Avrupa'nın kirlilik fiyatı son üç yılın zirvesinde

Avrupa'nın kirlilik fiyatı
son üç yılın zirvesinde

AB karbon salınımı izinleri 2012 yılından bu yana en yüksek rakamları gördü. Pazartesi günü başlayan yükselme trendi ile AB karbon sertifikalarının ve uluslararası ofsetlerin değeri Aralık ayı için ton başına 7.99 Euro olarak belirlendi.

[Karar]

Yunanistan ile kurtarma planı üzerine anlaşma sağlanması ardından Avrupa Birliği karbon fiyatı en son 2012 yılında görülen ton başına en yüksek seviyeye yaklaştı.

Böylece, AB karbon fiyatı ton başına 7.64 Euro direncini kırarak 13 Kasım 2012 tarihindeki 8.01 Euro fiyatlamasından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

AB Emisyon Ticareti Sistemi (EU ETS), sera gazlarının salımını engelleme ve kontrol altına alma amacıyla 12 binden fazla elektrik santrali, fabrika ve hava yolları şirketine gelecek yıl Nisan ayına kadar yıllık salınan her ton karbondioksit için izin alınması zorunluluğu getirerek emisyonlarını sınırladı.Kaynak:http://enerjigunlugu.net/ab-karbon-izinleri-uc-yilin-en-yuksek-seviyesinde_14628.html#.VbYxq_ntmko

15-07/27/ene.jpg
Elektrik santralleri ve benzeri enerji sağlayıcıları dünyadaki karbon salınımının yüzde 26'sından sorumlu

Emisyon ticareti nedir?

1997'de benimsenen ve 2005'te yürürlüğe giren Kyoto protokolü'nde küresel ısınmanın en önemli nedeni olan sera gazlarının üretimini sınırlandırmak için ortaya atılmış çözümlerden biri. Bilindiği üzere Kyoto Protokolü'nü imzalayan ülkelerin atmosfere bıraktıkları gaz miktarını, yani emisyonlarını belirli bir düzeyde tutması gerekiyor.

15-07/27/karbon1.jpg
Karbon salınımını protesto eden bir baba

Buna göre protokole dahil olan ülkelere belli oranlarda CO2 üretimi hakkı veriliyor. kendisine tahsis edilen karbondioksit miktarını aşacağını düşünen ülke ise başka bir ülkeden karbon kredisi satın alıyor. Yani atmosferi kirletme hakkının satılması da diyebiliriz.

Avrupa'nın karbon salınım durumu ne?

Avrupa, dünyadaki en büyük karbon emisyonunu gerçekleştiren bölgelerden bu emisyonu azaltan tek bölge oldu.

Küresel Karbon Projesi’nin raporlarına göre, karbon emisyon devlerinden Hindistan yüzde 5 artış gösterirken, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’nde de artış var. Avrupa Birliği ise karbon salınımını yüzde 1.8 oranında azaltmış durumda.

15-07/27/karbon-grafik2.jpg
Avrupa'nın karbon salınım yoğunluğu

Doğu Anglia Üniversitesi, karbon emisyonlarının bu yıl yüzde 2.5 artacağını öngörüyor. Üniversitenin raporlarına göre Çin’in kişi başına düşen emisyon oranı ilk defa Avrupa Birliği’ni geçerek hem AB hem de ABD’nin toplamından bile fazla oldu. Bu emisyonun yüzde 16’sı ihraç edilen ürün ve hizmetler için gerçekleştirildi.

AB’nin İklim Komisyoneri Connie Hedegaard ise Twitter’dan yaptığı açıklamada, Çin’den güçlü bir destek olmadan iklim değişikliği sorununun çözülemeyeceğinin altını çizdi.

Avrupa’da ise İspanya, Romanya, Yunanistan, Litvanya, Bulgaristan ve Büyük Britanya 2013’te karbon salınımlarını azaltan ülkeler arasında oldu.

Avrupa’nın en büyük karbon salınımı yapan ülkesi olan Almanya’nın emisyon oranı yüzde 2.4 oranında arttı.

15-07/27/karboon.jpg
 2012 yılında büyük ekonomilerin karbon salınım rakamları (Milyon Ton)

2020’ye kadar karbon salınımını yüzde 20 azaltma sözü veren AB, eğer diğer büyük ekonomiler de sorumluluğu üstlenirse bunu yüzde 30’a çıkartabileceğini açıkladı.

Dünyanın en çok karbon salınımı gerçekleştiren ülkelerinden olan Çin, Rusya ve Hindistan New York’taki iklim zirvesine katılmıyor.

ABD'de durum ne?

Dünya enerji tüketiminin neredeyse dörtte birini Amerika Birleşik Devletleri tek başına yapıyor ve dünyada havaya en fazla karbon salan ülke.

15-07/27/karbon-grafik.jpg
Dünyada karbon salınımının yoğun olduğu bölgeler

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli Raporu’na (IPCC) göre; atmosfere karbon salarak dünyayı en çok kirleten ilk üç ülke 5,5 milyar ton ile ABD, 2.8 milyar ton ile Rusya ve 1.3 milyar ton ile Japonya gibi, sanayileşmiş ülkeler.

Türkiye en hızlı kirleten ülke

Türkiye bu sıralamada 2004 yılında atmosfere bıraktığı 294 milyon ton ile 13’ncü olarak üst sıralarda yer aldı. Sadece bu üç ülkenin yılda atmosfere saldığı 9.6 milyar ton olduğu göz önünde bulundurulursa, Türkiye’nin 294 milyon ton ile neden olduğu zarar çok düşük oranda kalıyor.

15-07/27/turkiye.png
Türkiye'nin 1990-2012 yılları arasında konutlarda fosil yakıt kullanımına göre seragazı emisyonu

Ancak, Raporda Türkiye’nin 1990-2004 yılları arasında %72,6’lık bir artış kaydederek atmosferi kirletme konusunda dünyada en hızlı artış kaydeden ülke olması ise endişe verici. 2006 yılında hazırlanan rapora göre Türkiye’nin yıllık sera gazı emisyon hacmi 357 milyon tona yükseldi.

ABD dünyada en çok enerji üreten ve bu işe en çok AR-GE harcaması yapan ülke. Daha doğru bir ifadeyle ABD enerji sektörünün dünya ''Devi''. Tabiki bu ''Dev'' in dünyaya ödettiği bi bedel de var.

Çin, ABD gibi ülkeler dünyaya en çok karbon salınımı yapan ülkeler arasında. Bunun en önemli nedenlerinden biri de bu ülkelerin sahip olduğu sanayi gücü. Kaynak: http://benkoltd.com/suyapo/Kutuphane/neredeyiz_detay.asp?ID=26

15-07/27/jjj.png
Türkiye'nin yıllık seragazı emisyonları (milyon ton)

Sanayileşme yarışı işi büyüttü

Karbon salınım sürecinin çok uzun bir hikayesi var. Sanayileşme süreciyle birlikte içine girilen yarış, özellikle ekonomik üstünlüğü elde etmiş ülkeler arasında korkunç bir savaş başlattı. Giderek devleşen, sanayiler ve nükleer santraller ile birlikte büyük bir çevre felaketi için çanlar çalmaya başladı.

Dönülmez noktalara doğru gidilen karbon salınımı konusunda, ülkelerin içine girdiği ekonomik güç yarışı buna bağlı olarak da güçlü sanayi fikri bir çok çevresel konuda restleşmelerin ve karşılıklı olarak ''o ülke de böyle yapsın bizde yaparız'' şeklinde pazarlıkların ortaya çıkmasına neden oldu. 

Hiç bir büyük güç bu yarışı önce bırakmak istemedi. Kuşkusuz devler arasındaki bu yarış, karbon salınımı çok çok düşük olan ülkeri de etkiliyordu. Bu yarış tüm dünyanın ortak ve en büyük sorunu haline geliyordu.

15-07/27/karbondioksit_promo.jpg

Sanayinin getirdiği karbon

Ancak dünyadan gelen tepkiler ve iklimin alarm vermeye başlamasıyla son yıllarda karbon salınımıyla ilgili dünyada yavaş yavaş ortak bir bilinç oluşmaya başladı. Liderler konuyla ilgili acilen harekete geçilmesi için çağrılar yapmaya başladı.

Geçtiğimiz yıl kasım ayında Çin'in başkenti Pekin'de buluşan ABD ve Çin liderleri sera gazı salınımını azaltmaya yönelik yeni hedeflerini açıkladı.

ABD karbon salınımını azaltacağını söyledi

ABD lideri, ABD'nin sera gazı salınım oranlarını 2025'e kadar, 2005 seviyesine oranla yüzde 26 ila yüzde 28 arasında azaltmayı planladığını söyledi.

Çin ise hedefle ilgili net bir açıklama yapmadı ancak salınımların 2030'a kadar en üst seviyeye ulaşacağını belirtti.

15-07/27/cin-karbon.png
Dünyanın 2. büyük ekonomisi olan Çin'in karbon salımı 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2 azaldı ve böylece 2011 yılından bu yana ilk kez düştü

Çin dünyada atmosfere en fazla sera gazı salınımına neden olan ülke. Bu son açıklamayla Çin ilk kez tahmini bir tarih belirlemiş oldu. Dünyadaki karbondioksit salınımının yüzde 45'i ABD ve Çin'e ait.

2020 sonrasında sera gazı salınımının azaltılmasıyla ilgili küresel çaptaki anlaşmaya gelecek yıl Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenecek zirvede varılması hedefleniyor.

Obama ve Jinping'in açıklamalarının bu iki ülkede bu sorunun çözümüne liderlik yapacaklarına dair bir mesaj olduğu, liderlerin diğer ülkelerin de kendilerini takip etmesini umduğu da söylentiler arasında.

Kontrol altına alabiliriz

Bu durum yarışı, başlatanlar mı bitiriyor diye düşündürse de, biz bu yarışın hiç bir zaman bitmeyeceğini biliyoruz. Ama en azından kontrol altına alınabileceği konusunda umutluyuz.

15-07/27/gokyuzu.jpg
 Karbon salınımına temsili bir görüntü

Türkiye'nin gelişen bir ülke olması ve sanayisinin de gelişmekte olması nedeniyle bu konuda ciddi çalışmalar yapması gerekiyor.

Zira açıklanan raporlara göre, Türkiye dünyayı şu anlık çok kirletmiyor ancak bu konuda en hızlı artışı gösteriyor.

İlgili Haberler
Öne Çıkanlar
YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN