Yurt dışında sipariş edilen ürünlere ek gümrük vergisi getirilirken uzmanlardan 'Yanlış politikaların faturasını vatandaşa ödetiyorlar' tepkisi geldi. Mehmet Ali Verçin, "Tüketicilerin yurtdışından mal satın almasını zorlaştırmak için katmanlı engeller oluşturuluyor" mesajını verirken Prof. Dr. Uğur Emek, "Hükümetin kuru baskılamaya yönelik politikaları yurtiçi fiyatları yükseltti. Şimdi kargo ve taşımacılık üzerinden ürünlerin maliyetini artırarak bu sorunu geçiştirmeye çalışıyorlar" dedi.
MERVE ŞİŞMAN
Bugün yapılan Resmi Gazete düzenlemesiyle yurt dışı hızlı kargo alışverişlerine dair limitler ve vergilerde önemli değişiklikler gerçekleştirildi. Yurt dışından yapılan kargo alışverişleri için vergi oranları belirgin bir şekilde artırıldı.
AB ülkelerinden gelen kargolarda vergi oranı yüzde 30’a, AB dışı ülkelerden gelenlerde ise yüzde 60’a çıkarıldı. Ayrıca, 4 sayılı listede yer alan ürünlere ek olarak yüzde 20 vergi uygulanacak. Bu listeye kitapların da dahil olması özellikle dikkat çekti.
KARAR yazarı Prof. Dr. Uğur Emek, konuya ilişkin değerlendirmelerinde, “Bu düzenleme yeni değil. 2019 yılında Berat Albayrak döneminde yurt dışı kargo sistemi için vergi düzenlemesi yapılmıştı. O zaman AB'den gelen kargolar için yüzde 18, diğer ülkelerden gelenler için ise yüzde 20 olarak belirlenmişti. Kitap veya basılı yayınlar için ise vergi oranı sıfır olarak belirlenmişti” dedi.
Prof. Dr. Uğur Emek, bugünkü düzenlemeyle birlikte AB'den gelen kargolarda vergi oranının yüzde 18'den yüzde 30'a, AB dışı ülkelerden gelen kargolarda ise yüzde 60'a çıkarıldığını belirtti. Ayrıca, 4 sayılı listelerdeki ürünlere, yani bireysel bakım ürünleri, elektronik ürünler ve beyaz eşya gibi ürünlere ek olarak yüzde 20 vergi getirildiğini ifade etti.
En çarpıcı değişikliğin ise kitaplarda gerçekleştiğini vurgulayan Emek, “2019 yılında kitapların vergisi sıfır olarak belirlenmişti, ancak şimdi kitaba ek olarak yüzde 20 vergi konulmuş durumda. Bu durumda AB'den gelen kitaplarda toplam vergi oranı yüzde 50, AB dışı ülkelerden gelenlerde ise yüzde 80'e çıkıyor. Kitap ve basılı yayın 2019 yılında lüks araç olarak kullanılmamıştı. Bu defa lüks eşya olarak görülmüş, bu ilginç.” dedi.
Emek, bu düzenlemelerin arkasında yatan sebepler hakkında ise şu açıklamalarda bulundu: “2018 yılından itibaren yaşanan kur şokları ve enflasyon artışları nedeniyle yurt içi fiyatlar yükseldi ve insanlar yurt dışından alışveriş yapmayı tercih etmeye başladılar. Hükümetin kurları baskılamaya yönelik politikaları ve genişlemeci para politikaları, yurt içi fiyatların yüksek kalmasına neden oldu. Şimdi, kargo ve taşımacılık üzerinden ürünlerin maliyetini artırarak bu sorunu geçiştirmeye çalışıyorlar. Türkiye'yi ucuzlatmak, enflasyonu düşürmekle mücadele yerine yurt dışındakini de pahalılaştırmaya çalışıyoruz. Şimdi vergi toplanılacak.”
'Yanlış politikanın sonucunu baskılayarak geçiştirmeye çalışıyorlar' mesajını veren Prof. Dr. Uğur Emek sözlerini şöyle noktaladı: "Para ve maliye politikalarıyla enflasyonu baskılamak gerekiyordu, bunu yapamadıkları için daha kolay olan; kargo ve taşımacılığa gelen ürünleri daha pahalı hale getirmeye çalışıyorlar."
'TİCARET DURDURULMAK İSTENİYOR'
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan KARAR yazarı Mehmet Ali Verçin, “Dijital mecralardaki ticaretin hacmi bütün dünyada artıyor. Bizim de yurtdışına yaptığımız satışlar artıyor. Rakamın 150 Euro’dan 30 Euro’ya düşürülmesiyle kamu, mümkünse bu ticareti tamamen durdurmak istediğini gösteriyor” dedi.
Verçin, düzenlemenin arkasındaki amaçların arasında yurtdışından yapılan satın almaların döviz stokunu tüketmesi ve vergi gelirlerini azaltması olabileceğini belirtti. “Değeri 30 Euro’nun üstünde olan ürünlerin ithalatında kamu, ilave denetim, gözetim ve maliyeti çok yüksek laboratuvar testleriyle işi, ikinci aşamada da yokuşa sürüyor” şeklinde konuşan Verçin, bu durumun tüketicilerin yurtdışından mal satın almasını zorlaştırmak amacıyla katmanlı engeller oluşturduğunu vurguladı.
Verçin, bu düzenlemenin kamu tarafından tüketicilerin yurtdışından alışveriş yapmalarını engellemeye yönelik bir strateji olarak değerlendirildiğini ifade etti. Yeni vergi ve limit uygulamalarıyla ilgili olarak, “Apaçık bir şekilde kamu, tüketicilerin yurtdışından mal satın almasını istemediği için bu tür engeller oluşturuyor” dedi.