DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Lionel Messi’nin Ziraat Bankası'nın Bankkart reklam yüzü olarak seçilmesini Meclis gündemine taşıdı. Karal, verdiği soru önergesinde, çiftçilere destek amacıyla kurulan Ziraat Bankası’nın Messi’ye ne kadar ödeme yapacağını ve bu reklamın kamuya olan yararını sordu.
DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) bir soru önergesi sundu. Karal, Ziraat Bankası’nın dünyaca ünlü futbolcu Lionel Messi ile yaptığı reklam anlaşmasını eleştirerek, bu anlaşmanın kamu kaynaklarının doğru kullanımı açısından sorgulanması gerektiğini belirtti. Önergesinde Ziraat Bankası’nın son yıllarda yaptığı yüksek miktardaki reklam harcamalarına da dikkat çeken Karal, “Vergiler Messi’ye mi gidiyor?” sorusunu yöneltti.
KAMU KAYNAKLARI MESSİ'YE Mİ GİDİYOR?
Hasan Karal, önergesinde Ziraat Bankası’nın Mastercard ile yaptığı işbirliği kapsamında Lionel Messi’nin Bankkart’ın yeni reklam yüzü olarak seçildiğini belirtti. Bankadan yapılan açıklamaya göre, Messi'nin Bankkart ve Bankkart Mobil ürünlerinin sunduğu avantajları tanıtacağını hatırlatan Karal, Ziraat Bankası’nın bir futbolcuyu reklam yüzü yapmasının kamu yararına olup olmadığını sorguladı.
"Vatandaşların vergileriyle finanse edilen bir kamu bankasının, ünlü bir futbolcuyla reklam anlaşması yapmasında kamu yararı var mıdır?" diye soran Karal, Ziraat Bankası’nın yüzde 100 kamu sermayeli olduğunu hatırlatarak, bu tür harcamaların sorgulanmasının zorunlu olduğunu vurguladı. Özellikle reklam için yapılan bu tür harcamaların, kamu bankalarının asli görevlerine uygun olup olmadığını değerlendirmesi gerektiğini belirtti.
SON 5 YILDA 2,3 MİLYAR TL REKLAM HARCAMASI
Karal, Ziraat Bankası’nın son yıllarda reklam ve ilan harcamalarında ciddi bir artış yaşadığını belirterek, bankanın son 5 yılda bu harcamalar için toplamda 2 milyar 364 milyon TL harcadığını söyledi. Karal, "Ziraat Bankası’nın 2023 yılında reklam harcamalarını yüzde 140 oranında artırarak 1 milyar 122 milyon TL’ye çıkardığı ve bu rakamın, 2005 yılındaki reklam harcamalarının tam 298 katına denk geldiği" bilgisine yer verdi.
Karal, aynı dönemde Türkiye'nin önde gelen iki büyük özel bankasının reklam harcamalarının sadece 8 kat arttığını, bu nedenle Ziraat Bankası’ndaki aşırı artışın açıklanması gerektiğini belirtti. "Kamu bankasındaki bu kadar yüksek reklam harcamaları izaha muhtaçtır" diyen Karal, kamu kaynaklarının verimli kullanımı konusunda ciddi soru işaretleri doğduğunu ifade etti.
REKLAMLAR BELLİ MEDYA GRUPLARINA MI GİDİYOR?
Karal, Ziraat Bankası’nın reklamlarının hangi kriterlerle ve hangi medya gruplarına dağıtıldığının da açıklanması gerektiğini belirtti. Özellikle son dönemde kamu bankalarının reklam harcamalarının belirli medya gruplarında yoğunlaştığına dair iddiaların gündemde olduğunu dile getiren Karal, "Kamu sermayesine sahip bankaların, vatandaşların vergileriyle finanse edilen reklam bütçelerini hangi kriterlere göre belirlediklerini ve bu bütçenin nasıl dağıtıldığını şeffaf bir şekilde açıklamaları gerekir" dedi.
Kamu yararı gözetilmeden yapılan her reklam harcamasının vergilerden kesildiğini hatırlatan Karal, bu harcamaların neye göre yapıldığının netleştirilmesi gerektiğini vurguladı. Ziraat Bankası’nın yüksek reklam harcamalarının, bankanın kuruluş amacına uygun olup olmadığını sorgulayan Karal, bu harcamaların çiftçilere ve tarıma katkısının olup olmadığının araştırılmasını istedi.
ZİRAAT BANKASI’NIN KURULUŞ AMACI: TARIM VE ÇİFTÇİ DESTEĞİ
Ziraat Bankası’nın asıl amacının Türk tarımını desteklemek ve çiftçilere finansal destek sağlamak olduğunu hatırlatan Karal, bankanın son yıllarda reklam harcamalarına yönlendirdiği devasa miktardaki kaynakların, çiftçilere ve tarıma ne tür bir katkı sağladığını sordu.
Karal, “Reklam için harcanan kamu kaynaklarının çiftçiye ve tarıma herhangi bir desteği olmuş mudur?” diye sorarak, Ziraat Bankası’nın kuruluş amacı doğrultusunda hareket edip etmediğinin araştırılması gerektiğini belirtti.
SORU ÖNERGESİ: BEKLENEN YANITLAR
Milletvekili Hasan Karal, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e şu soruları yöneltti:
- Ziraat Bankası’nın Lionel Messi ile yaptığı reklam anlaşması kapsamında ne kadar ödeme yapılmıştır?
- Kamu kaynakları kullanılarak yapılan bu reklamda, futbolcu Messi’nin oynatılmasının kamuya yararı nedir?
- Özel bankalar reklam harcamalarını kısarken, bir kamu bankasının dünyaca ünlü bir futbolcuyla reklam anlaşması yapması ticari ve ahlaki sınırlar dahilinde nasıl değerlendirilmektedir?
- Son 5 yılda Ziraat Bankası’nın reklam ve ilan harcamalarına ayırdığı 2,3 milyar TL’nin bankaya ne tür bir getirisi olmuştur?
- 2023 yılında, 2005 yılına kıyasla 298 kat artan reklam harcamaları Bakanlık tarafından kabul edilebilir bir oran mıdır?
- Ziraat Bankası’nın bu denli yüksek reklam harcamalarının tarım ve çiftçilere ne tür bir katkısı olmuştur?
