Gündeminde sıcak başlıklarla toplanan Arap Birliği, Suriye, Yemen krizi ve Filistin’i görüştü. Putin’den ‘Suriye ve Irak’ın yeniden inşasında birlik olalım’ çağrısı geldi. Ayrıca İran ve Türkiye’yi hedef alan Birlik, bazı Arap ülkelerinin içişlerini karışıldığını öne sürdü.
Arap ülkelerinin liderleri 29. Arap Birliği Zirvesi için Suudi Arabistan’ın Zahran kentinde bir araya geldi. 15 ülkenin devlet başkanlarının katılımıyla başlayan zirvede Filistin davasının yanı sıra Suriye, Libya ve Yemen’deki krizlere ilişkin son gelişmeler ile İran’ın Arap ülkelerinin iç meselelerine müdahaleleri ele alınacak. Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz, zirve başlamadan önce sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, ülkesinin kardeş Arap liderlerin toplantısına ev sahipliği yapmasından dolayı sevinç duyduğunu belirtti.
Kral Selman, söz konusu zirvede her türlü zorluklarla başa çıkılması için samimi niyet ve çabaların bir araya geleceğinin altını çizdi. Zirvenin gündem maddelerinin ilk sırasında ise 2011 yılında üyeliği askıya alınan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın Suriye Savaşı’ndaki rolü oldu. Duma kentinde geçen hafta kimyasal silahla düzenlendiği iddia edilen saldırıdan Beşar Esad rejimini sorumlu tutan ABD, Fransa ve İngiltere ortak bir operasyon ile cumartesi günü Suriye’deki hedefleri vurmuştu. Operasyon sonrası yaptığı açıklamada Suudi Arabistan, ABD önderliğindeki hava saldırılarına tam destek verdiğini duyurmuş, Katar’dan da operasyona destek mesajı gelmişti.
Öte yandan Suriye rejimine ait kimyasal ve askeri tesislere saldırıların gündemde olduğu bir dönemde düzenlenen zirvede, ‘Arap ülkelerinin iç meselelerine İran müdahaleleri’ dosyası da gündemde öncelikli maddeleri arasında yer alacak. Cuma günü Arap Birliği’ne üye ülkelerin dışişleri bakanlarının bir araya gelmesiyle oluşturulan taslak zirve metninde İran ve Türkiye’yi hedef alan ifadeler olduğu belirtildi. İngiltere merkezli yayın yapan Şark-ül Evsat gazetesinin ele geçirdiği taslak metne göre, İran ve Türkiye’nin bazı Arap ülkelerinin içişlerine karıştığı iddia edilerek, Türkiye’nin sınır ötesi terörle mücadele operasyonları hedef alındı. Taslak metinde, Türkiye’nin Zeytin Dalı Harekatı da yer aldı. Metinde, Arap Birliği’nden Afrin Harekatına karşı çıkılması talep edildi.
Kral Selman “Ortak Zorluklara Karşı Arap Milli Güvenliğini Güçlendirme” adı altında bir girişim başlatılması önerisinde bulundu. 29. Arap Birliği Zirvesi’ni “Kudüs Zirvesi” olarak isimlendiren Selman, “Kardeş Filistin halkı, başkenti Doğu Kudüs olan Filistin devletinin kurulması başta olmak üzere tüm meşru haklarını elde edinceye kadar da bunun böyle devam edeceğini” söyledi. Kral Selman, bu bağlamda Kudüs’teki İslami vakıflara 150 milyon ve Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu’na (UNRWA) 50 milyon olmak üzere toplam 200 milyon dolar bağışta bulunduklarını duyurdu.
SURİYE VE IRAK'I BİRLİKTE ŞEKİLLENDİRELİM
Toplantının Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da zor bir dönemden geçilirken yapıldığını hatırlatan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın bölgesel güvenliği sağlamak için Arap Birliği ile iş birliğine hazır olduğuna işaret etti. Putin, “DEAŞ’ın ana güçlerinin yenilgisinden sonra ortaya çıkan koşullarda, Suriye ve Irak’ta siyasi çözüm ve yeniden yapılanma süreçlerini beraber hızlandırmaya, hayati meseleleri çözmeye yardımcı olabiliriz” ifadesini kullandı. Arap devletlerinin egemenliği ve toprak bütünlüğüne tam saygıyla terörist gruplarla mücadeleye devam edilmesi gerektiğini kaydeden Putin, şöyle devam etti: “Ortadoğu’da uzun vadede normalleşme Filistin sorununa çözüm bulunmadan olanaksızdır. Rusya’nın pozisyonu değişmezdir. Kudüs sorunu dahil, Filistin toprakları ile ilgili bütün sorunlar, Filistin-İsrail doğrudan müzakereleri çerçevesinde, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları dahil evrensel hukuk kuralları temelinde, Arap Birliğinin Arap Barış Girişimi dahilinde çözülmelidir.”
