Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin yasalaşması halinde emeklilik durumunda olan engelli çalışanlar ellerindeki engellilik durumlarını gösteren sağlık kurulu raporlarını kullanamayacak ve SGK'nın Merkezi Sağlık Kurulu'nun çalışma işgücü kaybı değerlendirmesine tabi tutulacaklar. Öte yandan, SGK'nın emeklilik sürecinde dikkate almadığı aynı raporlarla işverenler prim indirimi almaya devam edebilecekler.
ERCAN ÇANKAYA
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda görüşülmeye devam ediyor.
28 maddelik teklifle 8 farklı kanunda değişiklik yapılması öngörülüyor.
Teklifin yasalaşması halinde 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun geçici 87. maddesi yürürlükten kaldırılacak. Böylece 2008 yılı Ekim ayından önce sigortalı olan engelliler için vergi indirim belgesi esas alınarak yürütülen emeklilik işlemlerinin, 5510 sayılı Kanun kapsamında çalışma gücü kaybına göre belirlenmesi ve tüm uygulamanın Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülmesine başlanacak.
KARAR teklifin komisyonda görüşülmeye başlanmasından bu yana süreci yakından takip ediyor.
Teklifin komisyonda görüşülmeye başlanmasının ardından ulaştığımız engelli dernekleri temsilcileri ve engelli hak mücadelesi aktivistleri, düzenlemeye sert tepki göstererek "emeklilik engelliler için de erişilemez hale geliyor" değerlendirmesinde bulunmuşlardı.
Komisyondaki muhalefet milletvekillerinin değerlendirmelerini aktardığımız bir diğer haberimizdeyse vekiller, düzenlemenin "engelliler için korkunç bir hak kaybı" olduğunu vurgulamışlardı.
Bugünkü haberimizde düzenlemedeki bir başka adaletsizliği açıklıyoruz. Yeni düzenlemede engelli işçilerin emeklilik sürecinde işlerine yaramayacak engelli raporları, patronlarının vergi indirimi almasında kullanılmaya devam edecek.
'ENGEL ORANI YERİNE ÇALIŞMA İŞGÜCÜ KAYBI ORANI ESAS ALINACAK'
Düzenlemeyle ilgili görüşlerine başvurduğumuz Sosyal Güvenlik Uzmanı ve Kanguru Teknoloji İK Kurucusu Sedat Köksal, engelli emekliliği olarak da bilinen vergi indirimli emeklilikte köklü değişikliklere gidileceğini açıkladı.
Köksal, düzenleme kapsamında 2008 yılı Ekim ayından önce sigortalı olan engelliler için vergi indirim belgesi esas alınarak yürütülen emeklilik işlemlerinin, 5510 sayılı Kanun kapsamında "çalışma gücü kaybı" oranına göre belirlenmesi ve tüm uygulamaların SGK tarafından yürütülmesinin planlandığını açıkladı.
2008 Ekim'den önce sigorta girişi yapılan çalışanlar için engel oranının 3 grupta belirlendiğini belirten Köksal, yüzde 80 ve üzeri engele sahip olanların 1. derece, yüzde 60 ile 79 arasının 2. derece, yüzde 40 ile 59 arasının 3. derece olduğunu söyledi.
Kamuoyunda malulen emeklilikle engelli emekliliğin karıştırıldığına dikkat çeken Köksal, malulen emeklilik için yüzde 60 üzerinde bir engel oranı bulunması gerektiğini hatırlattı.
Malunen emeklilik durumunda emekli başka bir işte çalıştığında emekli maaşının kesildiğini hatırlatan Köksal, mevcut düzenlemede 1. gruptaki engellilerin 3600 işgünü ve 15 yıl süreyle emekli olabildiğini hatırlattı. İkinci gruptakiler için prim gün sayısı işe giriş tarihine göre değişmekle birlikte 16 yıl, 3. gruptakiler içinse 18 yıl olduğu belirtti.
Yeni düzenlemeyle birlikte emeklilik sürecinde engel oranının değil, çalışma işgücü kaybı oranının dikkate alınacağını belirten Köksal, böylelikle yüzde 60'lar gibi oranlarda engeli bulunan engellilerin dahi çalışma işgücü yüzde 40'ın altındaysa vergi indirimli emeklilik şartından yararlanamayacağını açıkladı.
'MALİYE BAKANLIĞI SAĞLIK KURULU DEVREDEN ÇIKARILACAK'
1 Ekim 2008'den önce sigortalı olan kişilerin emekli olabilmesi için yüzde 40 ve üzeri rapora karşılık Maliye'den sakatlık indirim hakkı kazanmalarının yeterli olduğunu söyleyen Köksal, yeni düzenlemeyle birlikte Maliye Bakanlığı Sağlık Kurulu'nun devreden çıkarılacağını vurguladı.
Kişinin daimi sağlık kurulu raporu olsun olmasın yeni düzenlemeyle birlikte emeklilik sürecinde Sosyal Güvenlik Kurulu (SGK) Merkezi Sağlık Kurulu'nun çalışma işgücü kaybı değerlendirmesine tabi tutulacağını açıklayan Köksal, bu rakam yüzde 40'ın altında çıkarsa rapordaki oran ne olursa olsun emekli olunamayacağını açıkladı.
İŞÇİ RAPORUYLA EMEKLİ OLAMAZKEN İŞVEREN PRİM İNDİRİMİ ALACAK
Öte yandan engelli çalışanlar, ellerindeki engelli raporlarıyla emekli olamazlarken patronları onların engelli raporları üzerinden vergi indirimi almaya devam edecek.
Devletin istihdama ilişkin uyguladığı teşvikler kapsamında engelli personel istihdam eden işyerlerinde söz konusu çalışanın engelliliğine ilişkin sağlık kurulu raporunun ibraz edilmesi durumunda o çalışanın asgari ücrete kadar olan sigorta primi devlet tarafından ödeniyordu. Bu uygulamada bir değişiklik olmayacak. Çalışanın engelli raporu SGK tarafından emeklilik sürecinde tanınmasa da işverenler bu rapor aracılığıyla sigorta primi ödemelerinde indirim almaya devam edecekler.
