Kocaeli ile Yalova'yı birbirine bağlayan 2.7 km'lik Osmangazi Köprüsü, dünyanın en pahalı geçilen ikinci köprüsü oldu. Birinci sırada ise İsveç ile Danimarka arasında yer alan 7.9 km'lik Öresund Köprüsü yer aldı. İşte iki köprünün karşılaştırması...
2021 yılında köprü ve otoyollara yüzde 25 zam yapıldı. Zammın ardından bir vatandaş Osmangazi Köprüsü'nden geçmek için milli gelir bazında Japonya, Fransa, ABD gibi ülkelerdeki köprülere göre 8 kat fazla ödemek zorunda kalacak. Asgari ücrete, işçi ve emekliye yapılan zamların çok üzerindeki bu oran, Türkiye'deki köprü ve otoyolların 'dünyanın en pahalısı' olma unvanını pekiştirdi. Diğer ülkelerdeki köprü ve otoyollara ödenen geçiş bedelleri ile Türkiye'nin yap-işlet-devret (YİD) projelerinin ücretleri milli gelir bazında karşılaştırıldığında durumun vahameti ortaya çıktı.
DÜNYANIN EN PAHALI GEÇİLEN KÖPRÜSÜ HANGİSİ?
İyi Parti Yerel Yönetimler Başkan Danışmanı Dr. Suat Sarı bu farkın 8 kat olduğunu belirterek, tabloyu ortaya koydu. 2.7 km'lik Osmangazi Köprüsü'nde kilometre başına geçiş ücreti 7.38 dolara yükselmiş durumda. Bu ücret, dünyadaki benzer köprülerin geçiş ücretlerinin çok üzerinde. Bu rakama yakın tek köprü Danimarka Öresund, orada da 4 km su altı tüneli bu fiyata dahil.
Fakat asıl çarpıcı fark milli gelir bazındaki karşılaştırmada ortaya çıkıyor. Türkiye'deki vatandaş yıllık kişi başı milli gelir bazında gelirinin on binde 8'i ile bu köprüden geçebilirken, bir İngiliz ülkesindeki benzer köprüden gelirinin on binde 1.2'si ile geçebiliyor.
Bir Danimarkalı ise gelirinin sadece on binde 1'i ile ülkesindeki köprüyü kullanabiliyor. Sarı, "Biz kazancımıza göre Avrupa'daki ülkelere ve ABD'ye göre yaklaşık 8 kat daha fazla ödüyoruz. Yaklaşık 9 bin dolar yıllık milli geliri olan bir ülkenin vatandaşı için bu geçiş ücreti kabul edilemez" dedi.
ÖRESUND KÖPRÜSÜ NEREDE?
İsveç ile Danimarka arasındaki Öresund Boğazı'nda yer alan köprü, Avrupa'da hem demiryolu hem karayolu taşımacılığının yapıldığı en büyük karayoludur. Danimarka'nın başkenti Kopenhag ve İsveç'in önemli şehirlerinden Malmö'yü birbirine bağlar. Avrupa Birliği'nin uluslararası E20 yolu burada, Öresund tren hattı gibi denizin ortasında iki şeritli bir otoyolla tünele bağlanır. Öresund dünyadaki en büyük sınır ötesi köprü ve aynı zamanda özel teşebbüsle yapılıp işletilen en büyük köprüdür.
Öresund Köprüsü'nün yapımına 1995 yılında başlandı. Son bölümün inşası da 14 Ağustos 1999 yılında, öngörülenden üç ay kadar önce bitirildi. Köprünün toplam uzunluğu, tünel dahil 7.9 km'dir. Sadece tünelin uzunluğu ise 4 km'dir. İki katlı köprünün üst bölümünde dört şeritli bir karayolu, alt bölümünde iki şeritli bir demiryolu hattı bulunur. Köprünün denizden yüksekliği 57 metredir ancak köprü boğazın yarısında bitip deniz altında tünelle birleşir. Kalan açık bölümde rahatça deniz taşımacılığı sürdürülür. Köprü İngiltere menşeli Arup Mühendislik tarafından tasarlandı.
ÖRESUND KÖPRÜSÜ GEÇİŞ ÜCRETİ NE KADAR?
Yalnızca tek yönden girişte ücret ödenen 7.9 km'lik Öresund Köprüsü için km başına 7.57 dolar, yani 56 TL ödeniyor. Danimarka'nın yıllık milli gelirinin kişi başına 59 bin 822 dolar olduğunu belirtelim.
İzmit Körfezi'ndeki her iki yönden ücret alınan 2.7 km'lik Osmangazi Köprüsü için ise km başına 7.38 dolar, yani 55 TL ödeniyor. Türkiye'de kişi başına düşen yıllık milli gelir ise 9 bin dolar.
ÖRESUND KÖPRÜSÜ HAKKINDA BİLGİLER
İsveç'in Malmö kentinden başlayan köprü, Öresund Boğazı'nın ortasında Peberholm denen yapay bir ada üzerinde sona erer ve burada deniz altından ilerleyen bir tünelle birleşir. Bir ayağı İsveç'te olan köprünün Danimarka'nın asıl topraklarında ayağı yoktur. Bu nedenle köprünün bittiği bu yapay ada resmi olarak İsveç'e aittir. Peberholm Adası'nın uzunluğu 4 kilometreden fazla olup, genişliği ise birkaç yüz metredir. Adada yerleşim yoktur.
Peberholm Adası'nda Öresund Köprüsü'nün bittiği yer ile Danimarka'nın en yakın yerleşim birimi arasını bağlayan hatta Drodgen Tüneli denir. Bu tünel, 4 bin 50 metre uzunluğundadır. Bunun 3 bin 150 metresi deniz altında inşa edilmiştir. Öresund Köprüsü'nü uzatmak yerine bir tünel yapılmasının nedeni bu bölgenin Kopenhag Havaalanı'na çok yakın olmasıdır.
GOOGLE HARİTALARDA GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYIN
YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ TRAFİĞİN SADECE YÜZDE 12'SİNİ ALDI
İyi Parti Yerel Yönetimler Başkan Danışmanı Dr. Suat Sarı, asgari ücretin 6 kat fazla olduğu ülkelerde bile köprü yapım maliyetlerinin Türkiye'nin altında kaldığını söyledi. Dr. Sarı, Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nde planlanan tren yolunun hâlâ çalışmadığını, oysa işletme maliyeti içinde bu tren yolunun çalıştırılmasının da olduğunu vurguladı.
Yavuz Sultan Selim'in otobüs ve kamyonlara geçiş zorunluluğu getirilmesine rağmen diğer iki köprünün yükünün ancak yüzde 12-15'ini aldığını söyleyen Sarı, "Bu köprüyü paramız yokken, yurt dışından borç paralara yapmaya gerek var mıydı? 10 sene sonra yapsak ne olurdu? Diğer ülkeler ihtiyacı olunca yapıyor. Bizde çok önce, olmayan paramızla yurt dışından borçlanarak yapılıyor. Öncelikler yanlış, geleceğimizi betona, demire gömüyoruz" dedi. Sarı ayrıca dünyada köprü ve tünellerde aynı gün gidiş gelişler ile haftalık ve aylık indirimli abonman uygulamaları var iken Türkiye'de böyle uygulamaların neden olmadığını da sordu.
OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ NEREDE?
Osmangazi Köprüsü, O5 kapsamında İzmit Körfezi'ndeki Kocaeli Dilovası Dil Burnu ile Yalova Altınova Hersek Burnu arasında inşa edildi. 1550 metre orta açıklığı ve 2 bin 682 metre toplam uzunluğu ile dünyanın dördüncü en uzun açıklıklı asma köprüsüdür. Osmangazi Köprüsü ile karayoluyla 2 saat süren İzmit körfezi geçişi 6 dakikaya indi.
Gebze - İzmir otoyolu projesinin 2008 yılı başında yayınlanan ihale ilanında, Osmangazi Köprüsü üzerinde üç gidiş, üç dönüş şeritli (toplam altı şeritli) karayolu ve bir gidiş bir dönüş iki demiryolu hattı planıyla yer almıştı. Fakat Ağustos 2008'de demiryolu hatları kaldırıldı ve 27 Eylül 2010 günü demiryolsuz Körfez köprüsü ile Gebze - İzmir otoyolu sözleşmesi imzalandı.
GOOGLE HARİTALARDA GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYIN