Günümüzde Türkiye'nin birçok noktasında yoğun bir şekilde akarsulara kurulan hidroelektrik santralleri (HES) olağanüstü çevre sorunlarına yol açmaya devam ediyor. Doğu Karadeniz’de sık yayılma alanı bulunan Ladin Ağacı, HES'lerin neden olduğu iklim değişikliği tehlikesiyle karşı karşıya. Orman Yüksek Mühendisi Faruk Çebi, konuya dair uyarılarda bulundu.
Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki ibreli (iğne yapraklı) ormanların asıl türlerinden olan Ladin Ağacı (picea orientalis) bol yağışlı ve nispi nemi yüksek iklimlerde yaşayabiliyor. Ladin ormanları, sahip oldukları iklim nedeniyle Kuzey Kafkasya ve Doğu Karadeniz bölgelerinde varlık gösterebiliyor. Yağış ve nispi nemin azaldığı noktalarda yaşayamayan Ladin Ağacı, HES'lerin yoğun kullanıldığı ve olumsuz çevresel etkilerin bulunduğu alanlarda yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.
'OLAĞANÜSTÜ ÇEVRE SORUNLARINA NEDEN OLDU'
Orman Yüksek Mühendisi ve Küresel Isınmayla Mücadele Derneği (KÜREM DER) Genel Başkanı Faruk Çebi, konuya dair dikkat çekici açıklamalarda bulunarak Ladin ormanlarının yaşam alanlarının tehdit altında olduğunu işaret etti.
Elektrik ihtiyacının karşılanmasında önemli rol oynayan HES projelerinin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de son yıllarda hızla artmasına bağlı olarak meydana gelen iklim değişikliğine dikkat çeken Çebi, "HES'lerin yapımı birçok havzada bilimsel ve teknik gerçeklere uyulmayarak olağanüstü çevre sorunlarına da neden olunmuştur. Çevrenin tahrip edilmesi ve akarsu debilerinin azalması gibi günümüzde yaşanan ve çıplak gözle de rahatlıkla fark edilebilen sorunlar tartışılarak gelecekte çevre faciasına neden olabilecek daha büyük sorunlar ne yazıktır ki hep göz ardı edilmiştir" dedi.
'İKLİM DEĞERLERİ OLUMSUZ ETKİLENDİ'
Çebi, "Günlük yaşamak ve sadece günü düşünmek alışkanlığımız HES projelerinde de yaşam bulmuştur. Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki HES’lerin olağanüstü yoğunluğu iklim değerlerini de olumsuz etkileyebilecektir. Özellikle nispi nem oranında ve yıllık yağış miktarında ciddi azalmalar yaşanabilecektir. Bu da ibreli ormanların çoğunu oluşturan ladin ağaçlarının kitlesel kurumalarına neden olabilecektir" ifadelerini kullandı.
'KABUKLU BÖCEKLER DE KURUMAYI HIZLANDIRIR'
İklimin değişikliği ile birçok koşulun ladin ormanları için tehlikeyi hızlandıracağına dikkat çeken Çebi, "Sağlıklı yaşam koşullarını kaybetmiş ağaçlara arız olabilecek kabuklu böcekler de söz konusu kurumayı daha da hızlandırabilecektir. Doğu Karadeniz Bölgesi’ne can veren ‘ladin ormanlarının’ olağanüstü yoğunluktaki HES’lerin neden olabileceği iklim değişikliğinden dolayı tamamen yok olma riski asla göz ardı edilmemelidir. Çok büyük çevre facialarına da neden olabilecek söz konusu riskin bilimsel araştırmalarla tespit edilmesi ve şimdiden gerekli tedbirlerin alınması kaçınılmaz olmuştur. Bu vesileyle üniversitelerin ilgili tüm fakültelerine, tüm kurum ve kuruluşlara kamuoyu adına çağrıda bulunuyorum. Aksi halde yarın geç kalmış olabiliriz" dedi.
Ziraat Odası Başkanı “haberdar mısınız?” diyerek bakana seslendi
