Ekonomist Barış Soydan, sosyal medya kanalı üzerinden yaptığı yayında son dönemlerde çip krizinden dolayı yükselen otomobil fiyatlarını, Arabam.com Pazarlama Müdür Naim Çetintürk ile değerlendirdi. Çetintürk, ise sene sonuna ilişkin çok çarpıcı bir analizde bulundu. Çetintürk, " Yıl sonunda sıfır araçlardaki fiyat artışı yüzde 60'ları bulabilir" dedi ve piyasa ilişkin önemli açıklamalar yaptı. İşte sıfır ve ikinci el otomobil sektörüne dair ayrıntılar.
Ekonomist Barış Soydan, yeni yayınladığı Youtube kanalında sıfır ve ikinci el otomobil sektöründe yaşananlara değindi. Yayınına konuk olan Pazarlama Müdür Naim Çetintürk, ikinci el ve sıfır araç hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. 2022 yılında sıfır araç fiyatlarının yüzde 60 civarında artacağını ifade eden Çetintürk, ikinci el araçlarda alım politikasının değiştiğini belirtti. Tüketicilerin artık yüksek kilometreli araçlara yöneldiğini söyleyen Çetintürk, çip krizinin otomotiv sektörüne etkilerini de değerlendirdi. İşte Çetintürk'ün otomobil piyasasına dair analizleri.
"YIL SONUNDA OTOMOBİL FİYATLARINDA YÜZDE 35 ARTIŞ"
Geçen günlerde yayınlanan bir haberi yayınında değerlendiren Barış Soydan, "Yıl sonuna kadar birinci el otomobillerde yüzde 25 daha zam bekleniyor" başlıklı haberi konuğu Pazarlama Müdürü Naim Çetintürk'e yöneltti. Soydan'ın, "Siz yıl sonunda yüzde 25 zam bekliyor musunuz? sorusuna Çetintürk'ten dikkat çeken açıklamalar geldi.
Çetintürk, yıl sonuna kadar yüzde 25'lik üretim maliyetinin tüketiciye varana kadar daha yüksek oranda olacağını belirtti. "Yani yüzde 25'lerin üzerinde bir artışa yılbaşından bu yana baktığımızda çok irrasyonel bir tahmin değil" diyerek şunları kaydetti:
"Ortalama her ay enflasyon nispetinde dövizde bir anormallik olmadığı sürece genel anlamda otomobillere yüzde 3 yüzde 6 aralığında zam gelmektedir. Dolayısıyla ortalama yüzde 3 yılın sonunda her ay yüzde 3 yüzde 4 artsa yüzde 25 ya da 35 oranında fiyat artışı söz konusu olacak. Bu nedenle buradaki artış oranı neye dayalı verildi bilemiyorum."
"ÇİP KRİZİ 2023 YILINA KADAR DEVAM EDECEK"
Otomotiv sektöründe yaşanan gerilemeye değinen Çetintürk, çip krizi ve Rusya-Ukrayna savaşının sektörü derinden etkilediğini ve yaşanan çip krizinin 2023 yılına kadar devam edebileceğini belirtti. Kurda bir anormalliğin olmaması halinde otomobil fiyatlarında yaşanan artışın yıl sonunda yüzde 60'lara çıkacağını vurguladı. Çetintürk, "Şu an yılın 3'te 1'ini tamamlamış bulunuyoruz. Ve yılbaşından bu yana yüzde 18 ve 22'lik bir artış var. Böyle devam ederse yıl sonunu yüzde 60'lar ile kapatacağız. Burada çip krizinden bahsetmek mümkün. Elbette Rusya ve Ukrayna krizinden dolayı tedarik sorunu ve lojistik sorunu yaşandı" dedi.
Çetintürk, Çip krizinin otomotiv sektörüne 2021 yılında 60 bin dolar zararının olduğunu ve birçok dünya markasının otomobil özellikleri arasında güncellemeye gittiğini ifade etti. Çetintürk bu durumu "Bazı markalar artık yavaş yavaş daha elzem olan özellikleri adına çipleri kullanmaktadır." diye değerlendirdi.
İKİNCİ EL OTOMOBİLLERDE YÜKSEK KİLOMETRE DÜŞÜK FİYAT POLİTİKASI
İkinci el otomobillere ilişkin ise çarpıcı değerlendirmelerde bulunan Çetintürk, ikinci el satışlarında artık yüksek kilometre düşük fiyat politikasının benimsendiğini belirtti. 2022 yılının bahar aylarında alımların başlayacağını belirten Çetintürk şunları kaydetti:
"Sıfır kilometredeki araçlarla ilgili hem üretim azlığı hem pazarda daralma söz konusu. Avrupa pazarında ise yüzde 20'lik bir gerileme oldu. Bu da ikinci el otomobil almaya yöneltiyor. Bahar aylarında piyasa hareketlenecek. İlanlara baktığımızda yüzde 16'larda olan 200 kilometre araçlar yüzde 25'lere çıktı. Artık satılan modeller 200 ve üzeri araçlar. Fiyatı 100 bin lira ve altında olan araçlar da geçtiğimiz ay yüzde 4 arttı. 100 bin liraya alınan araçlar daha popüler olmaya başladı. Bu hareketlilik Mayıs ve Haziran ayında devam edecek. İkinci el araçların satışı yüzde 15 ila yüzde 20 arttı. Fiyatı artan araçlar düşük fiyatlı yüksek kilometreli araçlar."
"İKİNCİ EL ARAÇLARIN FİYATLARI YÜZDE 80'LERE ÇIKACAK"
2022 yılının sonlarında ikinci el araç satışlarının sıfır kilometrenin üzerinde olacağını belirten Çetintürk, ikinci el otomobil fiyatlarının yüzde 80'leri bulabileceğini ifade etti. Ülkede üretilen araçların, ülkeye yurt dışından ithal edilen araç sayısının düştüğünü belirten Çetintürk, bu durumların araç sayısını düşürdüğünü bundan dolayı ikinci el araç satışına yönlendirdiğini söyledi. Temelde çip krizi olduğunu ifade eden Çetintürk, Hyundai'nin cirosunda yüzde 5 düşüş olduğu söyleyerek bunun nedenlerini sıraladı.
Türkiye'nin artık otomobil pazarında cazibesini kaybettiğini belirten Çetintürk, "Yurt dışında araç üreticileri araç üretmekte zorlanıyor. Bununla birlikte Türkiye pazarı ithal edilen araçlar itibari ile artık cazibesini yitirdi. Türkiye'de döviz yüksek olduğu için yurt dışındaki bir pazara aracı satmak yerine üretici Türkiye'ye gönderdiği zaman, Türkiye'de alım gücünün düşmesi ve dövizin yüksekliği nedeniyle mümkün olabildiğinde marjları küçültmeye çalışıyor. Dolayısıyla Türkiye pazarı burada cazibesini yitirmiş durumunda." dedi.
İKİNCİ ELDE RENAULT VE FİAT İLK SIRADA
Çetintürk 200 bin civarında satışı yapılan ikinci el araçları sıraladı. Sıralama şu şekilde;
"Renault Megan ve Clio,Fiat Egea, Dacia Sandero ve Duster modelleri. Yüksel kilometreli olanlar da ise Ford'un Focus modeli daha çok ön planda. Hyundai'nin İ30 modeli ve Akcent'in ikinci elinde hızlı bir döngü oldu. Wolkswagen grubunda ise genelde Polo ve Golf'un yüksek kilometre hatta Passat'ta bu gruba girebiliyor. Passat'ın 20 yıllık bir aracı satılabiliyor. Fiyatlardan dolayı alıcılar eski modellere kayabiliyor."
Yüksek kilometreye sahip araçların fiyatlarının daha uyun olduğunun altını çizen Çetintürk, " Eskiden dönüp bakmadığımız Tofaş grubunun spesifik modelleri şu an 45 bin lira civarlarında" dedi. Kurda yorgun araçlar revaşta yer almaya başladı. Açıkçası satılan araçların yüzde 40 araçları 20 yaşlarında. Önceki süreçte bu oranlar yüzde 25 civarlarındaydı." dedi.
