Bazı kişiler Allah’ın rızasını kazanmak için dünya nimetlerini terk etme yolunu seçmektedirler. Oysa İslam dini prensiplerinde -aşırı uçlardan uzak-orta yol denilen “sırat-ı müstakim”i esas almıştır. Allah’ın insanlar için yarattığı nimet sofrasından istifade edilmesi kadar tabii bir şey olamaz.
SORU: Bazı insanlar dünya zevklerinden uzak olmayı tercih ediyor. Mesela yemek varken yemiyor, yatak varken kuru yerde yatıyor, sıcak su varken soguk havalarda soguk suyla abdest alıyorlar. Bu anlayış İslam’a uygun mu? Dünya zevklerinden faydalanmakla uzak durmak arasında nasıl bir denge kurulmalı?
CEVAP: İslam dini bütün prensiplerinde -aşırı uçlardan uzak-orta yol denilen “sırat-ı müstakim”i esas almıştır. Bu sebeple, Allah’ın insanlar için yaratıp ortaya koyduğu nimet sorasından istifade etmesi kadar tabii bir şey olamaz. “De ki: “Allah’ın, kulları için yaratıp ortaya çıkardığı zineti, temiz ve hoş rızıkları haram kılmak kimin haddine? ”De ki: “Onlar, dünya hayatında (iman etmeyenlerle birlikte,) iman edenlerindir. Kıyamet günü ise yalnız müminlere mahsustur. İşte Biz, bilip anlayan kimseler için, âyetleri bu şekilde açıklıyoruz”(Araf, 7/32) mealindeki ayette bu gerçeğin altı çizilmiştir. Şüphesiz her şeyin bir ölçüsü, bir adabı olduğu gibi, yiyecek ve içecek gibi helal rızkın da bir usulü, bir adabı vardır. Bu ölçüye uymanın en açık yansıması israf etmemektir. “Ey Âdem’in evlatları! Her namaz vaktinde mescide giderken, süsünüz olan elbisenizi giyinin. Yiyin, için fakat israf etmeyin; çünkü Allah israf edenleri asla sevmez”(Sraf, 7/31) mealindeki ayette bu ölçüye dikkat çekilmiştir. Bu ayetten anlaşılıyor ki, insan güzel elbise giyebilir, lezzetli yemekler yiyebilir, fakat israf etmeden.
Dünya-ahiret dengesi
Genel prensiplerine işaret edilen bu konunun da detaylarında çok farklı hükümlere götürecek farklı hususlar elbette vardır. Örneğin, komşusu aç iken lezzetini takip etmek uyanık vicdanları tırmalar. Çevresindeki insanların giyemedikleri giysileri giymek gönül erbabını rahatsız eden bit durumdur. Malların şüpheli olduğu asrımızda nefsin keyfine göre yaşamaya çalışmak fıtrat-ı selimeyi yaralar. “Yaşamak için yemek” ile “yemek için yaşamak” arasında yerden göğe fark var. Kuvvetli ve müheyyiç gıdaları alma noktasında bekar bir delikanlı ile evli bir kimse arasında çok fark vardır. Biri için panzehir iken diğeri için zehir olabilir.
Eskiden beri, takva sahipleri arasında lezzetleri terk etme geleneği, yukarıda söz edilen ve benzeri hususlar göz önünde bulundurularak tahakkuk etmiştir. Nefsi şımartmamak, şeytanın telkinlerine aldanmamak için sahabe devrinden beri riyazetler yapılmış, bazı lezzetler terk edilmiştir. Önemli olan dünya-ahiret dengesini bozmayacak şekilde bir yaşam standartını yakalamaktır. Bu standart, herkes için aynı standart değildir. Kişiye göre farklı standartlar söz konusudur. Bu konuda insanlar kendileri için seçtikleri bir takva standardını, ailesi için isteyemez. Kendisi iki günde bir oruç tutabilir, fakat aile fertlerini buna zorlayamaz. Terk ettiği lezzetin terkini onlardan bekleyemez.
IŞİD’İN EYLEMLERİ İSLAMA UYGUN MU?
SORU: Bazıları IŞİD’in sergilediği vahşetin İslam’ın gereği olduğunu ileri sürüyor ve bu eylemlerin ayetlerle, hadislerle örtüştüğünü iddia ediyor. Bu şekilde düşünen kişilere cevabımız ne olmalı?
CEVAP: Böyle düşünenler, İslam hakkında sağlam bir bilgiye sahip olmadıkları için ona düşman kesilmişler. “Kişi bilmediğinin düşmanıdır” kaidesi bu konuda da kendini göstermiştir. İŞİD vahşetini gerçek İslam’a mal etmek, “zalimler için yaşasın cehennem!” sözünün ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Bu iddia baştan aşağı iftiralarla doludur. Kur’an’ın şu ayetlerine bakan bunu rahatlıkla anlayabilir: “Bir tek kişiyi haksız yere öldüren kimse, bütün insanları öldürmüş gibidir”(Maide, 5/32).
“Kim bir mümini kasten öldürürse, onun cezası cehennemdir”(Nisa, 4/93). İslam’ın bütün gayesi, insanları dinsizlik karanlığından kurtarıp imanın aydınlığına çıkarmaktır. Bu sebeple, İslam’da öldürmek değil, yaşatmak esastır. Hz. Peygamberin Hayber savaşında, ordunun komutanı olan Hz. Ali’ye şu tavsiyeleri her şeyi açıklamaktadır: “Vallahi, senin vasıtanla, Allah’ın onlardan bir tek kişiyi hidayete erdirmesi, senin için birçok kızıl/kırmızı develere sahip olup, onları Allah yolunda sadaka vermenden daha da hayırlıdır.”
ALLAH NEDEN KENDİSİNE YEMİN EDİYOR?
SORU: Leyl suresi 3. ayette “Erkeği ve dişiyi yaratana andolsun ki..” deniyor. Erkeği ve dişiyi Allah yaratmış olduğuna göre burada nasıl bir yemin vardır. Allah kendisine yemin mi etmiştir?
CEVAP: Allah’ın kendisine yemin ettiği gösteren başka ayetler de vardır(örneğin bk. Şems suresi: 5-6-7.ayetleri). Kur’an’daki bütün kasemler/yeminler Allah’ın kudretinin harika sanat eserine işaret etmeye yöneliktir. Ve insanları gaflet uykusundan uyandırmak için şok etkisi yapan bazı hakikatlere şiddetle vurgu yapmak içindir. Erkeklik ve dişilik olgusu Allah’ın varlığını gösteren en açık belgelerin başında gelir. Çünkü, bir çiftin canlı varlıkların dünyaya gelmesine vesile olacak şekilde dizayn edilmesi, tesadüfe verilemez. Keza, dünyada bir varlığın varlığını gösteren en açık belgesi onun hayatıdır. Hayatın kaynağı dünyada yoktur. Ruh malzemesi ancak ruhlar aleminden gelebilir. O halde, bu canlılara hayatı bağşeden yaratıcı herşeye kadirdir, hayat sahibidir. Özellikle insan hayatı bin bir ism-i ilahinin tecellielerine mazhar olduğundan her yönüyle Allah’ın sonsuz ilmini, kudretini, merhametini, hikmetini gösteren canlı birer belgedir. Bunlara yemin edilmesi, insanın nazarını kendi yapısına, biyolojik, psikolojik ve diğer manevi donanımlarına çeker. “Kendini bilen Rabbini bilir” hakikatine bir pencere açar..
