Havacılık sektöründeki son veriler, geçen yılın yolcu trafiği verileri, havalimanlarında önemli bir atıl kapasite bulunduğunu açığa çıkardı. Sektör uzmanlarına göre, yıllık artış oranına göre yüzde 30'a kadar olan atıl kapasite normal kabul edilirken, bu oranın altındaki kapasite kullanımı 'kamu zararı' olarak değerlendiriliyor.
Son yıllarda Türkiye'de yapılan havaalanı ve liman yatırımlarının büyük bir kısmı, fizibilite çalışmalarının yetersizliği ve plansızlığı nedeniyle atıl kalmış durumda. Özellikle "her ile bir havaalanı" sloganıyla hayata geçirilen yatırımların birçoğu gerçek yolcu talebi olmadan yapılmış ve büyük ölçüde kullanılmamakta. Ayrıca, bazı liman yatırımları da daha önce var olan limanların kapasitelerini çalarak, yeni yatırımların atıl hale gelmesine neden oldu.
BAZILARI UZUN SÜREDİR UÇUŞ GÖRMEDİ
Ekonomim'den İbrahim Ekinci'nin haberine göre; geçen yılın havaalanı yolcu trafiği verileri incelendiğinde, sektörde büyük bir atıl kapasitenin olduğu ortaya çıkıyor. Özellikle Uşak, Aydın Çıldır, Balıkesir ve Gökçeada gibi hava limanlarında hava trafiği neredeyse sıfıra yakın seviyelerde. Bazıları ise uzun bir süredir hiçbir uçuşa ev sahipliği yapmadı. Örneğin, Çıldır Havalimanı'nın sadece Türk Hava Yolları tarafından eğitim amaçlı kullanıldığı biliniyor.
Bu atıl durumdaki liman ve havaalanlarının yanı sıra, Türkiye'nin genel ortalama kapasitesini düşüren faktörlerden biri de mevcut limanların kapasitelerinin üzerinde yolcu trafiği almaları. Ancak, bu durumda olan limanların sayısı oldukça az. Büyük limanlar arasında İstanbul ve Sabiha Gökçen havalimanları bulunmaktadır ve kapasitelerinin üzerinde yolcu trafiği alıyorlar.
KAPASİTESİNİN ÜZERİNDE YOLCU ALAN LİMANLAR VAR
Bununla birlikte, bazı limanlarda kapasite artırım projeleri devam ediyor. Örneğin, Adana Havalimanı'nın kapasitesinin üzerinde doluluk oranlarıyla kapatması, Çukurova (Bölgesel) Havalimanı'nın inşasına olan ihtiyacı gösteriyor. Benzer şekilde, Antalya Havalimanı'nda terminal kapasitesinin artırılması projesi, büyük yolcu talebini karşılamak amacıyla hayata geçirildi.
Ancak, Türkiye'nin altyapı yatırımlarında daha dikkatli ve planlı bir yaklaşım benimsemesi gerekiyor.
KAPASİTESİNİN ÜZERİNDE YOLCU TRAFİĞİ GERÇEKLEŞEN LİMANLAR
- Trabzon Limanı
- Amasya Merzifon Limanı
- Esenboğa Havalimanı
- Adana Havalimanı (Yeni Havalimanı Yapılıyor!)
- Gazipaşa Limanı
- Antalya Havalimanı
KAPASİTE ARTIRIM PROJELERİ
Adana Havalimanı: 2023 yılında kapasitesinin üstünde (%157) dolulukla kapanan Adana Havalimanı, Çukurova (Bölgesel) Havalimanı'nın inşasıyla önemli bir ihtiyaca cevap verecek. Çukurova Havalimanı'nın 8 milyon yolcu kapasitesiyle planlanmasıyla önemli bir açılışa gün sayıyor.
Antalya Havalimanı: 1 Ocak 2022'de yer teslimi yapılarak terminal kapasitesinin 80 milyona çıkarılması projesi başlatılan Antalya Havalimanı, turizm başkenti için kapasite artışına yönelik önemli bir adım atmış durumda.
Esenboğa Havalimanı: Şubat 2023'te kapasiteyi 30 milyona çıkaracak proje başlatılan Esenboğa Havalimanı, Ankara'nın hava trafiğine daha fazla kapasite sunacak.
