Erken seçim neden olur neden olmaz
2018-2023 arası dönem tarihe en çok erken seçim tahmini yapılan en çok erken seçim talep edilen iktidar tarafından da en çok ‘seçimler zamanında yapılacak’ cümlesi sarf edilen dönem olarak tarihe geçebilir.
Erken seçim tahminlerinin sayısı 2018 seçimleri öncesinde de az değildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan defalarca -erken seçimi ilan etmeden önceki grup toplantısında bile- seçimin zamanında yapılacağını söyledi.
Hata MHP lideri Bahçeli… 3 Nisan’daki grup konuşmasında seçim zamanında yapılacak dedi.
Zamanı neydi seçimin?
3 Kasım 2019.
Bahçeli 17 Nisan 2018’deki grupta erken seçimin gerekli olduğunu söyledi, erkesi gün Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüştüler ve seçimi 24 Haziran 2018’e aldılar.
Neden?
Ekonomi kötüye gidebilir. Dolar yükselebilir. Başka sıkıntılar çıkabilir.
Demek ki, siyasetçilerin “Erken seçim yapılacak” sözüne de “Seçim zamanında yapılacak” sözüne de fazla kulak asmayacaksın.
Yazar-çizer taifesi için de öyle mi?
“Kesin” ifadeler kullanıyorlarsa itibar etmeye gerek yok. Siyasetin “Kesin” kelimesini kaldırmayacak kadar kaygan bir zemin oluşturduğunu göz ardı ediyorlar demektir.
Erken seçim, olsa olsa “Muhtemel” olabilir.
Bugünlerde ‘Kasım’da erken seçim senaryosu’ için malzemeler birikmeye başladı.
“Temmuz’da asgari ücrete yeniden zam yapılacak. Emeklilikte yaşa takılanlar için de hazırlıklar son safhaya geldi.”
Hazırlık aşamasında olan bu düzenlemelere bir de şunu ekliyorlar. Ama aşikare söylemiyorlar, fısıltı gazetesinde dolaştırıyorlar.
“Cumhurbaşkanı Erdoğan Veliaht Prens’le arayı düzeltiyor. Boşuna değildir her halde. Oradan ekonomiye nefes aldıracak bir şeyler gelebilir.”
Ne gelebilir? 50 milyar dolar mı? 100 milyar dolar mı?
Bu son fısıltılar nihayet dedikodu. Fazla bir anlam yükleyemeyiz.
Ama asgari ücretle EYT düzenlemesi ciddi ciddi konuşuluyor.
“Ücretler artınca, EYT’ler emekli edilince iktidar seçime gidebilir. Yaz geldi enflasyon da biraz düşer. En uygun zaman Kasım’dır. Kışa kalırsa enflasyon yeniden çıkışa geçer.”
Bu tahmin, ekonominin Kasım’dan sonra daha da kötüleşeceği düşüncesini de içeriyor.
Gerçi, seçimlerin zamanında yapılma ihtimalini destekleyen deliller bunlardan az değil.
Haziran’a yakın TOGG üretime başlayabilir. Karadeniz’de bulduğumuz doğalgaz da 2023 kışında evlerimize ulaşırsa Haziran’da rahat rahat seçim yaparsın.
O sene çalışanların maaşlarını belirlerken biraz cömert davranırsın. Çiftçiye de eskisinden fazla verirsin. Nasıl olsa cebinden vermiyorsun.
Öyleyse, seçimin zamanında yapılma ihtimali erken yapılma ihtimalinden yüksek.
Fakat Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili anayasal bir mesele var.
Anayasanın 101. Maddesinde “Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” yazıyor.
Bir görüşe göre Cumhurbaşkanı Erdoğan iki defa Cumhurbaşkanı seçildi.
Bir başka görüşe göre de Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde bir defa seçildi. İlk seçildiğinde parlamenter sistem vardı.
Fakat bunu Anayasa’ya yazmamışlar.
116. maddeye şunu yazmışlar:
“Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.”
Bu durum hukukçuları ihtilafa düşürüyor.
Liberal Demokrat Parti “Cumhurbaşkanın üçüncü defa adaylığı için hangi koşulların gerçekleşmesi gerekir” diye YSK’ya sormuş.
YSK, seçim takvimi açıklanmadı gerekçesiyle soruyu cevapsız bırakmış.
Yani renk vermemiş.
Konuyu hukukçular tartışmaya devam etsin.
Eğer bu tartışma çok ciddi bir tartışmaysa, iktidar pürüzü gidermek için Meclis kararıyla seçimi öne almak isteyebilir.
Peki iktidar Millet İttifakı’nın adayını çok merak ettiği, 2023’e kadar beklemeye sabrı olmadığı için seçimi öne alır mı?
Yok canım, o kadar da değil.