UCM’nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze’deki savaş suçları nedeniyle tutuklama emri uluslararası alanda geniş yankı buldu. Hollanda Dışişleri Bakanı Veldkamp, Netanyahu'nun ülkeye gelmesi halinde tutuklanacağını açıkladı. AB Temsilcisi Josep Borrell, kararın siyasi olmadığını, hukuki bir zemine dayandığını belirtti. Belçika, AB'ye İsrail’e ekonomik yaptırımlar çağrısı yaptı. İngiltere’de muhalefet, ticari anlaşmaların askıya alınmasını önerdi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle tutuklama emri çıkarması, uluslararası toplumda geniş yankı uyandırdı. Karar, Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Birliği (AB) dahil olmak üzere birçok platformda tartışma konusu oldu.
HOLLANDA, NETANYAHU'YU ÜLKEYE GELDİĞİNDE TUTUKLAYACAK
Avrupa’da karar, çeşitli ülkelerin siyasileri arasında destek buldu. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, Netanyahu’nun Hollanda’ya geldiği takdirde tutuklanacağını duyurdu. Veldkamp, UCM'nin Netanyahu için çıkardığı tutuklama emrine saygı duyduklarını belirtti.
ALMANYA'DAKİ BAZI SİYASETÇİLERDEN DESTEK
Almanya'da da bazı siyasetçiler, UCM'nin Netanyahu ve Gallant hakkında "Gazze'de işlenen savaş suçları" nedeniyle çıkardığı tutuklama kararını destekledi.
Sol Parti Milletvekili Nicole Gohlke, kararın savaş suçlarının sonuçları olduğunu vurgulayarak, Almanya'nın İsrail'e silah desteğini durdurması gerektiğini belirtti. Sosyal Demokrat Parti Milletvekili Isabel Cademartori, Netanyahu'nun savaş suçlusu olduğundan şüphelenildiği için Almanya'nın silah sevkiyatını kesmesi çağrısında bulundu. Team Todenhöfer Partisi lideri Jürgen Todenhöfer ise savaş suçlarına karışanlara silah sağlamanın suç olduğunu ifade etti ve silah desteğinin derhal sona erdirilmesini talep etti.
'İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR CEZASIZ KALAMAZ'
Belçika Başbakan Yardımcısı Petra De Sutter, Avrupa Birliği’nin karara uyması, ekonomik yaptırımlar uygulaması ve İsrail ile Ortaklık Anlaşması’nı askıya alması gerektiğini belirtti.
De Sutter, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Avrupa, (karara) uymalı, ekonomik yaptırımlar uygulamalı, İsrail ile Ortaklık Anlaşması'nı askıya almalı ve bu tutuklama emirlerini desteklemeli. Savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar cezasız kalamaz." ifadelerini kullandı.
İNGİLTERE’DE MUHALİF TEPKİLER
İngiltere’de milletvekilleri, hükümeti UCM kararını uygulamaya çağırdı. Liberal Demokrat Parti lideri Ed Davey, kararın desteklenmesi gerektiğini belirtirken, eski İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn ise kararı "geç kalınmış" bir adım olarak nitelendirdi. Milletvekili Zarah Sultana ise "İsrail'le tüm ticari anlaşmalarını askıya almalı. Daha azı hiçbir işe yaramaz." değerlendirmesinde bulundu.
'FRANSA'NIN TEPKİSİ MAHKEMENİN İLKELERİ DOĞRULTUSUNDA OLACAK'
Fransa Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu hakkında verdiği tutuklama kararına Fransa'nın vereceği tepkinin mahkemenin ilkeleri doğrultusunda olacağını açıkladı.
Fransa Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada “UCM'yi uluslararası istikrarın garantörü olarak görüyoruz ve çalışmaları bağımsız bir şekilde sağlanmalıdır” denildi.
BORRELL: ÜYE ÜLKELERİNİ KARARI UYGULAMAYA DAVET EDİYORUM
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise UCM’nin kararının siyasi olmadığını vurgulayarak, mahkeme kararına tüm AB ülkelerinin saygı göstermesi gerektiğini ifade etti.
Ürdün’de temaslarda bulunan Borrell, UCM’nin Netanyahu ve Gallant hakkında verdiği tutuklama emriyle ilgili kapsamlı değerlendirmelerde bulundu. Borrell, kararın siyasi olmadığını belirterek, "Mahkemenin kararına saygı duyulmalı ve uygulanmalı." dedi.
Tüm AB ülkelerine çağrıda bulunan Borrell, "AB'nin de dahil olduğu tüm mahkeme üye ülkelerini kararı uygulamaya davet ediyorum." ifadesini kullandı.
FİLİSTİNLİ TEMSİLCİLERİN YORUMLARI
Filistin'in İngiltere'deki Misyonunun Başkanı Büyükelçi Hüsam Zomlot da karara ilişkin, "Filistin'de adalet ve hesap vermek için son adım. Son 412 günün değil, 28 bin günün hesabını sormak için hukukun tüm gücü İsrailli savaş suçlularına eşit şekilde uygulansın." değerlendirmesini yaptı.
İRLANDA'DAN DESTEK
İrlanda Başbakanı Simon Harris, UCM'nin verdiği tutuklama emrine ilişkin, "İrlanda UCM'nin üstlendiği role saygı duymaktadır. Mahkemenin hayati çalışmalarını yürütmesine destek verecek pozisyonda olan herkes de acilen böyle yapmalı." açıklamasını yaptı.
'ULUSLARARASI TOPLUMU HESAP VEREBİLİRLİĞİ SAĞLAMAYA ÇAĞIRIYORUZ'
Güney Afrika Cumhuriyeti, UCM'nin Netanyahu ve Gallant hakkında çıkardığı tutuklama kararını memnuniyetle karşıladı. Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanlığı, açıklamasında uluslararası hukukun üstünlüğünü ve Roma Statüsü'ne bağlılığı vurguladı.
Açıklamada, "Uluslararası toplumu hukukun üstünlüğünü savunmaya ve insan hakları ihlalleri için hesap verebilirliği sağlamaya çağırıyoruz." değerlendirmesi yer aldı.
Daha önce Gazze'ye yönelik saldırılar nedeniyle UCM'ye başvuran Güney Afrika, 29 Aralık 2023'te İsrail'i BM Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle Uluslararası Adalet Divanı'na da şikayet etmişti.
