Milyonlarca kiracının en büyük problemine ilişkin yeni bir karar verildi. Bu kapsamda kiracıların hayatını karartacak desek yeridir. Yüzde 25 zam sınırıyla alakalı yeni bir gelişme yaşandı ve bu kararla beraber taşlar yerinden oynadı. İşte konuya ilişkin detaylar…
Enflasyon ve kur seviyelerinden dolayı hayat pahalılığı her geçen gün artarken bu durumdan en çok etkilenen kiracılar için hükümet tarafından kira zamlarına yüzde 25 zam sınırı getirilmişti. Lakin konuya ilişkin yeni bir gelişme daha yaşandı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi tarafından konut kiralarında ki bu söz konusu kısıtlamanın üst sınırının “adil” olmadı hükmedildi.
ZAM SINIRI YARGIYA TAŞINDI
Gerçek Gündem’de yer alan habere göre kira fiyatlarının en çok olduğu yerlerden biri olan İstanbul Eyüpsultan’da 2019 senesinde ev kiralayan akşam bir kiracı 2021 senesinde kira bedelini yıllık yasal artış oranı kapsamında güncelledi. Lakin evin sahibi kiracısının “yasal sınırlar” çerçevesinde yaptığı artışın, evin bulunduğu site içindeki emsal taşınmazların kiraya rayiç bedellerinin altında kaldığını ifade ederek yargıya başvurdu.
Yerel mahkemede görülen davada, ev sahibinin kira artış başvurusunu reddederken ev sahibi bununla kalmayarak olayı istinafa taşıdı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi, dosyayı inceledikten sonra mahkeme kararına katılmadı. Bu kapsamda ülkede yaşanan olağanüstü ekonomik koşullara nispeten kira artışları için getirilen yüzde 25 zam sınırının adil olmadığına hükmetti.
Konuya ilişkin verilen kararda şu ifadeler yer aldı:
"Her somut olayın özelliğine göre, uyarlama istenen taşınmazın mevcut durumunun dikkate alınması gerektiği, yerel mahkemece uyarlama davalarında uygulanması gereken kurallar, belirtildiği şekilde tek tek ortaya konularak ve konularında uzman üç kişilik bilirkişi kurulundan, tüm bu veriler, kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgedeki kira parasını da etkileyecek normalin üstündeki imar ve ticaret değişiklikleri, emsal kira paraları, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar, döviz kurlarındaki ani ve aşırı iniş ve çıkışlar ile ülkeyi sarsan ciddi ekonomik kriz veya doğal afetlere bağlı ödeme esaslarının yeniden düzenlenmesini gerektirecek olayların varlığı araştırılıp değerlendirilmek suretiyle bir rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerektiği olduğundan bahisle hakkaniyete uygun hüküm kurulması gerektiği ifade edilmiştir."
DEĞER KAYBI TESPİTİ İSTENDİ
Avukat Özgür Kip, iktidarın konut kiralarına getirmiş olduğu yüzde 25 zam sınırını “yok sayan” mahkemenin kararını değerlendirerek, "Kira tespit davası açmak için normalde 5 yıllık süre gerekli. Ancak burada mahkeme tarafından ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz ve enflasyonla oluşan değer kaybının tespiti istenmiştir. Bilirkişiden istenen bu rapor doğrultusunda mahkemenin karar vermesi istenmiştir" dedi.
“YÜZDE 25’LİK KİRA SINIRI UYGULANAMAZ”
Avukat Kip, "Kira anlaşmazlığında ülkenin içinde bulunduğu ekonomik şartlar, yani enflasyon, kur ve doğal afet gibi olağanüstü durumlarla davanın koşulları gerçekleşmiş ise, bu karar emsal teşkil etmektedir" diyerek, "Kira uyarlamasında bu şartlar oluşmuşsa hali hazırda yüzde 25'lik kira sınırı uygulanmaz. Yani mahkeme bu kararı ile yüzde 25'lik kira sınırının önüne geçmiştir" ifadelerine yer verdi.
HÜKÜMETİN VERDİĞİ YÜZDE 25 KİRA ZAMMI SINIRI
Enflasyon, kur krizi gibi faktörlerden dolayı kiralarda fahiş artışlara gidilmişti. Bu kapsamda hem ev sahipleri hem de kiracılar ciddi problemlerle karşı karşıya kalırken 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren bir yıl sürecek şekilde kira artış oranlarına yüzde 25 zaman sınırı getirildi. Lakin yaşanan ekonomik kriz dolayısıyla bu karar 2 Temmuz 2023 ten itibaren 2 Temmuz 2024 tarihine kadar uzatıldı.
Bunların yanı sıra kiracı ve ev sahibi arasındaki krizlerin büyümemesi adına 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren herhangi bir uyuşmazlık yaşandığında mahkemeden önce ilk olarak arabulucuya gidileceği açıklandı.