Elektrikli araçlardaki en önemli kriterlerden biri hızlı şarj sistemi olmaktadır. Ancak aracınızı hızlı şarja dolduruyorsanız otomobilin ömründen yiyor olabilirsiniz. Aracını şarj etmek için hızlı şarj yöntemini kullananlar test sonucunu gördüğünde şaştı kaldı. İşte tüm detaylar…
Elektrikli otomobillerde yer alan bataryaların sürekli yüksek akımlarla şarj edilmesi pillere zarar vermektedir. Hızlı şarj istasyonlarının yaygınlaşması ile birlikte araç sürücüleri de yüksek güç kapasiteli istasyonlarda araçların şarj etmeye başladı. Ancak bataryaların sürekli olarak yüksek akımla şarj edilmesi pillere zarar vermektedir. Peki, gerçekten hızlı şarj istasyonları bataryalara zarar veriyor mu? İşte merak edilen sorunun yanıtı…
HIZLI ŞARJ İSTASYONLARI BATARYALARA ZARAR VERİYOR MU?
Elektrikli araç sahipleri son zamanlarda artış gösteren hızlı şarj istasyonlarına rağbet ediyor. "Seviye 3" olarak adlandırılan DC (doğru akım) ile aracına hızlı bir şekilde şarj eden kullanıcılar yarım saatten daha kısa bir sürede %80 ile %90 seviyelerinde aracını şarj etmektedir. 250-300 kW'lara ulaşan güç sunabilme imkanı ile birlikte şarj istasyonları otomobilin batarya yönetim sistemi ile iletişim halinde olmaktadır. Bataryalar şarj istasyonlarının ne kadar voltaj ve akım çekilebileceğini bildirirken pillerin aşırı ısınmadan ve zarar görmeden şarj olma imkanı sunmaktadır.
Lityum iyon bataryalar ise şarj seviyelerine ulaştıklarında zarar görmemeleri için bataryaya gelen akımı düşürmektedir. Bu kapsamda yüksek hızlı şarj ile aracın bataryasının dolması durumunda bataryaların zarar görmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Fakat oluşan ısı ve aşırı akımın pil kimyasında değişimlere sebep olduğu ve batarya ömrünü kısalttığı bilinmektedir. Bu nedenle sürücülerin sürekli olarak hızlı şarj istasyonlarını kullanmaması tavsiye ediliyor.
BATARYALAR NE KADAR SÜREDE ZARAR GÖRÜYOR?
Idaho Ulusal Laboratuvarı (INL) Tarafından gerçekleştirilen bir araştırma doğrultusunda elektrikli bir otomobilin bataryasının sadece hızlı şarj ile doldurulduğunda batarya ömrünü kısalttığı tespit edildi. Fakat aradaki fark tahmin edilenden çok daha farklı çıktı.
INL, 2012 model dört Nissan Leaf ile yapılan testi araçlardan ikisinin de evde yer alan 240 voltluk AC "Seviye 2" şarj ile, diğer ikisini ise Seviye 3 hızlı şarj ile şarj etti. 1 yıl boyunca Arizona'da araçları aynı sürücü grubu ile test eden INL, araçların batarya kapasitesini 16 bin km'de bir ölçtü. 80 bin km sonunda AC şarj ile doldurulan araçlarda %23 batarya kapasite kaybı gözlenirken, sürekli DC hızlı şarj ile şarj edilen araçlarda %27 kayıp tespit edildi. Dolayısıyla arada %4 gibi bir çok büyük olmayan bir fark olduğu görüldü.
Bir sene içerisinde sadece 80.000 kilometrede bu kadar kayıp yaşanmasının nedenleri şu şekilde sıralandı:
Birincisi, araçlar eski nesle ait oldukları için 24 kWh'lik küçük bataryalarından dolayı çok fazla şarj döngüsü yapmak zorunda kaldılar.
İkincisi günümüz elektrikli otomobillerinin gelişmiş sıvı soğutmalı termal yönetim sistemleri yerine Nissan Leaf'in hava soğutmalı bataryaya sahip olması dolayısıyla Arizona'nın sıcak havası batarya ömrüne negatif etkide bulundu.
TESLA ARAÇLARDAKİ TEST SONUCU NE OLDU?
Başka bir test sonucunda ise Recurrent Auto sitesi, 4400 adet Tesla aracın şarj verilerini tek tek inceledi. Bu kapsamda sıklıkla hızlı veya yavaş şarj olan araçların batarya bozulma oranlarının birbirine yakın olduğu görüldü. Elektrikli otomobiller için araç ve batarya analiz raporlarını açıklayan şirket %90 oranında hızlı şarj yapılan araçlar ile %10 oranında hızlı şarj olan araçları inceledim. Grafiğe baktıklarında ise iki yöntem arasında anlamlı bir fark olmadığı göze çarptı.
HIZLI ŞARJ ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN BATARYALARINA ZARAR VERİYOR MU?
Elde edilen veriler doğrultusunda yeni elektrikli otomobillerin hızlı şarj edilmesi durumunda Nissan Leaf gibi ilk nesil elektrikli otomobillere kıyasla çok daha dayanıklı olduğu gözlemlendi.
DC hızlı şarj yöntemi batarya ömrüne bir miktar azaltsa da yeni gelişmiş bataryalar sayesinde çok büyük bir etkisi olmadığı görüldü. Bunun yanı sıra hızlı şarjın araçtan daha çok cebimize zararlı olduğu söylendi.
