Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, ücret artışlarının ileriye dönük endekslenmesi gerektiğini belirterek, geçmişe dönük endekslemenin sürekli bir döngü yarattığını söyledi. Ekonomistler, Akçay’ın önerisinin alım gücünü daha da düşüreceğini, yalnızca ücretlerin değil, kârlar, fiyatlar ve kiraların da endekslenmesi gerektiğini savundu. Prof. Dr. Murat Batı ise, "Asgari ücret artışını günah keçisi ilan etmek hiç rasyonel bir yaklaşım değil." ifadelerini kullandı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, 2024 ve 2025 yıl sonu enflasyon tahminlerini sırasıyla yüzde 44 ve yüzde 21 olarak yukarı yönlü revize ettiklerini belirterek, "Enflasyonun, 2026 yıl sonunda yüzde 12'ye gerileyeceğini öngörüyoruz." dedi.
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, toplantıda asgari ücret artışlarına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Akçay, "Bir noktada ileriye dönük endekslemeye geçmek zorundayız. Geriye dönük endekslemeler, sürekli kendi kendini yaratan bir süreç doğuruyor. Bir noktada ileriye dönük endeksleme hem kamuda hem özel sektörde devreye girmek zorunda. Ben bu konjonktürün bunun için uygun bir dönem olduğu kanaatindeyim." ifadelerini kullandı.
Akçay'ın ileriye dönük endeksleme değerlendirmesi ekonomistler tarafından tepki topladı.
'ASGARİ ÜCRET ARTIŞINI GÜNAH KEÇİSİ İLAN ETMEK HİÇ RASYONEL DEĞİL'
Eski TCMB Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, son üç yılda ücret artışlarının ileriye dönük endeksleme ile yapılmış olması halinde ortaya çıkacak tabloyu sosyal medya hesabından paylaştı.
Kara, "TÜİK verilerine göre bile çalışanların alım gücünün yaklaşık yarısı erimiş olacaktı" dedi.
Son 3 yılda ücret artışları resmi tahminlere göre (ileriye dönük endeksleme ile) yapılmış olsaydı, TÜİK verilerine göre bile çalışanların alım gücünün yaklaşık yarısı erimiş olacaktı. pic.twitter.com/nxWHcyBxuw
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) November 9, 2024
Akçay'ın açıklamalarına tepki gösteren bir diğer isim de Murat Batı oldu. Batı, "Her şeyin nedeni olarak asgari ücreti (artışını) görmek, asgari ücret artışını günah keçisi ilan etmek hiç rasyonel bir yaklaşım değil." ifadelerini kullandı.
Her şeyin nedeni olarak asgari ücreti (artışını) görmek, asgari ücret artışını günah keçisi ilan etmek hiç rasyonel bir yaklaşım değil. https://t.co/jAU0y3NCRl
— Murat BATI (@prof_bati) November 8, 2024
'NEDEN SADECE ÜCRETLERİ ENDEKSLEMEYİ DÜŞÜNÜYORUZ?'
Batı'nın yaptığı sosyal medya paylaşımına yanıt veren ekonomist Mahfi Eğilmez ise şunları söyledi:
“Çok doğru bir tespit hocam. Neden mesela kârları, fiyatları, kiraları ileriye doğru endekslemiyoruz da sadece ücretleri endekslemeyi düşünüyoruz? Çünkü en az sesi çıkan emekçi kesimi. Sendikaların eski gücü kalmayınca böyle oldu”
'İLERİYE DÖNÜK ENDEKSLEME NEDİR?'
Ekonomist Tunç Şatıroğlu ise ileriye dönük endekslemeyi şu şekilde değerlendirdi:
"İleriye dönük endeksleme nedir?
TCMB'nin sürekli yukarı revize ettiği halde hep gerçekleşenin altında kalan enflasyon hedefine göre zam yapmak ve gerçekleşmiş TÜİK enflasyonu farkını dahi ücretliye vermeyerek emeğin sömürülmesini bilimsel dille ifade etmektir."
İleriye dönük endeksleme nedir?
— Tunç Şatıroğlu (@TuncSatiroglu) November 8, 2024
TCMB'nin sürekli yukarı revize ettiği halde hep gerçekleşenin altında kalan enflasyon hedefine göre zam yapmak ve gerçekleşmiş TÜİK enflasyonu farkını dahi ücretliye vermeyerek emeğin sömürülmesini bilimsel dille ifade etmektir.
'CUMHURBAŞKANLIĞI'NIN HARCAMALARINDA DA GEÇSEK NASIL OLUR?'
Greenwich Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cem Oyvat ise yaptığı sosyal medya paylaşımında, asgari ücret ve emekli maaşları yerine kârlarda "ileriye dönük endekslemeye" gidilmesi gerektiğin savundu:
İlla ücretlerde ve emekli maaşlarında değil de; köprü ve doğalgaz zamlarında, garanti ödemelerde, Cumhurbaşkanlığı'nın harcamalarında "ileriye dönük endekslemeye" geçsek nasıl olur?
Ya da aşırı kârları vergilendirerek firmaların da buna geçmesini teşvik etsek?
İlla ücretlerde ve emekli maaşlarında değil de; köprü ve doğalgaz zamlarında, garanti ödemelerde, Cumhurbaşkanlığı'nın harcamalarında "ileriye dönük endekslemeye" geçsek nasıl olur?
— Cem Oyvat (@cemoyvat) November 8, 2024
Ya da aşırı kârları vergilendirerek firmaların da buna geçmesini teşvik etsek? https://t.co/dZDvAN1S49
