Fransa’da ‘AB referandumu’ olarak görülen cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda Macron’un galip gelmesi, Brüksel’de büyük sevinç yarattı. Ancak oylarını 800 bin artıran AB karşıtı ve aşırı sağcı Le Pen cephesinde de zafer havası hakimdi. AB’nin geleceği, 7 Mayıs’taki ikinci tur seçimlerde belirlenecek.
Batı dünyasında kurulu düzenleri sarsan seçimlere bir yenisi de Fransa’da eklendi. Ülkede pazar günü yapılan ilk tur cumhubaşkanlığı oylamasında merkez sağ ve merkez sol büyük çöküş yaşarken, bağımsız aday Emmanuel Macron ve aşırı sağcı Marine Le Pen ikinci tura kaldı. Macron yüzde 23.8’lik oy oranı ile birinci gelirken, onu Le Pen yüzde 21.5’le takip etti. İki aday, 7 Mayıs’taki nihai seçimde kozlarını paylaşacak. İktidardaki Sosyalist Parti’nin adayı Benoit Hamon yüzde 6.4, Cumhuriyetçilerin adayı François Fillon ise yüzde 19.9 oyla ikinci tura katılma şansını kaybetti. Böylece ülke tarihinde ilk kez merkez sağ ve merkez sol adaylar ilk turda elenmiş oldu.
‘Dışarıdan’ gelip seçimlerde büyük başarı kazanan iki aday olan Macron ve Le Pen ise birbirlerine taban tabana zıt çizgide. Aşırı sağ çizgideki Le Pen, Avrupa Birliği’ne, Müslümanlara ve göçmenlere karşı söylemleriyle dikkat çekiyor, ekonomik milliyetçiliği savunuyor. Kendisi ‘Avrupa yanlısı ve ilerici’ olarak tanımlayan Macron ise çok kültürlülükten ve liberal ekonomiden yana. Bu durum, İngiltere’nin ayrılığı ve aşırı sağ akımların yükselişi nedeniyle geleceğinden endişe edilen AB cephesinde de seçimlerin yakından izlenmesine neden oldu. Macron’un ilk turu birinci sırada tamamlaması, Avrupalı liderler arasında büyük sevinç yarattı. Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in sözcüleri tarafından yapılan açıklamalarda, Macron’un birinciliği kutlandı. Seçim sonuçlarında Avrupa’yı memnun eden bir başka nokta da Macron’un Rusya yanlısı olmayan tek aday olmasıydı. Macron’un ikinci turdaki rakibi Le Pen’in yanısıra Fillon ve Melenchon da Rusya ile ilişkilerin yeniden geliştirilmesini ve bu ülkeye Ukrayna’daki savaş nedeniyle uygulanan yaptırımların kaldırılmasını savunuyordu. Buna karşın Le Pen cephesinde de seçimlerin ardından galibiyet havası vardı. 2015 yerel seçimlerine göre oylarını 800 bin artıran Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen, seçim sonuçlarını ‘tarihi bir zafer’ olarak niteledi. İslamofobik açıklamalarıyla bilinen Le Pen ayrıca rakibi Macron’un “İslami teröre karşı zayıflık gösterdiğini” savundu.
SİSTEM KİLİTLENEBİLİR
Ancak Macron’un ilk tur zaferi, Fransız siyasetindeki belirsizlikleri gidermiş değil. Bunun sebebi ise 39 yaşındaki siyasetçinin bir partisinin olmaması. Haziran ayında yapılacak parlamento seçimlerinde Macron yanlısı vekillerin çoğunluğu oluşturamaması halinde, sistemin tıkanma tehlikesi bulunuyor. Geçen aylarda Sosyalist Parti’den Ekonomi Bakanı olarak görev yapan Macron, seçimlere katılmak için bu görevinden ve partisinden istifa ederek ‘Yürüyüş Hareketi’ni kurmuştu. Macron, milletvekili seçimlerinde bu harekete dahil adaylara oy verme çağrısı yapıyor. Ancak parlamentoda çoğunluğu alışılagelmiş biçimde merkez sağ ve merkez sol vekiller oluşturduğu takdirde, Macron’un ülkeyi yönetmesinin zorlaşacağı ifade ediliyor.
AB VE FRANSA AŞIRA SAĞA KARŞI BİRLEŞTİ
Fransa’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda Avrupa Birliği yanlısı bağımsız aday Emmanuel Macron’un birinci gelmesi, Avrupalı liderler arasında büyük sevinçle karşılandı. AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in sözcüsü Margaritis Schinas, Junkcer’in Macron’u tebrik ettiğini ve ikinci tur için şans dilediğini belirtti. AB’nin Brexit başmüzakerecisi Michel Barnier, Macron’u ‘vatansever ve Avrupalı’ olarak tanımladı, “Fransa Avrupalı kalmalı” dedi. Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande da aşırı sağın yükselişinin endişe verici olduğunu belirterek 7 Mayıs’taki ikinci tur seçimlerde Macron’a oy vereceğini açıkladı. Hollande, “Fransa’nın birliği, Avrupa’daki ve dünyaki yeri söz konusu” dedi. Almanya’da da Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel ve Başbakan Angela Merkel’in Özel Kalemi Steffen Seibert’ten “Avrupa için güzel bir gün” açıklamaları geldi.
LE PEN SEÇMENİ İSLAMOFOBİK VE EĞİTİMSİZ
ABD merkezli araştırma şirketi Pew Research tarafından yapılan bir çalışma, aşırı sağ parti Ulusal Cephe’nin (FN) lideri Marine Le Pen’i destekleyen seçmenin profilini ortya koydu. Buna göre İslamofobik ve göçmen karşıtı söylemleriyle bilinen Le Pen, Katolik Hristiyanlar, erkekler ve eğitim seviyesi düşük kesimler arasında destek buluyor. Erkekler arasında FN’ye olumlu bakanların oranı yüzde 28’ken, kadınlarda bu oran yüzde 19. Yüksek öğrenim derecesi olmayanların yüzde 14’ü FN’yi destekliyor, üniversite mezunları arasında ise Le Pen’e destek oranı yüzde 14’te kalıyor. Kendini Katolik olarak tanımlayanlar arasında FN’ye destek oranı yüzde 27. Katolik Kilisesi ile bağı bulunmayan vatandaşlar arasında ise bu oran yüzde 18’e düşüyor. Çalışmaya göre en çarpıcı sonuçlarsa Müslümanlarla ilgili. Müslümanlar hakkında olumsuz fikre sahip olanların yüzde 51’i FN’yi destekliyor. Müslümanların Fransız toplumuyla bütünleşmek istemediği kanısında olanlarda ise bu oran yüzde 72’ye çıkıyor.
PARİS CAMİİ’NDEN MÜSLÜMANLARA ÇAĞRI
Fransa’nın başkenti Paris’in en önemli camilerden biri olan Paris Camii’nin Yöneticisi Dalil Boubakeur, Fransa’daki Müslümanlara, cumhurbaşkanlığı seçimin ikinci turunda Yürüyüş Hareketi’nin lideri Emmanuel Macron’a oy verme çağrısı yaptı. Boubakeur, yaptığı yazılı açıklamada, cumhurbaşkanı seçiminin Fransa’nın ve dini azınlıkların kaderini belirleyici olduğuna dikkati çekerek, yabancı karşıtı düşüncelerin tehdidine karşı tüm Fransızların birlik içinde olması gerektiğini kaydetti. Fransa’daki herkes gibi Müslüman vatandaşların da aşırı sağ, ırkçı ve yabancı karşıtı düşüncelere karşı durması gerektiğini belirten Boubakeur, bunu nedenle Fransa’daki Müslümanları yoğun bir şekilde Macron’a oy vermeye çağırdı. Paris’te 1930’lu yıllarda açılan Paris Camii, Fransa’da Müslüman nüfus için sembolik değere sahip.
