Artık geceleri ateş böceği göremiyor musunuz? Nedeni ortaya çıktı: Belki de son kez gördünüz

NESİBE GÖVEN ATALAY

Türkiye'de de bir süredir yaz aylarında eskisi kadar geceleri sık görünmeyen ateş böcekleriyle ilgili üzücü bir gelişme yaşandı. Amerika Birleşik Devletleri hükümeti, ilk kez bir ateş böceği türünü nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan hayvanlar listesine almayı planlıyor. ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisi’nin yaptığı bu öneriye göre, sadece Delaware, Maryland ve Virginia'da bulunan "Bethany Beach" ateş böceği, doğal yaşam alanlarının iklim değişikliği nedeniyle artan tehlikelerle karşı karşıya olması nedeniyle ciddi bir tehdit altında.

BU TÜR 1950'Lİ YILLARDA KEŞFEDİLMİŞTİ

Bethany Beach ateş böceği, yükselen deniz seviyeleri ve yeraltı suyu rezervuarlarının azalması gibi iklim değişikliğiyle bağlantılı olaylardan olumsuz etkileniyor. Uzmanlar, bu yüzyılın sonuna kadar ateş böceğinin yaşadığı tüm bölgelerin deniz seviyesi yükselmesi tehdidi altında olduğunu belirtiyor.

Zaten son derece nadir ve sayıca azalan bu tür, yaklaşık 170 ateş böceği türünden sadece biri. "Çifte-yeşil flaş" olarak adlandırılan iki yeşil ışık patlamasıyla bilinen Bethany Beach ateş böceği, genellikle haziran ve temmuz aylarında ortaya çıkıyor. 1950’lerde keşfedilen bu tür, şimdi hayatta kalma mücadelesi veriyor.

İLK DEFA KORUMA ALTINA ALINACAK BİR ATEŞ BÖCEĞİ

Bu ateş böceği türü, ABD hükümetinin Nesli Tehlikede Olan Türler Yasası kapsamında koruma altına almak için girişimde bulunduğu ilk ateş böceği olma özelliğini taşıyor. Ancak iklim değişikliği, bu türün karşılaştığı tek sorun değil. Kıyı bölgelerindeki yapılaşma ve ışık kirliliği de ateş böcekleri üzerinde büyük bir tehdit oluşturuyor. Işık kirliliği, özellikle bu ateş böceğinin iletişim kurmak için kullandığı biyolüminesan ışık sinyallerine müdahale ediyor. Bu özel tür, yalnızca tam karanlıkta uçar ve ışıklarını çakarak iletişim kurar.

YAŞAYANLAR NE YAPABİLİR?

Bethany Beach ateş böceğinin yaşadığı bölgelerde yaşayanların, ışık kirliliğini azaltmak için gece kullanılmayan dış mekan ışıklarını kapatmaları veya ışıkları zamanlayıcıya bağlamaları öneriliyor. Bu basit önlemler bile, ateş böceklerinin iletişim kurabilmesi ve hayatta kalabilmesi açısından önemli bir rol oynayabilir.

ATEŞ BÖCEKLERİ DE “BÖCEK KIYAMETİ” KURBANI

Ateş böcekleri, son yıllarda yaşanan “böcek kıyameti” olarak adlandırılan olayın son kurbanlarından biri. Geçtiğimiz yıl, kelebek popülasyonlarında %59’a varan bir düşüş gözlemlenmişti. Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) şu anda 70'ten fazla böcek türünü nesli tükenme tehdidiyle karşı karşıya olarak listeliyor ve Bethany Beach ateş böceğini de "kritik derecede tehlikede" olarak sınıflandırıyor.

Son birkaç yıl içinde, Bethany Beach ateş böceği popülasyonları kıyı sulak alanlarının yapılaşması nedeniyle büyük oranda azaldı. 2019'da, New Jersey’deki Breakwater Beach'te bu ateş böceği türünün bilinen en büyük popülasyonunun bulunduğu bir sulak alan, inşaat nedeniyle yok edildi. Geliştirici şirket, koruma altındaki sulak alanları koruyan politikalardaki bir boşluktan yararlanarak bu bölgeyi geliştirdi ve ateş böceği popülasyonunun yok olmasına neden oldu.