Mülteci-Der Başkanı Taner Kılıç, Esad rejiminin Ocak ayından bu yana göçmen olmak isteyen vatandaşlarına verdiği pasaportlardan 500 milyon dolar kazandığını söyledi. Kılıç, rejimin maddi gelir için pasaport işlemlerini kolaylaştırdığını ve harçları artırdığını belirtti.
Türkiye'nin batı sahillerinde Yunanistan'a geçmek için bekleyen on binlerce mülteci arasına, her gün çok sayıda yeni insan giriyor. Türk mülteci yardım derneği Mülteci-Der Başkanı Taner Kılıç, "Lübnan veya Irak'tan gelen Suriyeliler yasal olarak hava yolu üzerinden Bodrum veya İstanbul'a iniyor ve oradan sahile doğru yola devam ediyorlar." diyor. Kılıç, bu grubun mülteci sayısının artmasına katkıda bulunduğunu düşünüyor. Bu yeni kaçış güzergâhının açılması en başta Suriye hükûmetinin yeni cömertliği sayesinde oldu: Hükûmet ocak ayından bu yana 800 pasaport tanzim etti.
Esad yönetimi günde 3 bin pasaport dağıtıyor
Hükûmete yakın el Vatan gazetesinin bir haberine göre hâlihazırda günde yaklaşık 3.000 pasaport tanzim ediliyor; Yılın başından bu yana tanzim edilen pasaport sayısı daha şimdiden 829 bin. Yeni kurallar Suriye pasaportları için başvuru veya uzatma işlemlerini kolaylaştırıyor. El Vatan'ın bildirdiğine göre eş zamanlı olarak yurt dışındaki Suriyeliler için pasaport harcının önemli ölçüde artırılması Şam'daki devlet kasasına ocak ayından bu yana yarım milyar dolar (458 milyon avro) girmesini sağladı.
Türkiye'ye vizesiz geçiş işleri kolaylaştırıyor
Suriyelilerin Türkiye'ye girişte vize alması gerekmiyor. Yani hiç sorunsuz giriş yapabiliyorlar. Türk mülteci uzmanı Kılıç'ın gazetemize perşembe günü verdiği bilgilere göre Suriyelilerin çoğu uçakla geldikten sonra botla Yunanistan'a geçmeden önce Türkiye'de sadece birkaç gün kalıyor. Beyrut'tan İstanbul'a kişi başına uçak bileti 400 avronun altında. Türkiye'ye kaçakçıların desteğiyle yasa dışı yollardan yapılacak bir seyahat için de para ödenmesi gerektiğinden, yeni pasaporta uçak yolculuğu mülteciler için bir seçenek oluşturuyor. Ülkelerinde ihtilaf patlak verdiğinden bu yana toplam dört milyon Suriyeli yurt dışına kaçtı.
Esad mülteci krizini kasıtlı olarak körüklüyor
Başka uzmanlar da son dönemde çok sayıda Suriyeli mültecinin geçerli pasaportlarla Türkiye'ye geldiğini teyit ediyor. Türkiye'nin önde gelen göç uzmanlarından Hacettepe Üniversitesi görevlisi Murat Erdoğan, "Bu çok yeni bir gelişme." diyor. Devlet Başkanı Beşar Esad hükûmetinin bu şekilde "Avrupa'daki mülteci krizini kasıtlı olarak mı körüklediği" sorusuna Profesör, "Tabii ki. Bu Şam tarafından atılmış siyasi bir adımdır." cevabını verdi. Muhtemelen bunun arkasında, mülteci akınının Avrupalıları Suriye ihtilafında şu anki Esad hükûmetini muhafaza ederek çözüm bulmaya yöneltme beklentisi yatıyor.
Türkiye göçmen kapasitesini aştı
Bu hareketi tetikleyen sebepler ne olursa olsun, Türkiye'deki makamlar, sahil bölgelerindeki mültecileri Yunanistan yolculuğuna çıkmaktan alıkoymakta gitgide zorlandıkları görüşündeler. Mahalli kamu kuruluşlarının ele geçirilen mültecilerin ihtiyaçlarını karşılamak ve onları barındırmak zorunda olduklarını belirten Göç Uzmanı Erdoğan, "Kapasiteler aşıldı." diye konuşuyor.
Türkiye'ye yapılan suçlamalar haksız
Avrupalı politikacılar ve medyanın Türk hükûmetinin birçok mültecinin Avrupa'ya seyahatine kasıtlı olarak izin verdiği şeklindeki suçlamaları ise Uzman Erdoğan'a göre yanlış. Böyle bir davranışın Türk çıkarlarına aykırı olacağını belirten uzmana göre eğer Türkiye kasıtlı olarak Avrupa'ya kaçakçılığın önünü açacak olursa, ülkeye daha çok mülteciyi çeker. Ülke daha şimdiden Suriye ve Irak'tan yaklaşık 2,5 milyon mülteciye barınma imkânı sağlıyor. Uzmanların tahminlerine göre sadece İstanbul'da Batı Avrupa'nın tamamından daha çok mülteci yaşıyor.
İnsan tacirleri giderek daha iyi organize oluyor
İnsan tacirlerinin giderek daha iyi organize olmaları da Türk makamlarını zorluyor. Polis Türkiye'nin batısındaki İzmir şehrinde mültecilerin taşınması için daha büyük lastik botların imal edildiği bir depo buldu. Basındaki haberlere göre insan kaçakçıları Yunanistan'a geçiş ücretini mevsime göre ayarlıyor. Buna göre özellikle tehlikeli olan sonbahar ve kış aylarındaki bot seyahatleri için özel indirim uygulanıyor. Türk sahil güvenliği ocak ayından bu yana Ege'de yaklaşık 70 bin mülteciyi kurtardı.
