Ev sahibi, emlak piyasasında yaşanan dalgalanma ve konut fiyatlarının çok sık değişmesi nedeniyle evinin aylık kira bedelini altın olarak belirledi. İşte detaylar...
Malatya İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Profesörü Ali Duman, Ankara'nın Altındağ ilçesine bağlı Doğantepe mahallesindeki evini kiraya vermek için sözleşme hazırladı. Ali Duman, sözleşmede, aylık kira bedelini 7 gram altın, yıllık kira bedelini 84 gram altın ve depozito ücretini ise 500 dolar olarak belirledi.
Prof. Dr. Ali Duman
"EN MAKUL SİSTEMİ GRAM ALTINDA BULDUM"
Prof. Dr. Ali Duman, kötü niyetli kiracılarla muhatap olmamak için böyle bir yöntem geliştirdiğini belirterek şöyle konuştu:
"Evinizi kiraya verdiğinizde yılbaşında belirlediğiniz kira miktarı başlangıçta kiracı için yüksek olsa bile, mesela maaşının 5'te 1'ine tekabül etse bile yıl sonunda yarı yarıya düşüyor, 10'da 1'ine tekabül ediyor. Ben yıllar önce evimi 1500 liraya bir memura kiraya verdiğimde onun maaşı 7 bin 500 lira civarındaydı.
Kira 1 yıl boyunca 1500'de kalmaya devam ederken bu memur arkadaşımızın maaşı ocak ve temmuz aldığı zamlarla yaklaşık 12 bin liraya geldi. Böylece kira, maaşının 8'de 1'ine denk geldi. O sene hükümet yüzde 25 kira artışı olacağını söyleyince bizim kiramız 1800 lirada kaldı. Normal şartlarda 35 bin liranın 5'te 1'i 6 bin 500-7 bin olurken kira 2 bin 500 lirada kaldı ve siz bunu artıramadınız.
Hükümet yüzde 25'lik artışlara son verdiğinde artık sizin kiranızı yüzde 300 ya da 400 artırmanız gerekiyordu ki, 2 senelik kaybınızı telafi edebilesiniz ama bu da mümkün olmuyor. Memur olan kiracının maaşı kaç liraysa onun 5'te 1'ine tekabül edecek bir biçimde kirayı belirlemeyi uygun gördüm. Kiracım da bunu uygun görür, diye düşünüyordum.
Fakat bu durumda ben sürekli kiracımın maaşı kaç lira olduğunu takip etmek durumunda kalacağım ki, böyle bir şey etik de değil. Bunun yerine kiracının da mağdur olmayacağı benim de hakkımın yenmeyeceği bir sistem düşündüm. En makulü sistemin gram altın üzerinden kiraya vermek olacağını düşündüm."
"YASALAR TAMAMEN EV SAHİPLERİNİN ALEYHİNE"
Bunun üzerine kirayı 19 bin liraya denk gelen 7 gram altında sabitlemeye karar verdiğini söyleyen Prof. Dr. Ali Duman, şu bilgileri paylaştı:
"Her ayın 15'i geldiğinde kapalı çarşıda gram altın kaç liraysa 7 gram altını onunla çarparak kira belirlenmiş olsun. Böylece benim aylık enflasyondan kaybım olmasın. Tabii bunun kiracılar açısından biraz olumsuz gözükebileceğini kabul ediyorum.
Bunu çözmenin yolu olarak; kiracının da kafası karışmasın, biz de hesap kitap işiyle uğraşmayalım, diyerek kirayı 19 bin ya da 20 bin lirada sabitlersek yıllık artışı artış zamanı geldiğinde 7 gram altın üzerinden yapmanın daha adil olacağına kanaat getirdim. Böylece yıllık enflasyon karşısında benim aylık kiram erirse bile bir sene sonunda hiç olmazsa bir sene içinde kaybettiğimi telafi edecek bir miktar kira artışı olacağını da görmüş oldum.
Ayrıca hükümetin açıklamış olduğu enflasyon rakamlarının olumsuz etkilerinden de korunmanın bu şekilde mümkün olacağını düşündüm. Aksi takdirde evimi kiraya vermeyi düşünmüyorum. Çünkü kiraya ilişkin yasalar tamamen ev sahiplerinin aleyhine, kiracılar kendi evleri olsa bile kiraya ev tutarak ev sahiplerini mağdur edebiliyorlar."
"KİRA BEDELİNİ YUKARIYA ÇIKARMAK İÇİN YAPIYORLAR"
Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, konuyla ilgili şunları söyledi:
"Ankara Altındağ ilçemizde bir kiralık konutun camındaki yazıyı gören bir meslektaşımız benimle irtibata geçti. Ben de buna istinaden mal sahibini aradım ve ne kadar kira istediğini sordum. Ev sahibi, '7 gram altın karşılığında bir kira bedeli istiyorum' diye bir beyanda bulundu.
Ben normal bir vatandaş gibi kendisiyle konuştum. Esnaf ya da ticaret yapan kişiyi de istemediğini söyledi. Vatandaşın zaten şu ortamda konut fiyatlarına yetişmekte zorlandığı ortada. Ev sahiplerinden böyle farklı farklı istekler geliyor, biz şahit oluyoruz ve üzülüyoruz. Ama tabii her ev sahibi bunu yapıyor, diye bir şey yok.
Hepsini aynı kefeye koyamayız. Bazı böyle art niyetli ev sahipleri maalesef işi farklı yönlere çekip, daha farklı farklı formüller bularak yıllık artışı veya kira bedelini yukarıya çıkarmakla ilgili değişik yöntemler uyguluyorlar."
Hakan Akçam
"ALTINLA KİRA ÜCRETİ ÖDEMESİ MEVZUATA AYKIRI"
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kira bedelinin altın cinsinden ödenmesinin mevzuata aykırılık oluşturduğunu vurguladı. Bakanlığın açıklamasında, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar'da 2018'de yapılan değişiklik kapsamında, Türkiye'de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramayacağının hüküm altına alındığı anımsatıldı.
Bahsi geçen karara ilişkin 2008-32/34 sayılı Tebliğ ile de döviz cinsinden ve dövize endeksli sözleşmelere ilişkin uygulama esasları ve istisnaların düzenlendiğine dikkati çekilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Türkiye'de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri konusu yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dahil gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde, sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramayacakları hüküm altına alınmıştır. Öte yandan, bahsi geçen tebliğde uluslararası piyasalarda fiyatı döviz cinsinden belirlenen kıymetli madenlere ve/veya emtiaya endekslenen ve/veya dolaylı olarak dövize endekslenen sözleşmelerin de 32 sayılı Karar'ın 4'üncü maddesinin (g) bendi uygulaması kapsamında dövize endeksli sözleşme olarak değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır. Sosyal medyada yer alan haberlerde belirtilen kira bedelinin altın cinsinden ödenmesi anılan mevzuata aykırılık oluşturmaktadır. Bu kapsamda, vatandaşlarımızın mağduriyet yaşamaması için zikredilen mevzuat hükümlerine aykırı işlem tesis edilmemesi önem arz etmektedir."
