İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçim sonucunun netleşip netleşmediğiyle ilgili soruya şu karşılığı verdi: “Ben netleşip netleşmediğini bilmiyorum. Çünkü bir itiraz süreci var. Şu an itibarıyla benim sisteme taranan toplam 31 bin 186 toplam sandığın, 31 bin 102’si sisteme tanımlandı, girdi. 84 sandık itiraz nedeniyle şu anda sisteme taranmamış vaziyette. Sisteme yükleme devam ediyor. Sonuçlar şu an itibarıyla Ekrem İmamoğlu 4 milyon 159 bin 650 bana gelen rakam. Binali Bey’in 4 milyon 131 bin 761 oyu sisteme tanımlanmış vaziyette. İtiraz süreçleri devam ediyor. 84 sandık şu anda itiraz edildiği için sisteme taranıyor. İlçelere ve illere itiraz süreçleri devam edecek.”
BİZİM SONUÇLARIMIZA GÖRE YILDIRIM KAZANDI
AK Parti İstanbul İl Başkanı Bayram Şenocak, ellerindeki verilere göre İstanbul’da sonucun daha önce ifade ettikleri gibi AK Parti ve Binali Yıldırım lehine olduğunu ifade ederek, “Sonuç ne olursa olsun saygı gösterecek, ‘Milletimizin tercihi başımızın üstündedir’ diyeceğiz. Aynı olgunluğu tüm kesimlerden beklediğimizi de ifade etmek istiyoruz” dedi. Bir çok sandıkta hatalı ve usulsüz tutanak tutulduğu virisei ulaştıklarını iddia eden Şenocak şunları söyledi: “Şunu açık yüreklilikle söylüyorum. İstanbul’da sonucu etkileyecek şekilde bu usulsüzlüklerden fazlasıyla tespit ettik. Aynı zamanda 319 bin 307 geçersiz oy durumuyla karşı karşıyayız. Bu geçersiz oyların büyük bölümü, İstanbul’da kazandığımız, 25 ilçenin sandıklarına aittir.” İstanbul’da 10 milyon 560 bin 603 seçmenin olduğu hatırlatan Şenocak “İstanbul’da elbette bindelik oranla sonuçların belirlenecek olması tespit ettiğimiz usulsüzlükleri ve 319 bin geçersiz oyu daha da önemli hale getirmektedir. Tüm itiraz süreçleri tamamlandıktan sonra elbette aslolan YSK’nin kesin sonuçlarıdır. Bizim elimizdeki verilere göre İstanbul’da sonuç daha önce ifade ettiğimiz gibi AK Parti ve Sayın Binali Yıldırım lehinedir.”
LÜTFEN NORMALLEŞME POLİTİKALARINA DÖNÜN
Türkiye’deki 31 Mart yerel seçimlerini izlemek için Avrupa Konseyi’nden gelen 22 kişilik heyet, Ankara’dan Diyarbakır’a, İstanbul’dan Erzurum’a kadar uzanan farklı illerde yaptıkları gözlemleri Ankara’da açıkladı. Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Heyeti Başkanı Andrew Dawson, kendilerini Türkiye’ye davet eden ve sandık başlarında gözlem yapmalarına izin veren Türk hükümetine teşekkür ederken, bu davetin Türkiye-Avrupa Konseyi işbirliğini pekiştireceğini söyledi.Dawson, oy kullanılan okulların içinde ve dışında silahlı jandarmaların otomatik silahlarını göstere göstere görev yapmasını ise “garipsediğini” belirtti. Dawson, seçim kampanyaları ve medyada siyasi partilerin eşit yer alması, basın ve ifade özgürlüğü ve yargıda yaşanan gelişmelere ilişkin gözlemlerini öne çıkararak da hükümeti eleştirdi. Dawson, Türkiye’de terörizm tanımının Avrupa Konseyi standartlarına ve AİHM içtihatlarına uygun olmadığını da vurguladı. “Oysa demokrasi tehlikede olduğunda çözüm daha az değil, daha çok demokrasidir” diyen Dawson, sözlerini “Korkarım ki, Türkiye’de demokratik bir seçim yapılması için Avrupa değerlerine uygun adil ve özgür bir seçim olduğuna ilişkin ikna olmadık” diye konuştu.
KİMSE KAYBETMEDİ ANKARA KAZANDI
Ankara’da 25 yıl sonra CHP’yi yeniden belediye başkanlığına taşıyan Mansur Yavaş galibiyetini kutluyor. Seçim sonuçlarının netleşmesinin ardından kutlama yapan partililerine seslenen Yavaş “Bugün hakkın yerini bulduğu ve Ankara’nın kazandığı büyük bir gündür. Ayrım yapmadan bu şehri kardeşçe kucaklayıp ileriye taşıyacağız” dedi. Yavaş, mazbatayı aldıktan sonra ilk yapacağı işin Kızılcahamam’a gidip, kendisine dualarıyla güç veren 91 yaşındaki kadını ziyaret etmek olacağını, onun şahsında tüm annelerin elini öpeceğini söyledi. Mansur Yavaş, bu sonucu bir zafer olarak görmediğini ifade ederek, şunları kaydetti: “Bizim yenmek, yok etmek zorunda olduğumuz bir düşmanımız yok ki bir zafer olsun. Hak yerini bulacak, Ankara kazanacak dedik. Kazanan Ankaralı olacaktır. Bugün Ankara’da kaybeden Özhaseki’dir. Ancak kazanan demokrasimiz ve tüm partiler olmuştur. Bugünden itibaren Ankara’da belediyecilikte adaletin baş üstünde taşınacağı, ehliyet ve liyakat dönemi başlamıştır. İşte bunun için hiç kimse kaybetmemiş, Ankara kazanmıştır. Tüm Ankara el ele kazanmıştır” şeklinde konuştu.
ANKARA'NIN 25 İLÇESİNE DE İTİRAZ EDECEĞİZ
AK Parti Genel Sekreteri Fatih Şahin, Ankara’da 25 ilçenin tümünde 31 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimleri sonuçlarına itiraz edeceklerini belirterek “Çünkü özellikle Ankara Büyükşehir Belediyesi açısından katedeceğimiz bir mesafenin olduğunu görüyoruz” dedi. Ankara’da oy kullanılan pek çok sandıkta seçim sonuçlarına tesir edecek şekilde geçersiz oyların mevcudiyetine şahit olduklarını belirten Şahin “Aynı şekilde sandıklarda çok değişik tarzda usulsüzlükler de sandık başında görevli arkadaşlarımız tarafından tespit edilmiş durumda. Ancak çarpıcı olan hususun sandık birleştirme tutanaklarında olduğunu, gecenin ilerleyen saatlerinde tespit etmiş bulunmaktayız. Maddi gerçeklikle bağdaşmayan birtakım sonuçlar, birleştirme tutanaklarında karşımıza çıkmış durumda.” diye konuştu. Bu durumun takipçisi olacaklarını bildiren Şahin, ellerinde çok çarpıcı bulgular ve tespitler olduğunu, bunları hukuki gerekçeleriyle birlikte ilçe seçim kurullarına sunacaklarını kaydetti.
AB YÜKSEK KATILIM DEMOKRASİYE İLGİNİN GÖSTERGESİ
AB’den yapılan yerel seçimlere ilişkin bir açıklama geldi. Açıklamada, katılımın yüksek olmasının seçmenlerin yerel demokrasiye olan ilgisini ortaya koyduğu belirtildi. Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijancic Türkiye’de yerel seçimlere katılım oranının yüksek olmasının yerel demokrasiye olan ilgiyi gösterdiğini söyledi. Kocijancic, günlük basın brifinginde yaptığı açıklamada, oy kullanma işlemleri sırasında hayatını kaybeden vatandaşlar için başsağlığı dileğinde bulunarak, “Seçimlere katılım oranının yüksek olması, seçmenlerin yerel demokrasiye olan ilgisini ortaya koyuyor” dedi.
EN ‘FARKLI’ BAŞKANLAR
İSTANBUL: İstanbul’da CHP Beşiktaş adayı Rıza Akpolat, aldığı yüzde 73,41 oyla en yakın rakibi MHP adayı Serkan Toper’e fark attı. Toper, yüzde 16,29 oy alabildi.
ANKARA: Ankara’nın Pursaklar ilçesinde AK Parti adayı Ayhan Yılmaz yüzde 71,6 oy alarak, yüzde 18,52’lik oyla ikinci sırada yer alan İYİ Parti adayı Hüseyin Burgaz’dan yüzde 53 fazla oy aldı.
CHP’nin Çankaya Belediye Başkan adayı Alper Taşdelen ile en yakın rakibi AK Parti’li aday Amber Türkmen arasındaki fark yüzde 51,73 oldu. Taşdelen yüzde 73,39, Türkmen ise yüzde 21,66 oy aldı.
Ankara’nın Çamlıdere ilçesinde AK Parti adayı Hazım Caner Can yüzde 73,78’lik oy oranıyla seçmenin yüzde 22,25’inin oyunu alan en yakın rakibi İYİ Parti adayı Vefa Peçenek’e yüzde 51,53’lük fark attı.
KONYA: AK Parti Konya Büyükşehir Belediye Başkan adayı Uğur İbrahim Altay, aldığı 70,69 oy oranıyla en yakın rakibi olan İYİ Parti Konya Büyükşehir Belediye Başkan adayı Oğuz Şimşek’e 50,64 puan fark attı. Şimşek, yüzde 20,05 oy oranında kaldı.
KAYSERİ: Kayseri’nin Özvatan ilçesinde Cumhur İttifakı’nın MHP’li adayı Halit Demir, 20 sandıkta kullanılan 3 bin 399’un oyun 2 bin 898’ini alarak en yakın rakibi Millet İttifakı’nın İYİ Parti’li adayı Mehmet Bingöl’e yüzde 70,41 fark attı. Bingöl, 481 seçmenin oyunu aldı.
KIRIKKALE: Kırıkkale’nin Delice ilçesinde AK Parti adayı Turgut Özdem, bin 380 oy alarak 177 oy toplayabilen en yakın rakibi İYİ Parti adayı Serkan Kocaoğlu’na bin 203 oy fark attı. Özdem, oyların yüzde 85,5’ini, Kocaoğlu yüzde 10,97’sini almış oldu.
KIRKLARELİ: Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesinde CHP adayı Murat Gerenli oyların yüzde 64,62’sini, rakibi AK Parti adayı Akın Kamacı da yüzde 16,94’ünü aldı.
TRABZON VE RİZE: AK Parti Trabzon Büyükşehir Belediye Başkan adayı Murat Zorluoğlu yüzde 64,50, İYİ Parti adayı Atakan Aksoy ise yüzde 29,54 oyda kaldı.
Rize’de Cumhur İttifakı’nın AK Parti’li adayı Rahmi Metin oyların yüzde 72,71’sini aldı, en yakın rakibi CHP adayı Ayhan Akyüz yüzde 13,56 oy alabildi.
Trabzon’un Dernekpazarı ilçesinde AK Parti adayı Mehmet Aşık yüzde 72,18, bağımsız aday Zeki Avni Usta yüzde 9,64; Çaykara ilçesinde AK Parti adayı Hanefi Tok yüzde 65,59, CHP adayı Hasan Düzgün yüzde 11,43; Rize’nin Güneysu ilçesinde AK Parti adayı Rıfat Özer yüzde 84,37, İYİ Parti adayı Sefer Özer yüzde 12,50 oy aldı.
SAKARYA: Sakarya’da Cumhur İttifakı’nın AK Parti’li adayı Ekrem Yüce, yüzde 65,02 oy aldı, Millet İttifakı’nın İYİ Parti’li adayı Cihan Kolip yüzde 27,60’ta kaldı.
MALATYA: Malatya Büyükşehir Belediyesi’nde AK Parti adayı Selahattin Gürkan yüzde 22,07’lik oyla ikinci sırada yer alan CHP adayı Soner Gökçe’den yüzde 46,78 fazla oy aldı. Gürkan’ın oyu ise yüzde 68,85 oldu.
Malatya merkez Battalgazi ilçesinde AK Parti adayı Osman Güder, yüzde 70,09 oy aldı, İYİ Parti adayı Ali Ekinci yüzde 22,92’de kaldı. Yeşilyurt ilçesinde AK Parti adayı Mehmet Çınar, yüzde 21,22’lik oyla ikinci sırada yer alan CHP adayı Erkan Özgür’den yüzde 42,67 fazla oy aldı. Çınar’ın oy oranı yüzde 63,89 oldu.
ŞANLIURFA: Şanlıurfa’da Eyyübiye Belediyesinde AK Parti adayı Mehmet Kuş, yüzde 72,52 oyla ikinci sırada yer alan Saadet Partisi adayı Halil Yiğit’ten yüzde 48,95 fazla oy aldı. Yiğit’in oy oranı yüzde 23,57 oldu.
İLÇELER İÇİN İTİRAZ SÜRESİ BUGÜN DOLUYOR
31 Mart yerel seçimlerinin hemen ardından partilerin seçim itiraz süreci başladı. Partiler, şüpheli buldukları sandıklar için 2 Nisan Salı günü saat 15.00’e kadar ilçe seçim kurullarına itiraz edilebilecek. İlçe seçim kurulları kendilerine yönelik yapılan itirazları 2 gün içinde karara bağlayacak. Bu itirazlar, 3 ve 4 Nisan’a kadar değerlendirilecek. Partiler ilçe seçim kurullarının kararlarına karşı da bir gün içinde itiraz edilebilecek. Bu itiraz da 5 Nisan’da olacak. İl seçim kurulları da 6-7 Nisan’da itirazları değerlendirerek karara bağlayacak. Daha sonra partiler 3 gün içerisinde YSK’ya itiraz edebilecek. Yapılan bu itirazları değerlendirecek olan YSK, kesin sonuçları 11-12-13 Nisan tarihlerinde açıklayacak.
MHP İLK KEZ BELEDİYE ALDI CHP İKİ KAYBETTİ İKİ KAZANDI
Türkiye’de 10 milyon 560 bin 963 ile en fazla seçmenin bulunduğu İstanbul’un 39 ilçesinin 24’ünde AK Parti birinci olurken, Silivri’yi CHP’nin elinden alan MHP İstanbul’da ilk kez bir belediye kazandı.Resmi olmayan seçim sonuçlarına göre, İstanbul’daki 8 milyon 733 bin 387 seçmen sandığa gitti. AK Parti, Arnavutköy, Bağcılar, Bahçelievler, Başakşehir, Bayrampaşa, Beykoz, Beyoğlu, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kağıthane, Pendik, Sancaktepe, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu belediye başkanlıklarını aldı. Bir önceki seçimlerde yüzde 62,25 ile birinci gelen AK Parti, bu seçimde de Esenler’de yüzde 65,61 ile en yüksek oyu alan ilçe oldu. CHP ise Adalar, Ataşehir, Avcılar, Bakırköy, Beşiktaş, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Esenyurt, Kadıköy, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Sarıyer ve Şişli belediye başkanlıklarını kazandı. Bu seçimde yüzde 72,88 ile Beşiktaş CHP’nin en yüksek oy aldığı ilçe oldu. Bir önceki yerel seçimlerde Esenyurt’ta yüzde 47 ile AK Parti kazanırken, bu seçimlerde resmi olmayan sonuçlara göre, Esenyurt’ta yüzde 51,52 ile CHP’nin adayı Kemal Deniz Bozkurt belediye başkanı seçildi. Yine 2014’teki yerel seçimlerde yüzde 42,9 ile Küçükçekmece’de kazanan AK Parti, bu seçimde Küçükçekmece’yi kaybetti. İlçede resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 50,99 ile CHP’nin adayı Kemal Çebi belediye başkanı oldu. Bir önceki yerel seçimde yüzde 40.55 ile CHP’li başkanın seçildiği Çatalca, bu seçimde el değiştirerek yüzde 51,58 ile AK Parti adayı Mesut Üner’e geçti. Yüzde 47,95 alarak geçen seçimlerde Silivri’de CHP kazanırken, bu seçimde belediye başkanlığını yüzde 46,86 ile MHP’nin adayı Volkan Yılmaz aldı. MHP ilk kez İstanbul’da ilçe belediye başkanlığını elde etti. Avcılar Belediye Başkanlığını kazanan CHP’nin adayı Turan Hançerli de İstanbul’da ilk engelli belediye başkanı oldu. Hançerli, resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 52,11 oy aldı.
25 İL PARTİ DEĞİŞTİRDİ
31 Mart yerel seçimlerinde resmi olmayan sonuçlara göre birçok il partiler arasında el değiştirdi. Toplamda 25 ilin belediye başkanının partisi değişti. Sadece Kırklareli’de bağımsız aday kazandı. 31 Mart günü Türkiye dün yerel yöneticileri seçmek için sandığa gitti. Resmi olmayan sonuçlara göre birçok ilde belediye başkanlığı koltuğunun ait olduğu partiler değişti. Yerel seçimlerinin gayri resmi sonuçları ortaya çıkarken 2014 yılına göre AK Parti’nin kazandığı büyükşehir ve il belediye sayısı 9 düşerken CHP’nin belediye sayısı 7 arttı. 2014 seçimlerinde AK Parti 48 büyükşehir ve il belediyesi kazanırken bu sayı 2019’da 39’a düştü. Aynı dönemde CHP’nin belediye sayısı ise 14’ten 21’e yükseldi. AK Parti, YSK’nın son verilerine göre Türkiye’nin en büyük şehri İstanbul’u CHP’ye kaybediyor. Ankara’da ise CHP zaferini ilan etmiş durumda. Büyükşehir ve il belediye sayısında AK Parti 9 azalırken bu da yüzde 19’lük düşüşe karşılık geliyor.
HDP
Halkların Demokratik Partisi bu seçimde 2014 yılında kazandığı d ört ili geri alamadı. HDP, Ağrı, Bitlis ve Şırnak’ı AK Parti’ye Tunceli’yi ise Türkiye Komünist Partisi adayı Fatih Mehmet Maçoğlu’na kaptırdı. HDP’nin bu seçimde Kars’ı ise MHP’den aldı.
MHP
31 Mart seçimlerinde en karlı çıkan partilerden biri Milliyetçi Hareket Partisi oldu. MHP, Adana ve Mersin’de CHP’nin, Isparta’da AK Parti’nin ve Kars’ta ise HDP’nin gerisinde kaldı. Ancak MHP, Cumhur İttifakı’yla ortak aday çıkarmadığı Amasya, Çankırı, Erzincan, Kastamonu, Kütahya, Bayburt ve Karaman’ı ise AK Parti’den aldı.
CHP
Cumhuriyet Halk Partisi il sonuçlara göre Giresun ve Zonguldak’ı AK Parti’ye verirken, tekrar aday göstermediği Mehmet Siyam Kesimoğlu ise bağımsız aday olarak Kırklareli’de yeniden belediye başkanı oldu. CHP kaybettiği üç belediyeye karşın Ankara başta olmak üzere Adana, Antalya, Artvin, Bilecik, Bolu, Mersin, Kırşehir ve Ardahan’ı Cumhur İttifakı’ndan aldı. Henüz kesinleşmeyen sonuçlara göre İstanbul’da da Cumhur İttifakı’nın adayı Ekrem İmamoğlu yarışı önde götürüyor. CHP, Ardahan hariç kazandığı bütün yerlere Millet İttifakı’yla ortak bir şekilde girdi.
AK PARTİ
AK Parti bu seçimde 2014 seçimlerinde kazandığı 15 kentte sandıktan birinci parti olarak çıkamadı. AK Parti MHP’ye yedi CHP’ye ise sekiz kentin belediye başkanlığını verdi. AK Parti buna karşılık HDP’den üç, CHP’den iki ve MHP’den ise bir şehri aldı.