Bir doktora öğrencisinin başlattığı tez çalışması kapsamında artık fındık üreticilerinin o derdi bitiyor. Bu yeni sistem ile hem masraf düşüyor hem hasat kolaylaşıyor. İşte, üreticilerin işini kolaylaştıracak yeniliğin detayları…
Samsun’da, Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Doktora Öğrencisi Ayşegül Balta’nın yürüttüğü doktora tezi kapsamında yapılan çalışmalar, fındık üreticisinin yıllardır en büyük sorunlarından biri olan dip sürgünü problemini çözmeyi hedefliyor. Bin 500 fındık türü arasında yapılan titiz araştırmalar sonucunda, 'dip sürgünü vermeyen' türler 9’a indirildi. Bu türler arasından en uygun olanı belirlenerek fındık üreticilerinin kullanımına sunulacak. Çalışmalar, fındık üreticilerinin bakım maliyetlerini azaltmayı ve makineli toplama işlemini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
FINDIKTA DİP SÜRGÜNÜ PROBLEMİ ÇÖZÜLÜYOR
Fındık üreticilerinin en büyük derdi olan dip sürgünü, fındık bahçelerinin bakımını zorlaştıran ve maliyetleri artıran bir sorun olarak biliniyor. Bu sorunla mücadele eden Ayşegül Balta, 2019 yılında başladığı doktora tezinin sonuna gelerek, dip sürgünü vermeyen fındık türlerinin üretimi için önemli bir adım attı. Çalışmalar sonucunda bin 500 fındık türü arasından 9 farklı tür belirlendi. Bu türler, ağaç formunda gelişen ve çakıldak fındıkla uyumlu şekilde aşılanan fındık çeşitleri olacak. Bu gelişmeler, Karadeniz Bölgesi’nde fındık üreticilerinin bakım masraflarını azaltacak ve makineli toplama işlemlerini kolaylaştıracak.
DİP SÜRGÜNÜ OLMAYAN FINDIK ÇEŞİDİ ÜRETİMİ BAŞLIYOR
Ayşegül Balta, doktora tezinin sonuçlarına göre, fındık üreticilerine yeni bir alternatif sunacak olan dip sürgünü vermeyen fındık türlerinin üretiminin önünü açtıklarını belirtti. 5 yıl süren araştırmalar sonunda, dip sürgünü vermeyen ve çalı formunda olmayan fındık türlerinin sayısının 9’a indirildiğini söyleyen Balta, bu türlerin çoğaltılmasına başlanacağını ifade etti. Ayrıca, bu türlerin ağaç formunda yetişmesi, makineli hasat işlemini mümkün kılacak ve bakım masraflarını önemli ölçüde azaltacak.
FINDIK ÜRETİMİNDE YENİ BİR DÖNEM BAŞLIYOR
Dip sürgünü vermeyen ve ağaç formunda yetişen fındık türlerinin, fındık üretiminde verimliliği artırması bekleniyor. Balta, bu türlerin bakım masraflarını azaltarak, fındık üreticilerinin daha az iş gücü ile daha yüksek verim elde etmelerini sağlayacaklarını belirtti. Ayrıca, makineli hasadın önünü açacak bu türlerin, fındık bahçelerinde modern ve verimli bir üretim sürecinin başlamasına olanak tanıyacak.
KARADENİZ’DE ÇALI FORMU FINDIKLARIN YERİNİ AĞAÇ FORMU FINDIKLAR ALACAK
Bugüne kadar Karadeniz Bölgesi’nde, bakımı ve toplaması zor olan çalı formu fındıklar ile üretim yapılıyordu. Ancak bu türlerin bakım maliyetleri yüksek ve toplama işlemi zahmetli. Ayşegül Balta’nın yaptığı araştırmalar, bu soruna çözüm getiriyor. Fındık türleri arasında yer alan Corylus colurna gibi ağaç formundaki fındık türleri, dip sürgünü üretmediği için bakım ve toplama konusunda avantaj sağlıyor. Türkiye’de yaygın olarak yetiştirilen Corylus avellana türü ise çalı formunda olup, dip sürgünü verme özelliğine sahiptir. Bu araştırma, Karadeniz’de çalı formundan ağaç formuna geçişi teşvik ederek, daha verimli ve daha az maliyetli fındık üretimi sağlanmasını hedefliyor.
FINDIK ÜRETİCİLERİNE DAHA AZ MALİYET DAHA ÇOK VERİM FIRSATI
Dip sürgünü vermeyen fındık türlerinin üretimiyle birlikte, fındık üreticilerinin bakım maliyetlerinin düşmesi bekleniyor. Ayşegül Balta, bu türlerin bakım işlemlerini değerlendirdiğinde en yüksek maliyetin dip sürgünü temizliği olduğunu belirtti. Bu sorun ortadan kalktığında, fındık üreticileri daha düşük maliyetle daha verimli bir üretim süreci geçirebilecek. Ayrıca, fındıkların makineli toplama işlemine uygun hale gelmesiyle, üreticilerin verimlilik artışı sağlaması bekleniyor.
