Pek çok farklı hastalığın meydana gelmesine zemin hazırlayan, doğurganlığı olumsuz yönde etkileyen, üreme çağındaki sık rastlanılan hormonal bozukluklardan biridir polikistik over sendromu.
Progesteron ve östrojen hormonlarının dengesinin bozulması ile polikistik over sendromu meydana gelir.
Kadınlarda polikistik over sendromu en sık görülen endokrin hastalıktır. Görülme sıklığı %4-7 arasındadır. Sebepleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik geçişli olabileceği düşünülmektedir.
Kalp damar hastalıkları ve rahim kanseri polikistik over sendromlu kadınlarda riskleri artar. Yalnız üreme sağlığı değil genel sağlık hali de etkilenir ve hastalık vaktinde tedavi edilmezse, kısırlığa kadar ilerleme riski vardır.
Genel anlamda polikistik over sendromu 35 yaş ve altında bulunan yaş gruplarını tehdit etmekle birlikte, genç kızlarda da görülebilmektedir.
POLİKİSTİK OVER SENDROMUNDA BELİRTİLER NELERDİR?
Polikistik over sendromunda belirtiler şöyledir:
Tekrarlayan düşükler ve infertilite
Erkek tipi saç dökülmesi
Kan basıncı yüksekliği
Uyku apnesi, horlama
İleri dönemde kalp hastalıkları, diyabet, bozulmuş glikoz toleransı
Ruh hali değişiklikleri ve depresyon
Tüylerde artış
Kilo problemleri; hızlı kilo alıp kilo vermede zorluk yaşama, aşırı kilo.
Rahim içi duvar kalınlaşması
Göğüs, yüz ve sırt bölgesinde yağlanma ve sivilcelenme
Yumurtlama olmaması veya düzensiz yumurtlama neticesinde adet olamama, gecikmeli- düzensiz adet görülmesi.
POLİKİSTİK OVER SENDROMUNDA TANI
Aşağıdaki bulgulardan en az ikisinin olması tanıda esastır:
Kronik hiperandrojenizm; androjen hormonunun fazla üretilmesi.
Ultrasonografide polikistik over görüntüsü; kolye tarzında yumurtalıkların (çevresinde yerleşim gösteren çok sayıda kist oluşu).
Anovulasyon (yumurtlamanın olmaması); polikistik over li bir kadının ya hiç adet görmemesi veya adet periyodu düzensiz olması.
Bu arada polikistik over sendromu tanısını koyduran spesifik bir test yoktur.
POLİKİSTİK OVER SENDROMUNA NEDEN OLAN ETMENLER NELERDİR?
Kesin olarak polikistik over sendromuna neden olan etmenler bilinmemekle birlikte, insülin direncinden ilk olarak şüphe edilmektedir. İnsülin direncine sebep olan etmenlerin başında ise kilo artışı ve aşırı kilo durumlarıdir.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU BULAŞICI MIDIR?
Yumurtalık kistleri yani polikistik over sendromu bulaşıcı değildir. Hiçbir şekilde insandan insana bulaşmaz.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU TEDAVİSİ
Kronik bir hastalık olan polikistik over sendromunda bu hastalığı öğrenmek ve buna uygun bir yaşam tarzını benimsemek gerekmektedir. Her kadın polikistik over sendromunda aynı belirtilere rastlanmaz. Fakat bu hastaların beslenme tarzı ayarlanmalı ve spor için teşvik yapılmalıdır.
SAĞLIKLI BESLENME VE SPOR
Spor, kilo kontrolü ve sağlıklı beslenme en önemli faktörlerdir. Polikistik over sendromunun semptomlarını insülin direnci olan hastalarda kilo kaybı hafifletir. Mesela kıllanma, sivilce ve yüksek androjen değerleri olan hastalarda egzersiz ve diyet ile insülin seviyesini ve kan şekeri kontrol altına alınması bu semptomlarda da iyileşmeye sebep olur. Polikistik over sendromu sebebiyle diyabet olma riskini spor ve sağlıklı beslenme azaltacağı için bilhassa mühimdir.