Pandemi, lojistik sorunu, yüksek enflasyon derken yumurtayı şimdi de kuş gribi vurdu. Temel gıda ürünlerinin başında gelen yumurtaya son iki yılda gelen zamlar, orta ve alt gelir grubundaki özellikle çocuklu ailelerin bütçelerini derinden sarstı. İşte, yumurta zammı ile ilgili son durum...
ABD'de geçen yıl şubat ayında başlayan kuş gribi salgınından milyonlarca tavuk etkilendi.
47 eyalette 60 milyona yakın kuş itlaf edilirken, salgından etkilenen yumurta tavuğu sayısı da 43 milyonu aştı.
YUMURTA STOKLARI TEHLİKELİ SEVİYEDE
Tekrarlayan salgınlar nedeniyle yumurta arzında ciddi düşüşler kaydedilirken, ABD yumurta stokları, geçen ay 2022 başına göre yüzde 29 azaldı.
Kısıtlı arz, kasım-aralık aylarını kapsayan tatil sezonunda artan taleple birleşince toptan yumurta fiyatları yükseldi.
Ayrıca, normalden daha düşük seviyede olan yumurta stokları, Noel haftasında fiyatların rekor seviyelere çıkmasına neden oldu.
YUMURTA FİYATLARINA BİR YILDA YÜZDE 210 ZAM
Geçen yıl aralık ayındaki Noel haftasında kabuklu yumurta fiyatları, 2022'nin başına kıyasla yüzde 267, bir önceki yılın aynı dönemine göre de yüzde 210 arttı.
Bir düzine toptan kabuklu yumurta fiyatı geçen yılın başında yaklaşık 1,5 dolar seviyesinde olurken, yıl sonunda 5 doların üzerine çıktı.
Geçen yılın son haftasında stokların artmaya başlamasıyla yumurta fiyatlarında hafif düşüş kaydedildi.
YUMURTA FİYATLARININ ARTIŞININ NEDENİ KUŞ GRİBİ
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre, geçen yıl başlayan ve şimdiden 60 milyona yakın kuşu etkileyen kuş gribi virüsünün yayılması, yumurta fiyatlarının yüksek olmasının temel nedenini oluşturdu.
Ayrıca, birçok gıda gibi yumurta da ABD'de yükselen fiyatlardan payını aldı.
ABD Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanan enflasyon verilerine göre, Aralık 2022'de yumurta fiyatı aylık bazda yüzde 11,1, yıllık bazda da yüzde 59,9 artış gösterdi.
YÜKSEK FİYATLAR NEDENİYLE MARKETLER ÖZÜR DİLİYOR
Marketlerde ise yumurta fiyatları türlerine göre değişiklik gösteriyor. Bazı marketlerde bir düzine organik yumurtanın fiyatı 12 dolara yaklaşırken, organik olmayan yumurtalar 7 dolar civarında alıcı buluyor.
Öte yandan, bazı marketler, yumurta raflarına astıkları notlarda tedarikçilerin fiyatları yükseltmesi nedeniyle yumurta fiyatlarının arttığını belirterek, sınırlı envanter nedeniyle müşterilerinden özür diliyor.
Talebin dengelenmesi, stokların yeniden artmaya başlaması ve enflasyonunu ılımlı seyri nedeniyle yumurta fiyatlarında düşüş öngörülüyor.