Gazze'de 43 bini aşkın sivili katleden İsrail Başbakanı Netanyahu hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırım suçundan yakalama emri çıkarması Batı'daki rüzgarı tersine çevirdi. 7 Ekim 2023'ten sonra Tel Aviv'in cinayetlerine ses çıkarmayan, saldırıları haklı bulan ülkeler UCM'nin kararını uygulayacaklarını söyledi. ABD, kararı her ne kadar yok saysa da Kanada, Hollanda, İsviçre, İrlanda, İtalya, Avusturya ve İspanya kararı uygulayacaklarını açıkladı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkarmıştı. Yakalama emirleri, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği saldırı ve İsrail'in o tarihten bu yana Gazze'de yürüttüğü askeri harekât sırasında işlendiği iddia edilen savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçları kapsıyor.
UCM Başsavcısı Khan, üye ülkeleri tutuklama emrini uygulamaya çağırdı
UCM ayrıca Hamas liderlerinden Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkarmıştı. İsrail, Deif'i temmuz ayında bir hava saldırısında öldürdüğünü iddia ediyor ancak mahkemenin ön yargılama dairesi ölümünü doğrulamak için 'bilgi toplamaya devam edeceğini' söyledi.
MAHKEME TARİHİNDE İLK KEZ İLK KEZ BATI YANLISI BİR LİDERİ SUÇLU BULDU
Mahkeme, 22 yıllık tarihinin en önemli kararını vererek ilk kez Batı yanlısı bir devletin liderini suçlamış oldu. Netanyahu ve Gallant, mahkemeyi kuran Roma Statüsü'nü imzalayan 124 ülkeden herhangi birine seyahat etmeleri halinde tutuklanma riskiyle karşı karşıya.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi, UCM'nin kararını 'temelden' reddettiklerini söylerken "Savcının tutuklama emri çıkartmak için acele etmesinden ve bu karara yol açan rahatsız edici süreç hatalarından derin endişe duymaya devam ediyoruz" açıklamasında bulundu.
KANADA BAŞBAKANI: UCM'NİN KARARARINA UYACAĞIZ
Kanada Başbakanı Justin Trudeau ise “Herkesin uluslararası hukuka uyması gerçekten çok önemli” diyerek ülkesinin uluslararası mahkemelerin kararlarına uyacağını da sözlerine ekledi.
AB Dış Politika Şefi Josep Borrel, kararın "siyasî" olmadığını ve AB üye ülkelerinin mahkeme kararına saygı duyarak uygulaması gerektğini söyledi. Tüm AB ülkeleri Roma Statüsü'nün tarafı.
5 AVRUPA ÜLKESİ NETANYAHU GELİRSE TUTUKLAYACAK
Hollanda, İsviçre, İrlanda, İtalya ve İspanya; Roma Statüsü ve uluslararası hukuka ilişkin taahhüt ve yükümlülüklerini yerine getireceklerini açıkladı.
Avusturya da mahkeme kararına uyacaklarını açıkladı ancak Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg tutuklama emrinin saçma olduğunu söyledi.
Fransa Dışişleri Bakanlığı da yakalama emirlerine vereceği cevabın UCM tüzüğüne uygun olacağını belirtti ancak "yasal karmaşıklığı" gerekçe göstererek Netanyahu'yu tutuklayıp tutuklamayacağını teyit etmekten kaçındı.
İNGİLTERE: UCM'NİN BAĞIMSIZLIĞINA SAYGI DUYUYORUZ
İngiltere Başbakanı Keir Starmer da ülkesinin, UCM'nin bağımsızlığına saygı duyduğunu belirtirken yakalama emirlerine uyup uymayacaklarına ilişkin net bir açıklamada bulunmadı.
Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide ise “UCM'nin görevini adil bir şekilde yerine getirmesi önemlidir" dedi ve "Mahkemenin davayı en yüksek adil yargılama standartları temelinde yürüteceğine güveniyorum" ifadelerini kullandı.
İsveç Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard, İsveç ve AB'nin “mahkemenin önemli çalışmalarını desteklediğini ve mahkemenin bağımsızlığını ve bütünlüğünü koruduğunu” söyledi.
Stenergard, İsveç topraklarında UCM tarafından haklarında yakalama emri çıkarılan kişilerin tutuklanmasına İsveç kolluk kuvvetlerinin karar verdiğini de sözlerine ekledi.
ORMAN YİNE AVRUPA'NIN TERSİ YÖNÜNDE
Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hakkında çıkardığı yakalama emri sonrası Macaristan Başbakanı Orban, dikkat çekici bir açıklama yaptı. Orban, Netanyahu'yu ülkesine davet edeceğini ve tutuklama kararına uyulmayacağını garanti edeceğini söyledi.
