Erdoğan ve Putin'in Soçi'deki kritik zirvesi tam üç saat sürdü. Masanın ana gündem maddesi Tahıl Koridoru olurken, Putin şart koştu, Erdoğan 'tahıl girişiminde eksiklikler giderilmeli' dedi. Putin, yaptırımların kalkması durumunda anlaşmaya hazır olduklarının altını çizerken, Cumhurbaşkanı Erdoğan 'BM'nin yeni çalışmasıyla netice alınacağını umuyorum' yanıtını verdi.
Soçi'deki zirvenin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin, tarihi Soçi Zirvesi'nde ortak basın açıklamasında bulundu. Erdoğan, ''Karadeniz girişimi gıda krizinde anahtar rol oynadı. Yeni öneri paketinden sonuç alacağımıza inanıyoruz. BM'nin yeni çalışmasıyla netice alacağını umuyorum. Sinop nükleer enerji santrali konusunu Putin ile ele aldık'' dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, eksikliklerin giderilerek Karadeniz tahıl girişiminin devam ettirilmesi gerektiğini belirterek, "Birleşmiş Milletlerle bir istişare, önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi'de bir araya geldi. Erdoğan, görüşmenin gerçekleştirildiği Rus Sanatoryum'a gelişinde Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından karşılandı. İki lider, heyetler arası görüşme ve baş başa çalışma yemeğinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, nazik daveti ve misafirperverliği için Putin'e teşekkür etti, 6 Şubat depremleriyle son aylarda yaşanan orman yangınları sırasında verdikleri destek ve sergiledikleri dayanışma için de şükranlarını sundu.
Putin ile son olarak geçen yıl Astana'da düzenlenen Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı vesilesiyle bir araya geldiklerini anımsatan Erdoğan, o günden bugüne kadar Putin ile daima yakın telefon diplomasisiyle diyalog içinde olduklarını söyledi.
Bugün gerek ikili gerekse heyetlerin katılımıyla yaptıkları görüşmelerde gündemdeki konuları ele aldıklarını aktaran Erdoğan, ticaret, tarım, turizm, ekonomi ve finans başta olmak üzere çok boyutlu işbirliğini daha da güçlendirmek için atılabilecek adımları değerlendirdiklerini anlattı.
Erdoğan, "İkili ticaret hacmimiz geçen sene yaklaşık 69 milyar dolara ulaştı. 100 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefe emin adımlarla ilerliyoruz. Turizmde bu yıl da oldukça başarılı bir sezon geçiriyoruz. 2022 yılında 5 milyon 230 bin Rus vatandaşını ülkemizde ağırlamıştık. Bu yılın ilk 7 ayında ise 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi. Bu sayının kalan dönemde daha da artacağına inanıyorum." diye konuştu.
Üzerinde özellikle durdukları konulardan birinin Karadeniz girişiminin yeniden canlandırılması olduğunu, Rusya'nın KKTC'de ofis açma kararından memnuniyet duyduklarını dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
"Karadeniz girişimi küresel gıda kriziyle mücadelede anahtar rol oynadı. Özellikle Afrika gibi tahıla en çok ihtiyaç duyanlar için bir nefes borusu oldu. Gündeme getirilen alternatif öneriler Karadeniz girişimi gibi sürdürülebilir, güvenli ve taraflar arası işbirliğine dayanan kalıcı bir model sunamamıştır. Rusya'nın girişimin yeniden başlaması noktasındaki beklentileri tüm tarafların malumudur. Rus dostlarımızın dile getirdiği hususları biz de farklı vesilelerle ifade ettik, ediyoruz. Eksiklerin giderilerek girişimin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu konudaki görüşlerimizi değerli dostumla da samimiyetle ikili görüşmemizde paylaştım.
Bu kapsamda Birleşmiş Milletlerle bir istişare, önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim. Türkiye olarak beklentileri karşılayacak bir çözüme inşallah kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.
Bölgemizde kalıcı barış, istikrar ve refahın tesisine yönelik çalışmalarımızı sürdürme kararlılığındayız. Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde kalıcı ve adil bir barışla sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Her konuşmamda vurguluyorum, savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz. Bu ilkesel yaklaşımımızı aynen muhafaza ediyoruz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere evvelce ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yine yapmaya hazırız."
Putin ile diğer bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldıklarını belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bu kapsamda Suriye, Güney Kafkasya, Libya ile Afrika'daki son gelişmeleri değerlendirdik. İkili ilişkilerimizi bugüne kadar iyi komşuluk, dostluk, samimiyet ilkeleri temelinde ülkelerimizin ve bölgemizin çıkarına hizmet edecek şekilde ilerlettik. Bu temel üzerine inşa edilen Türk-Rus münasebetlerinin faydalarını çok geniş bir alanda gördük, görüyoruz. Rusya ile yakın temasımız bölgesel ve küresel meselelerin çözümüne katkı sunmayı sürdürecektir. Özellikle Akkuyu Nükleer Enerji Santrali malum son şiddetiyle yürüyor. İkinci bir adım olarak da yine Sinop Nükleer Enerji Santrali konusunu bugün değerli dostumla ele aldık ve bu alanda da atılacak bir adımla Türkiye sınıf atlayacaktır."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının sonunda Putin'e, şahsına ve heyetine gösterdiği hüsnükabul nedeniyle bir kez daha teşekkür etti, ziyaretin her iki ülke ve bölge için hayırlı olmasını diledi.
'TEMENNİM ODUR Kİ SAYIN PUTİN...'
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Karadeniz Tahıl Koridoru'na ilişkin bir soru üzerine Erdoğan, "Ukrayna'nın burada Rusya ile müşterek adımların atılabilmesi noktasında yaklaşımlarını tabii ki yumuşatması gerekiyor. Özellikle şu an itibarıyla Karadeniz Tahıl Koridoru'ndan, en az gelişmiş, fakir Afrika ülkelerine gönderilecek tahıl önemli. Ama buradan çıkacak tahılın yüzde 44'ü Avrupa ülkelerine giderse buna tabii haklı olarak Rusya olumlu bakmıyor." diye konuştu.
'BU KONULARDA MUTABIK KALDIK'
Erdoğan, Rusya'nın, tahılı fakir ülkelere göndermek istediğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugünkü yaptığımız görüşmede de Sayın Putin, 'Biz fakir ülkelere bu 1 milyon ton tahılı göndermeye varız, bunun bütün lojistik çalışmalarını da yaptık, bu lojistik çalışmalarıyla bu adımı atmaya hazırız' dediler. Biz de kendilerine 'burada üzerimize ne görev düşüyorsa Türkiye olarak biz de buna varız ve sizden gelecek olan bu tahılları biz fabrikasyon olarak değirmenlerimizde öğüterek un şeklinde fakir Afrika ülkelerine gönderebiliriz' dedik ve bu konularda da mutabık kaldık. Temennim odur ki Sayın Putin de Afrika ülkelerinden gelen bu talepleri süratle yerine getirir ki altı tane ülkeden özellikle bahsediyor. Temennim odur ki bu adımları da müşterek atma durumunda oluruz."
Katar'ın desteğiyle tahılın sevkiyatı konusunda neler konuşulduğuna ilişkin soru üzerine Erdoğan, "Katar, özellikle bu fakir, en az gelişmiş Afrika ülkelerine tahılın, özellikle un haline getirilerek gönderilmesi noktasında mali destek verme bakımından yani Rusya-Türkiye-Katar üçlüsü olarak katılabiliriz diyorlar. Böyle bir adımı atmak suretiyle temenni ediyorum ki en az gelişmiş Afrika ülkelerinin bizler de yanında oluruz." dedi.
RUSYA DEVLET BAŞKANI PUTİN ŞÖYLE KONUŞTU:
Bugün güvenlik, ekonomi siyaset, kültür, insani alanlardaki iş birliğimizi uluslararası gelişmeleri değerlendirdik. Karşılıklı ticaret hacmimiz artıyor. Akkuyu Nükleer Santrali devam ediyor. 25 bin Rus ve Türk mühendis ve işçi, ilk ünite önümüzdeki sene hayata geçsin diye gece gündüz çalışıyor.
Rusya 21.5 milyar metreküp gaz sevk etti bu yılın ilk yarısında 10 milyar metreküp gönderdik. Rusya her zamanki gibi güvenli ve sorumlu bir ortak olacaktır. Türkiye üzerinden 3. ülkelere gaz sevk etmeye hazırız. Bunun için dağıtım merkezi kurulması için teklifte bulunduk. Bu bu merkezin kurulması ile ilgili gelişmeler gündemimizdeydi. Tarım alanında işbirliğimiz hızlı gelişiyor.
Yerli para birimini kullanma konusunda hem fikiriz. Görüşmede bölgesel ve küresel konuları değerlendirdik. Enerji alanında işbirliğimiz stratejik nitelikte.
Uluslararası konuları da gözden geçirdik, özellikle Ukrayna krizini. Tahıl koridorunun askıya alınması söz konusu. Biz bu kararı almak zorundaydık. Batı ülkeleri sözlerini yerine getirmediği için çekilmek zorunda kaldık. Tahıl ve gübre konumuzu ciddiye almadılar. Ticari konularda bizi ciddiye almadıkları için geri çekilmek zorunda kaldık. Diğer taraf bizim insani koridorumuzu terör saldırıları için kullandı. Türk ekonomisine ucuz yakıt sevkiyatına devam edeceğiz. Tahıl girişiminin sona ermesinden bahsettik. Tahıl koridorunu canlandırmak istiyoruz, bunu yapacağız. Bir şartla yapacağız. Tarım ürünlerimizin de engelsiz şekilde denize çıkmasını istiyoruz.
Buna göz yumamayız. Gıda konusunda söyleyeceklerimiz var. Gerçek ihtiyaç sahiplerine gıda gitmediği için endişeliyiz. Şimdiye şartlarda daha az tahıl ihtiyaç sahiplerine gidiyor ve böyle gideceğini görebiliyoruz en azından Batı bunun için çaba gösteriyor. Biz bunu canlandırmak istiyoruz. Sadece bir şartımız var. Bizim ürünlerimizin de engelsiz bir şekilde denize çıkmasını istiyoruz. Tahılımızın ihtiyaç sahiplerine gitmesini istiyoruz. Biz şuan 6 Afrikalı ülke ile anlaşmalarımızı sürdürüyoruz. Oraya tahılı bedava göndermek istiyoruz.
Suriye krizinin çözülmesi konusunda temel bakışımızı paylaştık. Suriye'nin şu an altyapısının ayaklanması çok önemli. Bu konuda görüşlerimizi paylaştık. Libya'da olanları konuştuk. Oradaki şiddeti de konuştuk. Görüşmemiz genel olarak çok faydalı geçti. Sayın Erdoğan'a destekleri için teşekkür ediyorum.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Soçi'deki görüşmesi öğle saatlerinde başladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın öne çıkan ifadeleri şöyle: Türkiye Rusya arasındaki ilişkilerde özellikle şu andaki dış ticaret hacmimizin 62 milyar dolarda olması bizi gerçekten çok mutlu ediyor. Bugün burada Merkez Bankası başkanlarımızın bir araya gelmesi, birbirleri ile ayrıca görüşecek olmaları da aramızdaki ikili ilişkilerde yerli para birimine adım atma noktasında da önemli olduğuna inanıyorum. Tabii Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'ndeki gelişmeler de sizlerin ifade ettiği gibi iyi ilerliyor.
İlk ünite ile ilgili atılan adımlar da gayet güzel. Sinop Nükleer Enerji Santrali ile ilgili de bir adım atmamız söz konusu olacak diye düşünüyorum. Trakya'da bir hub'ın olacak olması da ayrı bir zenginilik unsuru. En önemli konulardan birisi de turizmde gelişmeler. Turizmde Rusya bizde şu anda bir numara. Tabii en önemli adım tahıl meselesi konusu.
'BURADAN ÇIKACAK SONUCU DÜNYA BEKLİYOR'
Bugün buradan ne sonuç çıkacak diye dünya da bekliyor. İnanıyorum yapılacak görüşmelerden sonraki basın toplantısında da az gelişmiş Afrika ülkelerine yönelik adım çok önemli olacak. Bir diğer konu da sanayi savunma konusunda attığımız adımlar. Enerji sektöründe özellikle doğalfaz konusunda biz birinci derecede Rusya ile önemli ilişki içerisindeyiz.
Bunu daha da geliştireceğimize inanıyorum. Bu yazın gerçekleşen yangınlarda gönderdiğiniz iki uçakla derdimize derman oldunuz. Bunu artırabilirsek çok daha isabetli olacak. Çünkü yazın hep bu tehdidin altındayız. Yeni kabinemin yeni üyeleri adına tekrardan çok çok teşekkür ediyorum. Yapacağımız toplantının hayırlara vesile olmasını diliyorum
PUTİN: TÜRKİYE İLE İŞBİRLİĞİMİZ BAŞARI SERGİLİYOR
'Sizin yönetiminde Türkiye-Rusya ilişkileri büyük bir adım attı, ilişkilerimiz ticari konularda da ilerleme gösterdi. Ticaret hacmimiz pozitif bir şekilde ilerliyor' diyen Rus lider sözlerine şöyle devam etti:
Alıştığımız alanlarda değil yeni alanlarda da ilişkilerimiz ilerliyor, hem gaz hem başka konularda daha birçok adım atacağımıza inanıyorum, bu her iki tarafa da fayda sağlayacaktır
Tarım konusunda çok fayda sağladık, başarılı ilişkimizi sürdürmeye devam ediyoruz. Türkiye ile işbirliğimiz başarı sergiliyor.
FİDAN, SON İKİ HAFTADA RUSYA VE UKRAYNA'YI ZİYARET ETTİ
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, geçen iki haftada savaşan iki ülkenin başkentine giderek üst düzey görüşmeler yapmıştı. Dışişleri Bakanı, 25 Ağustos'ta Ukrayna, 31'inde ise Rusya'daydı.
Fidan'ın bu temaslarında yine öne çıkan başlık Tahıl Anlaşması'ydı. Fidan'ın bu iki görüşmede iki tarafın da Tahıl Anlaşması'nı tekrar hayata döndürmek için görüşlerini aldığı ve ihtimalleri gündeme getirdiği düşünülüyor.
