Sosyal güvenlik sisteminin sigortalı çalışan kişilere birçok fayda sağladığını belirten SGK İl Müdürü, kayıt dışı işçi çalıştıran işverenlere ağır cezalar konusunda uyarılarda bulundu. İşte detaylar...
Sosyal güvenlik sistemi; işsizlik maaşı, sağlık hizmetleri, meslek hastalığı, hastalık, iş kazası ve analık hali durumlarında işçiyi korumayı hedefliyor.
Mevcut sosyal güvenlik sistemi ile ilgili açıklamada bulunan Van Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürü Abidin Göksoy, sigortalı çalışan kişi ile aile bireylerinin sağlık hizmetlerinden yararlanabildiklerini söyledi.
"VEFAT EDEN SİGORTALININ AİLESİNE ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANIR"
Sistem ile sigortalı çalışanlara iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hali nedenleriyle çalışamadığı sürelerde maaşının işveren tarafından ödenmeyen kısmını karşılamak üzere geçici iş göremezlik ödeneği ödendiğine vurgu yapan Abidin Göksoy, şunları söyledi:
"Sigortalı çalışanlara iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma gelmesi halinde sürekli iş göremezlik geliri, sigortalının iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmesi halinde ise sigortalının aile bireylerine ölüm geliri bağlanır.
Sigortalı herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma geldiğinde ise malullük aylığı, sigortalı belli bir yaşa geldiğinde yine prim şartlarını da sağlıyorsa kendisine yaşlılık aylığı bağlanır. Sigortalı öldüğünde de eş ve çocukları ile anne ve babasına ölüm aylığı bağlanır."
"KAYIT DIŞI ÇALIŞANLAR EMEKLİ OLAMAZ"
Açıklamasında kayıt dışı çalışmanın çalışanlar üzerindeki olumsuz etkilerine de değinen Abidin Göksoy, "Kayıt dışı çalışan işçinin emekli olma hakkı yoktur. Çalışamaz yaşa geldiğinde başkalarının yardımına muhtaç olur. Herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma gelindiğinde ise malullük aylığından yararlanamadığı gibi hayatlarını kaybetmeleri durumunda geride kalan eş ve çocukları da ölüm aylığı hakkından yararlanamazlar" diye konuştu.
"14 ASGARİ ÜCRET KADAR CEZASI VAR"
Kayıt dışı çalışmanın işverenler ve kamu yönetimi üzerindeki olumsuz etkilerine de değinen Abidin Göksoy, şöyle konuştu:
"Yapılacak denetimler ve tespitler sonucu yüksek tutarlarda idari para cezası uygulanır. Bunun sonucunda işyerinin kapanması riski de vardır. Kayıt dışı işçi çalıştırdığı tespit edilen işverenlere uygulanacak idari para cezaları işverenden işverene ve belgeye göre çeşitlilik gösterir. Örneğin bir yıl bir işçiyi kayıt dışı çalıştırıldığının denetim sonucu anlaşılması halinde idari yaptırımı 14 asgari ücrete kadar para cezasıdır.
Ayrıca bu çalışmalara ait primler gecikme cezası ve faiziyle birlikte tahsil edilir. Bu işyerlerinin yararlanmakta olduğu sigorta prim teşvikleri durdurulur. Yaşanacak iş kazası ve meslek hastalıkları karşısında devlete ve işçilere karşı ağır idari ve adli yükümlülükler doğar. Bunun yanında vergi ve prim kaybına, sosyal güvenlik açığına neden olur."
"E-DEVLET'TEN KONTROL EDİN"
Çalışanların, çalışmalarının işverenler tarafından bildirilip bildirilmediğini veya hangi kazanç seviyesinden bildirildiğini anlayabilmeleri için birçok seçeneklerinin olduğuna dikkat çeken Abidin Göksoy, şu bilgileri paylaştı:
"PTT'den alınan e-Devlet şifresi ile www.turkiye.gov.tr adresinden sorgulama yapılabilir, 7 gün 24 saat 'Alo 170' Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi'ni arayabilirler. Yine il ve ilçelerde bulunan tüm sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine başvurarak da, sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığı ve hangi kazanç seviyesinden bildirildiği kısa sürede öğrenilebilir.
Çalışanlar sigortasız çalıştırıldıklarını ya da ücretlerinin veya çalışma sürelerinin eksik bildirildiğini düşündüklerinde, ihbar ve şikayetlerini ise yine 'Alo 170' arayarak bildirebilir veya en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine şikayetlerini iletebilirler. Ayrıca her türlü istek, şikayet, ihbar, görüş ve önerilerini Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden de yapabilirler."
