Çin, Hong Kong krizinde ya silah kullanmak ya da geri adım atmak gibi zor bir kararın eşiğinde. Dünya kamuoyu, gözlerini Şi Cinping’in vereceği karara dikti.
KARAR/ALMANYA
Hong Kong krizi Çin yönetimi için tarihi bir dönüm noktasına geldi. Çin protestoları kanlı bir şekilde bastırmak ya da bir adım geri atmak gibi iki zor alternatif arasında bulunuyor. İki aydır süren protestolarla Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, iktidara geldiği günden beri yaşadığı en zorlu meydan okumayla karşı karşıya. Hong Kong’daki gösterileri suçluların Çin’e iadesi yasası çıkarılması planları ile başladı, Yasa henüz çıkarılmadı ancak bu ihtimal yüzbinlerce Hong Konluyu sokaklara dökmeye yetti. Göstericiler, Hong Kong’un İngiliz idaresinden Çin’e geçişi esnasında Çin tarafından vaadedilen “Bir ülke iki sistem“ ilkesinin bu yasanın çıkmasıyla fiilen son bulmasından endişe ediyor.
ÇİN DIŞ MİHRAKLARA BAĞLIYOR
Çin yönetimi Hong Kong’da bu yasa teklifinin hiç şekilde kabul görmediğini idrak etmekte güçlük çekiyor. Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesinde Friedrike Böge imzasıyla yer alan bir yoruma göre komünist yönetim, vatandaşların çoğunluğunun kabul etmediği bir yasayı çıkarmanın mümkün olamayacağını kabullenmek istemiyor. Gösterileri başta Amerika olmak üzere dış mihrakların tahriki olarak algılayan Çin yönetimi vatandaşların protestolarını anlamakta güçlük çekiyor.
HONG KONG'DA ÇİN NEFRETİ
Çin ana kıtasında gençler ekonomik gelişmeler ve artan refahla rejime bağlılıkta bir sorun yaşamıyor. Komünist parti ise geliştirdiği söylemle ana kıtada gençleri ikna edebiliyor. Ancak partinin kullandığı yavan popülist söylem Hong Kong’da sadece Çin nefreti körüklüyor. Çin Komünist Partisi’nin propagandaları Hong Konglu gençler üzerinde, totaliter bir geleceğin ayak sesleri olmaktan öte bir etki bırakmıyor.
Çin, Hong Kong’da askeri güç ya da silahlı polisler kullanma gibi tehditlerle protestocuların direnişini kırmayı amaçlıyor. Devlet Başkanı Şi, Çin Halk Cumhuriyet’nin kuruluşunun 70. yıl törenlerinin yaklaştığı bir dönemde zaafiyet göstermemek gibi bir sorumlulukla karşı karşıya. Öte yandan Hong Kong’da vereceği bir taviz ülkenin başka yerlerinde de kötü örnek olabilir.
ASKERİ MÜDAHALENİN SONUCU AĞIR OLUR
Ancak Çin’in Hong Kong’a askeri bir müdahalede bulunması ağır sonuçları olacak bir adım olur. Hong Kong, Çin’in dünyanın gözü önünde Sincan’da yaptığı insan hakları ihlallerini yapabileceği bir yer değil. İlk tankların sokağa inmesi halinde ülkedeki uluslararası finans kuruluşları kitlesel olarak ülkeyi terk etmesi anlamına gelir ki, bu zaten ABD ile zorlu bir ticaret savaşının eşliğinde olan Çin için ağır bir mali darbe olur.
Öte yandan Trump da son twitter paylaşımında sorunun barışçıl ve insani bir şekilde çözümü için çağrıda bulunarak, Şi Cinping’le şahsi görüşmeye hazır olduğunu beyan etti. Çin, Hong Kong sınırına asker sığınağı yapmaya başladı. Sorun askeri olarak da çözülse diplomatik olarak da çözülse bölge için artık hiç bir şey eskisi gibi olmayacak.