Türkiye’nin deprem haritası güncellendi! Evinizin altından fay hattı geçiyor mu? Hemen öğrenin...
Malatya'nın Kale ilçesinde meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki depremin ardından vatandaşlar, Türkiye’deki fay hatlarını ve riskli bölgeleri merak ediyor. Özellikle "Evimin altından fay hattı geçiyor mu?" sorusu sıkça araştırılmaya başlandı. AFAD’ın yayımladığı Türkiye Deprem Risk Haritası, ülkenin deprem tehlikesi altındaki bölgeleri ve fay hatlarının yerleşimini ortaya koyuyor.
Türkiye’nin doğusunda yer alan Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF), ülkenin sismik aktiviteleri açısından en riskli bölgelerinden biridir. Bu fay hattı, Anadolu Levhası ile kuzey yönünde ilerleyen Arap Levhası arasındaki tektonik sınırda konumlanır. İki levha arasındaki hareketin etkisi, fay boyunca sol yanal bir kayma şeklinde görülür. Aynı zamanda, Doğu Anadolu ve Kuzey Anadolu fay hatları, Avrasya Levhası’nın baskısıyla sıkışan Anadolu Levhası’nın batıya doğru hareket etmesini sağlar.
DOĞU ANADOLU FAY HATTI'NIN KONUMU VE BAĞLANTILARI
Doğu Anadolu Fay Hattı, Maraş Üçlü Bitişmesi olarak bilinen bölgeden başlar. Buradan itibaren kuzeydoğu yönüne ilerleyerek, Hatay, Osmaniye, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Elazığ, Bingöl, Muş gibi illerden geçer. Fay hattı, Erzincan’dan sonra Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşerek Karlıova Üçlü Bitişmesi'nde son bulur. Bu geniş hat üzerindeki iller, Türkiye’nin en yüksek deprem riski taşıyan bölgeleri arasında yer almaktadır.
DEPREM TEHLİKESİNE KARŞI GÜNCEL HARİTALAR VE YÖNETMELİKLER
Türkiye’de AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) tarafından hazırlanan Deprem Tehlike Haritası, 18 Mart 2018 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmış ve 1 Ocak 2019 itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Aynı tarihte, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği de uygulamaya konmuştur. Bu haritalar, Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde meydana gelebilecek depremleri öngörmek ve yapı güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılr. Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) da bu projelere finansal destek sağlamıştır.
BİRİNCİ DERECE DEPREM RİSKİ TAŞIYAN BÖLGELER
Türkiye Deprem Tehlike Haritası'na göre birinci derece deprem riski taşıyan iller şunlardır:
Ege Bölgesi: İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli
Marmara Bölgesi: Bursa, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli
Doğu Anadolu Bölgesi: Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari
Diğer Bölgeler: Hatay, Osmaniye, Kırıkkale, Siirt
İKİNCİ DERECE DEPREM RİSKİ TAŞIYAN BÖLGELER
Bu kategoride yer alan iller arasında Kahramanmaraş, Van, Adıyaman, Bitlis, Erzurum, Tekirdağ ve İstanbul’un bazı bölgeleri bulunmaktadır. Ayrıca, Malatya, Elazığ, Diyarbakır, Adana gibi iller de ikinci derece risk grubunda değerlendirilmektedir.
ÜÇÜNCÜ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
- Eskişehir,
- Antalya,
- Tekirdağ,
- Edirne,
- Sinop,
- İstanbul,
- Kastamonu,
- Ordu,
- Samsun,
- Giresun,
- Artvin,
- Şanlıurfa,
- Mardin,
- Kilis,
- Adana,
- Gaziantep'in bazı bölgeleri
- Kahramanmaraş,
- Sivas,
- Gümüşhane,
- Bayburt,
- Kayseri,
- Yozgat,
- Çorum,
- Ankara,
- Konya,
- Mersin
- Nevşehir.
MTA diri fay haritaları için tıklayınız.
DOĞU ANADOLU FAY HATTI'NDA ARTÇI DEPREM BEKLENTİSİ
Son yıllarda bölgede meydana gelen depremler, Doğu Anadolu Fay Hattı'ndaki sismik hareketliliğin yüksek olduğunu göstermektedir. 6 Şubat 2023'te yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler ve 2020’deki Elazığ depremi, bu fay hattındaki stresin büyük bir kısmını boşaltmıştır. Ancak uzmanlar, fay hattında halen artçı depremler yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
NTV’de canlı yayında konuşan Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz, bölgedeki artçı depremlerin 5.0 büyüklüğüne kadar ulaşabileceğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Bu depremin olduğu yer için kişisel olarak benim daha büyük deprem beklentim yok. 2020 Elazığ depremi, arkasından 6 Şubat depremleriyle buradaki fayların stresinin büyük ölçüde boşaldığını bekliyoruz.
Daha büyük deprem değil, arkasından gelecek artçı depremlere karşı dikkatli olunması gerekir. 5,9 büyüklüğündeki depremin 5'e varacak artçılarının olması olağandır. Bu depremde hasar görmüş yapılardan uzak durulması gerekir.
6 Şubat'ta yaşadığımız depremden sonra Doğu ve Orta Anadolu bölgesinin sıkıştığını ve bu bölgede önemli stres değişikliği olduğunu hep söylüyoruz. Bu bölgenin tümü için bu tür depremleri olağan karşılamak lazım. Bazı alanlarda biraz daha fazla dikkatli olunması gerekiyor.
Bingöl, Çelikhan-Elazığ arası kesim gibi bazı bölgelerde bu tür depremlerin ortaya çıkmasını bekliyoruz 6 Şubat depremleri sonrasında.
Doğu Anadolu'da riskli gördüğümüz kesimi Bingöl çevresi. Bingöl kuzeyinde Yedisu segmenti dediğimiz ve 7'nin üzerinde deprem üretme potansiyeli olan bölge var. Erzincan ovasının doğusu ile Bingöl arasında kalan kesimde yer alıyor. Burası riskli bölge."
