Suudi Arabistan'ın Türk mallarına boykot kararının nedenlerinin açıklanması için verilen soru önergesine cevap veren Bakan Çavuşoğlu, daha önce Kurtulmuş'un 'Gülüp geçiyoruz' dediği milyar dolarlık ambargoyu, 'Konjonktürel gruplaşma' diyerek geçiştirdi.
Suudi Arabistan'ın Türkiye menşeili ürünlere karşı başlattığı ambargonun nedenlerinin açıklanması için Dışişleri Bakanlığı'na yazılı soru önergesi veren CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 3.3 milyar dolarlık bir ekonominin kapılarının kapanmasını önlemek adına yapılan çalışmalardan sonuç alınamamasının nedenlerinin açıklanmasını istedi.
Ömer Fethi Gürer, "Mısır, Suudi Arabistan ve Suriye gibi Yunanistan ile işbirliğine yönelen ülkelerin Türkiye’ye sırtlarını dönmelerini, iktidarın dış politikada yaşadığı bir başarısızlık olarak kabul ediyor musunuz?” diye sordu.
ÇAVUŞOĞLU: TÜRKİYE’YE KARŞI KONJONKTÜREL GRUPLAŞMALAR VAR
CHP'li Gürer’in önergesini yanıtlayan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise daha önce AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş'un 'Gülüp geçiyoruz' diyerek yorumladığı milyar dolarlık ambargoyu 'Türkiye karşıtı konjonktürel gruplaşmalara' bağlayarak geçiştirdi.
“Dış politika gündemimizdeki tüm meseleleri milli menfaatlerimiz doğrultusunda, tarihimizin ve coğrafyamızın gerekleri çerçevesinde ele alıyoruz. Sahada ve masada etkin bir diplomasi uygularken, bölgesel ve küresel barış, istikrar ve refaha katkıda bulunmayı sürdürüyoruz” açıklamasında bulunan Çavuşoğlu, bazı ülkelerin Türkiye karşıtı konjonktürel gruplaşmalara yönelmelerinin Türkiye’nin ilkeli yaklaşımlarını etkilemeyeceğini ifade ederek şöyle dedi:
“Türkiye, artan imkan ve kabiliyetleriyle, ahlaki değerlere dayanan, insani ve girişimci dış politikası çerçevesinde inisiyatif almaya devam edecektir. Türkiye’nin bu ilkeli ve dirayetli tutumu ülkemizin uluslararası toplumdaki saygınlığını da artırmaktadır."
Bakan Çavuşoğlu, bölge ülkeleriyle ticaret yapan firmaların çıkarlarının korunması ve karşılaştıkları sorunların giderilmesinin Bakanlıklarının öncelikleri arasında olduğunu ifade etti. Bakan yanıtta Suudi Arabistan uyguladığı ambargoya ise hiç değinmedi.
GÜRER: VAR OLANI YOKMUŞ GİBİ GÖREREK SORUNLAR ÇÖZÜLEMEZ
Önerge sahibi CHP'li Gürer ise ihracatçı firmaların özellikle pandemi döneminde böyle bir ambargoyla karşılaşmasının çok sayıda firmayı ciddi manada sıkıntıya soktuğunu belirterek, şunları söyledi:
“Bakan sorumuza yanıtta Suudi ambargosuna hiç değinmiyor. Var olanı yokmuş gibi görerek sorunlar çözülemez. Bakanın açıklamasında önce gerçeğin altını çizip sonra bu bağlamda yaptıklarını anlatmasını beklerdim. Halen 3.3 milyar dolarlık bir kapının kapanmasını, Sayın Bakan’ın Türkiye’ye karşı olan gruplardan bahsederek geçiştirmesi anlaşılabilir bir yaklaşım değildir. Ambargo var mı yok mu? Varsa siz ne yapıyorsunuz? İhracat daralması ile yaşanan sorun nasıl aşılmaya çalışılıyor ya da bu konuda bir çalışma yapılıyor mu? Başka Arap ülkelerine de yayılma eğilimi gösteren ambargo, yanlış dış politikanın bir sonucu. Adalet için açıklanan açılımlar dış politikada yapılan yanlış tercihler için de düşünülüyor mu? 'Yurtta Barış, Dünya da Barış' yaklaşımından uzaklaşmak, 'Dostum' diye başlayan nutukların da sonunu getirdi."
Türkiye'nin ihracat yaptı ülkeler içinde 16'ncı sırada yer alan Suudi Arabistan’a makine ve ulaşım araçları ile meyve ve sebze gibi gıda ürünleri ihraç ettiğini hatırlatan Gürer, ”AKP iktidarı sıfır sorunlu dış politika diye başladığı süreçte uyguladığı politikalarla yıllardır iyi ilişkiler içinde olduğu ülkelerle dahi ilişkileri olumsuz kıldığına dikkat çekti. Mısır gibi büyükelçimiz dahi olmayan ülkelerle olan ilişkilerimiz yanında kralı öldüğü için yas tutup bayrakları yarıya indirdiğimiz Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerle bile dış politikaların sorunlu olması ülkemize fayda sağlamamaktadır” dedi.
SUUDİ ARABİSTAN'DA TÜRK MALLARINA BOYKOT NASIL BAŞLADI?
Suudi Arabistan, Türkiye'nin özellikle Cemal Kaşıkçı ile başlayan Riyad karşıtı uluslararası hamleleri nedeniyle Türk mallarını boykot etme kararı aldı.
Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ajlan Al-Ajlan, sosyal medyada Türk ürünlerine karşı boykot çağrısı yaptı.
Ajlan Al-Ajlan, daha sonra bu çağrısını yineleyerek, Suudi Arabistnlılardan Türk şirketlerini de boykot etmelerini istedi.
Suudi Arabistanlı Prens Abdulrahman bin Musaed bin Abdülaziz El Suud da resmi sosyal medya hesabından Suudi Arabistan halkına Türk ürünlerini boykot etme çağrısında bulundu.
Suudi Arabistan'ın Türk ürünlerine karşı başlattığı boykot, ülkedeki mağazalara da taşındı. Vitrinlere, ürün raflarına "Vatanımı seviyorum, Türk ürünleri satmıyorum" afışi asıldı.
Türkiye-Suudi Arabistan ilişkileri son 2 yıldır, Körfez'deki ve Suriye'deki gelişmeler, gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti nedeniyle bozulmuştu.
Ermenistan da Türkiye'den nihai mal ithalatını 31 Aralık tarihinden itibaren geçici olarak yasaklayacağını duyurdu.
Ermenistan'ın haber ajansı Armenpress, Başbakan Yardımcısı Mher Grigoryan'ın makamından yapılan açıklamada, Türk mallarına karşı uygulanacak yasağın temel nedeni olarak Türkiye'nin Dağlık Karabağ çatışmalarında Azerbaycan'ı desteklemesinin gösterildiğini aktardı.
Açıklamada şunlar kaydedildi: "Türk menşeli ürünlere getirilen ithalat yasağı ile Ermenistan mali kaynaklarının Türkiye devletinin hazinesine akışı durdurulurken, aynı zamanda düşman bir ülkeden nihai mal ithalatı yoluyla sızabilecek olası tehlikeler de engelliyor."