2018 büyüme rakamı açıklandı, geçen yıl ekonomi yüzde 2,6 büyüdü. Ekonomi 2018'in son çeyreğinde ise yüzde 3 daraldı. Büyüme rakamları son 10 yılın en düşük seviyesini gördü. Kişi başına GSYH değeri, 2018'de cari fiyatlarla 45 bin 463 lira (9 bin 632 dolar) olarak hesaplandı. Daha önceki en düşük büyüme 2016 yılında 3,2 olarak gerçekleşmişti.
Türkiye ekonomisinin 2018 performansı belli oldu. Türkiye ekonomisi geçen yıl yüzde 2,6 büyüdü.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 yılına ilişkin üretim yöntemiyle hesaplanan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre Türkiye ekonomisi geçen yıl 2,6 büyüdü. Ekonomi 2018'in son çeyreğinde ise yüzde 3 daraldı.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2018'de bir önceki yıla göre yüzde 19,1 artarak 3 trilyon 700 milyar 989 milyon lira olarak gerçekleşti.
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2018 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım sektörünün katma değeri yüzde 1,3, sanayi sektörünün yüzde 1,1 artarken, inşaat sektörünün yüzde 1,9 azaldı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri de 5,6 artış kaydetti.
Kişi başına GSYH değeri, 2018'de cari fiyatlarla 45 bin 463 lira (9 bin 632 dolar) olarak hesaplandı. Bu değer, 2017'de 38 bin 660 lira (10 bin 597 dolar) olarak belirlenmişti.
AA Finans'ın "Büyüme Beklenti Anketi"ne katılan ekonomistlerin 2018 sonu büyüme beklentilerinin ortalaması yüzde 2,5 olmuştu.
Türkiye ekonomisinin 2010 yılından bu yana büyüme hızı yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:
GSYH verilerinde revizyona gidilirken geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 7,2'ye düşürülen birinci çeyrek büyüme hızı verisi yüzde 7,4 olarak hesaplandı. İkinci ve üçüncü çeyrek büyüme hızları ise bir önceki yılın aynı çeyreklerine göre sırasıyla yüzde 5,2'den 5,3'e ve yüzde 1,6'dan yüzde 1,8'e çıkartıldı.
Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, geçen yılın dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 13,4 artarak 1 trilyon 10 milyar 114 milyon lira olarak gerçekleşti.
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, tarım sektörünün toplam katma değeri, 2018'in dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre, zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,5 azaldı. Sanayi sektörünün toplam katma değeri yüzde 6,4, inşaat sektörünün yüzde 8,7 ve hizmetler sektörünün yüzde 0,3 geriledi.
Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksinde, 2018'in dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksinde de bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,4 azalış görüldü.
HANEHALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 1,1 ARTTI
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2018'de bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 1,1 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 57,6 oldu.
Geçen yıl devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 14,4, sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 29,7 olarak kayıtlara geçti. 2018'de zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3,6 artarken, gayri safi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 1,7 azaldı.
Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2018'in dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 8,9 ve gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 12,9 azalırken, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,5 artış gösterdi.
Geçen yıl, 2017'nin zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı yüzde 7,5 yükselirken, ithalat yüzde 7,9 düştü. Mal ve hizmet ihracatı, 2018'in dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre ise zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 10,6 artarken, ithalatı ise yüzde 24,4 azaldı.
İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİNDE YÜZDE 18,6 ARTIŞ
İş gücü ödemeleri 2018'de, bir önceki yıla göre yüzde 18,6, net işletme artığı/karma gelir yüzde 18,7 yükseldi. İş gücü ödemeleri geçen yılın dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 16,5, net işletme artığı/karma gelir yüzde 10,6 artış kaydetti.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı 2017'nin aynı çeyreğinde yüzde 31,1 iken bu oran geçen yılın dördüncü çeyreğinde yüzde 31,2 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 53,9'dan yüzde 51,3'e düştü.
TABLOLAR
| Yıl | Cari fiyatlarla GSYH (milyon TL) | Cari fiyatlarla GSYH (milyon dolar) | GSYH Zincirlenmiş Hacim Endeksi(2009=100) | Büyüme hızı (yüzde) |
| 2017 1. Çeyrek | 649.272 | 175.862 | 147,5 | 5,3 |
| 2017 2. Çeyrek | 734.426 | 204.867 | 164 | 5,3 |
| 2017 3. Çeyrek | 831.879 | 235.838 | 180,4 | 11,5 |
| 2017 4. çeyrek | 890.960 | 234.924 | 186,1 | 7,3 |
| 2017 Yıllık | 3.106.537 | 851.490 | 169,5 | 7,4 |
| 2018 1. Çeyrek | 788.833 | 206.829 | 158,4 | 7,4 |
| 2018 2. Çeyrek | 885.236 | 204.571 | 172,8 | 5,3 |
| 2018 3. Çeyrek | 1.016.806 | 187.797 | 183,8 | 1,8 |
| 2018 4. Çeyrek | 1.010.114 | 184.890 | 180,5 | -3 |
| 2018 Yıllık | 3.700.989 | 784.087 | 173,9 | 2,6 |
SEKTÖRLER
TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranıysa (yüzde) şöyle:
| 2017 4. çeyrek | 2017 yıllık | 2018 4. Çeyrek | 2018 Yıllık | |
| Tarım, ormancılık ve balıkçılık | 6,1 | 4,9 | -0,5 | 1,3 |
| Sanayi | 9,3 | 9,1 | -6,4 | 1,1 |
| İmalat sanayi | 8,8 | 9,1 | -7,4 | 1,1 |
| İnşaat | 6,5 | 9 | -8,7 | -1,9 |
| Hizmetler | 9,3 | 10,9 | -0,3 | 5,6 |
| Bilgi ve iletişim | 13,9 | 13,1 | 2,9 | 4,6 |
| Finans ve sigorta faaliyetleri | 1,9 | 3,9 | -16,2 | 1,7 |
| Gayrimenkul faaliyetleri | 2,9 | 2,5 | 4,7 | 2,7 |
| Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri | 12,2 | 10,4 | -10,2 | -2,6 |
| Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri | 5,3 | 3,5 | 5,7 | 8,5 |
| Diğer hizmet faaliyetleri | 11,2 | 7,4 | -2,6 | 2,6 |
| Sektörler toplamı | 8 | 7,9 | -2,3 | 2,9 |
| Vergi-sübvansiyon | 3 | 4,2 | -8,1 | 0 |
| Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) | 7,3 | 7,4 | -3 | 2,6 |
Türkiye ekonomisi, geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,2, ikinci çeyreğinde yüzde 5,3, üçüncü çeyreğinde ise yüzde 1,6 büyümüştü.
ANKARA/AA
