İşçilerin, isteklerini işverene kabul ettirebilmek amacıyla yasaların öngördüğü biçimde, işlerini hep birlikte bırakmalarına 'grev' adı verilir. Grev yapılan işyeri sahibi de 'lokavt' kararı alma hakkına sahiptir. İşte, TDK'ya göre grevin anlamı...
Grev kararı, işçilerin kendi inisiyatifinde bulunan bir karardır. Bir işyerinde grev olduğu süre içerisinde greve katılmak isteyen işçiler işyerinden ayrılmak zorundadır. Greve katılmayan işçiler ise işverenin kararı ile kendi işlerinde çalışmaya devam edebilirler.
Grev süresi içerisinde grevde olan işçilerin işyerine giriş çıkışı engellenmelidir. Bunun yanı sıra grevde olan işçinin bir başka işyerinde çalışması da yasaktır.
GREV NE DEMEK?
Grev, çalışanların, yaptıkları işi toplu reddedişinden kaynaklanan iş durdurma eylemidir. Grev genellikle çalışanların yaşadıkları memnuniyetsizliklere karşılık olarak meydana gelir.
Grevler, fabrikalarda ve madenlerde toplu işgücünün öneminin arttığı Sanayi Devrimi sırasında önemli hale geldi fakat fabrika sahiplerinin işçilerden çok daha fazla siyasi gücü olması nedeniyle çoğu ülkede grevler yasa dışı sayıldı.
Çoğu batı ülkeleri 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında grevi kısmen yasal hale getirdi.
GREV NE ZAMAN YAPILIR?
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'na göre, toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde , işçilerin ekonomik ve sosyal durumları ile çalışma şartlarını korumak veya geliştirmek amacıyla, bu kanun hükümlerine uygun olarak yapılan greve ise kanuni grev denir.
Grevin hukuka uygun olması için grev kararının yetkili tüzel kişilerce verilmiş olması ve kanuni esaslara göre uygulanması şarttır. Siyasi amaçlı, dayanışma amaçlı ve genel grev kanun dışı grev olarak kabul edilir.
GREVDEKİ İŞÇİNİN YERİNE BAŞKA İŞÇİ ALINABİLİR Mİ?
Kanuni grev sırasında iş sözleşmesi askıda olan bir çalışanın yerine daimi yada geçici olarak çalışacak işçi alınamaz. Aksi olduğu takdirde sendika tarafından durum yetkililere bildirilmelidir.
GREV YASAĞI OLAN MESLEKLER HANGİSİ?
Toplumsal yaşamın ciddi şekilde etkilenmemesi için bazı işlerde grev ve lokavt yasağı vardır. Grev yasağı olan meslekler şöyle:
* Can ve mal kurtarma işlerinde
* Cenaze ve tekfin işlerinde
* Su, elektrik, havagazı, termik santrallarını besleyen linyit üretimi, tabii gaz ve petrol sondajı, üretimi, tasfiyesi, dağıtımı, üretimi nafta veya tabii gazdan başlayan petrokimya işlerinde
* Banka ve noterlik hizmetlerinde
* Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye, şehir içi deniz, kara ve demiryolu ve diğer raylı toplu yolcu ulaştırma hizmetlerinde
* İlaç üretimi yapan firmalar ayrı olmak üzere, aşı ve serum imal eden işyerlerinde ve hastane, klinik, sanatoryum prevantoryum, dispanser ve eczane gibi sağlıkla ilgili işyerlerinde
* Eğitim ve öğretim kurumlarında, çocuk bakım evlerinde ve huzurevlerinde
* Mezarlıklarda
* Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından doğrudan işletilen işyerlerinde
Toplumsal hayatı olumsuz etkileyeceği için grev yasağı olan işyerlerinde greve giden çalışanların, iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilir. İşçinin bu durumda herhangi bir tazminat alma hakkı bulunmamaktadır.
