Türkiye’de yapımı tamamlanıp alıcı bulamayan konut sayısı halen 1 milyon civarında. Stokta bu yıl şampiyon yine İstanbul olurken, Ankara, İzmir ve Antalya’da da durum pek iç açıcı değil.
DENİZHAN ERKOÇ
Türkiye genelinde satılık konut stoku 904 bin 52 adete ulaştı. Ortalama konut metrekare satış fiyatı 2 bin 231 TL olurken, yaklaşık fiyat 290 bin 030 TL’ye ulaştı. Türkiye genelinde ortalama kira bedeli ise bin 283 TL olarak çıktı. Konuta yatırım yapan bir yatırımcının parasının geri dönüş süresi 17 yıl olarak belirlenirken, bir konutun pazarlanma süresi ise 2 ay 13 gün oldu. Türkiye’de en fazla konut stoku ise 260 bin 903 adetle İstanbul’da bulunuyor. İstanbul’u 130 bin 3 adetle Ankara, 76 bin 44 adetle İzmir takip ediyor. En düşük konut stoku ise 35 adetle Hakkari’de.
Konutta stok şampiyonu İstanbul’da ortalama konut metrekare satış fiyatı 3 bin 579 TL, ortalama satış fiyatı ise 412 bin 505 TL. Ortalama kira bedelinin bin 503 TL olduğu megakentte, konut yatırımının geri dönüş süresi 22 yıl. Listede İstanbul’un ardından ikinci sırada yer alan Ankara’da 130 bin 3 adet satılık konut stoku bulunuyor. Ortalama konut metrekare satış fiyatının bin 787 TL olduğu başkentte, satış fiyatı yaklaşık 232 bin 440 TL. Kiralar ise bin 184 TL’den başlıyor. Amortisman süresi ise 16 yıl. Türkiye’deki konut stokunun yüzde 8’ini oluşturan İzmir’de de durum pek iç açıcı değil. İzmir’de toplam 76 bin 44 adet satılık konut mevcut. Ege’nin incisinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 2 bin 916 TL, ortalama satış fiyatı ise 349 bin 320 TL. İzmir’de konuta yatırım yapanın parasını geri alma süresi ise 20 yıl. İzmir’in ardından gelen Antalya’da da toplam 44 bin 447 adet satılmamış konut var. Özellikle yabancıya satışın merkezi haline gelen Antalya’da konut metrekare satış fiyatı 2 bin 325 TL iken ortalama satış fiyatı 275 bin 880 TL bandında.
5 YILDA ANCAK BİTER
Baumit Genel Müdürü Atalay Özdayı, şu anda 1 milyon konutun bittiğini, 1 milyonun ise yapım aşamasında olduğunu kaydetti. Özdayı, 2 milyon konutun satılmak için müşteri beklediğini belirterek, “Ekonominin toparlanmaya başlamasıyla konut alımları yıllık 600 bin ila 650 bin seviyelerine çıkıyor. Bu yıl 500 binin üzerinde konut satışı olacağını düşünüyoruz. Tabi konut satışlarını etkileyen en önemli etken düşen kredi faizleri olacak. Olağanüstü bir durum oluşmaması halinde 2 milyon adet konutun satılması 5 yılı bulur” diye konuştu.
BİR KAÇ METRE İÇİN DÖNÜŞÜMLER DURUYOR
İNDER Başkanı Durbakayım, birkaç metrekarelik anlaşmazlıklar yüzünden hak sahiplerinin mahkeme yoluyla dönüşümleri durdurduğunu söyledi. Durbakayım “Tek bir kişinin itirazı 2 seneye mal olabiliyor. Kimileri birkaç metrekare uğruna yüzlerce hak sahibini tabut binalarda yaşamaya mahkûm ediyor” dedi.
stanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER), geçtiğimiz hafta içi yönetim kurulu üyelerinin katılımıyla geçtiğimiz ‘2020 Vizyonu’ başlıklı bir değerlendirme toplantısı yaptı. Toplantıda konuşan İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım, son dönemde yaşanan depremlere dikkat çekerek, Türkiye ve inşaat sektörünün 2020’de gündeminin kentsel dönüşüm olacağını söyledi. Kentsel dönüşümün hayata geçirilebilmesi için ek düzenlemelere ihtiyaç olduğunu vurgulayan Durbakayım, kâr amacı ile hareket edip vatandaşa yerine getirilmesi mümkün olmayan sözler veren inşaatçılar ve kişisel çıkar peşinde koşan hak sahiplerine dur denilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Yaşanan can kayıplarına depremin değil, çürük ve riskli binaların neden olduğunu belirten Durbakayım “Depremde yaşanan kayıplarda kötü yapılaşmaya imza atan inşaatçılar, riskli binaların yenilenmesine engel olan arsa sahipleri ve haksız rekabete neden olan müteahhitlerin vebali bulunuyor. Ölümlere ve yaralanmalara sebep olan kötü yapıları inşa edenler, insan hayatına bilerek kastedenlere verilen ceza ile aynı derecede cezalandırılmalı. Riskli, hatalı bina yapanların yaptıkları hatalar siciline işlensin. Böylece hakkıyla iş yapanla yapmayan ayrışsın. ‘Ben malzeme bulamadım böyle yaptım’ demeleri kabul edilemez. Üstelik firmalar hala piyasada. 10-20 yıl önce yaptıkları yapılar için riskli raporu alıp yenisini yapmak istiyorlar” ifadelerini kullandı. Toplantıda İNDER Başkanı Durbakayım’ın üzerinde önemli durduğu noktalardan biri de açılan davalar sonucu duran kentsel dönüşüm çalışmaları oldu. Durbakayım “Yasaya göre 3’te 2 onayla dönüşüm yapılıyor olsa da avukatlar onun da formülünü buldu. Dava açarak dönüşümü durduruyorlar. Deprem kapıdayken davalarla kaybedecek vaktimiz yok. Tek bir kişinin itirazı 2 seneye mal olabiliyor. Kimileri birkaç metrekare uğruna yüzlerce hak sahibini tabut binalarda yaşamaya mahkûm ediyor” dedi.
5-6 YILLIK SÜRE BOŞA GİTTİ
İNDER Yönetim Kurulu Başkan Vekili Engin Keçeli de Türkiye’nin dönüşümde vakit kaybetme lüksü kalmadığını dile getirdi. Keçeli, “Herkes tabut evlerden kurtulacağı için umutluydu. Ancak geçtiğimiz son 5-6 yılda boşa vakit geçirdik. Parayı, insan hayatına tercih edenler yüzünden yaşandı bu gecikme. Yasa tekrar gözden geçirilmeli, deprem riski taşıyan binaların yenilenmesinin önüne set çeken veya dönüşümü geciktiren müteahhit, kat maliki, yönetmelik gibi her türlü engel kaldırılmalı” dedi.
